Yönetişim Nedir?
Hadi Yönetişim anlamını, kriptodaki tanımını, yönetişim Nedir ve diğer tüm ayrıntılı gerçekleri öğrenelim.
Yönetişim her kripto para projesinin ve alakalı merkeziyetsiz blockchain’in önemli bir parçasıdır. Yönetişim yapısı genellikle çok liberaldir. Yönetişime çeşitli yöntemlerle yaklaşılabilir ancak iki ana karar verme yapısı vardır; on-chain ve off-chain.
Blockchain’lerdeki asıl oy verme yapısı muhtemelen zincirin kendi içerisinde oy vermeye katılım ve karar verme kuralları sağlayan on-chain yönetişimdir. Yani tüm teklif edilen değişikliklerin blockchain ağındaki tüm node’lar tarafından onaylanması ve benimsenmesi gerekir.
Örneğin bir geliştirici bir proje üzerinde çalışırken blockchain’e değişiklik teklifleri yollaması ve tüm node’ların bu değişiklikleri kabul veya reddetmesi gerekir. On-chain yönetişim merkeziyetsiz kripto para birimi konseptiyle uyumlu olarak görülüyor. Ancak yapı madencilerin eline çok güç veriyor ve bazı endişeleri beraberinde getiriyor.
Off-chain blockchain’lerdeki başka bir oy verme yapısı. Bitcoin ve Ethereum gibi büyük kripto para projeleri tarafından benimsenmiş durumda. Off-chain yönetişim madencilerin, kullanıcıların, geliştiricilerin ve iş destekçilerinin karar verme sürecine katılması şeklinde işliyor.
Geliştirici ekip (madencilerden, kullanıcılardan, geliştiricilerden ve iş destekçilerinden oluşan) proje için teklif edilen değişikliklerin kabul veya reddedilmesine karar veriyor. Tüm madencilerin ve node’ların onayına ihtiyaç yok. Çünkü değişiklikler blockchain’in koduna yazılmıyor. Off-chain projelerin merkeziyetsizlik seviyesini sınırlıyor. Geleneksel iş yönetişimine daha yakın.
Daha merkeziyetsiz oy verme süreci için çoğu blockchain yönetişim token kullanıyor. Paydaşlar her seviyede oy verme hakkına ve projenin karar verme sürecine katılmak için yönetişim token’ı satın alıp kullanıyor. Yönetişim token’ları merkezi yönetim sistemleri yerine oy verme hakkına sahip paydaşlara güvenen merkeziyetsiz otonom organizasyonlarda (DAO’lar) yaygın bir şekilde kullanılıyor.
Yönetişim karar verme modellerini avantajlara vedezavantajlara sahip ancak on-chain yönetişim kesinlikle madenciler tarafından daha fazla istenen seçenek.