Blockchain İşlemi Nedir?
Gelin birlikte blockchain işlemi nedir öğrenelim!
Blockchain işlemi her kripto para sahibinin gerçekleştirdiği bir şeydir. Kripto para birimleriyle herhangi bir şekilde haşır neşir olduysanız kesinlikle “işlem” yapmışsınızdır.
Terimin adı üzerinde olsa da önemli bir nokta olmasa ayrı bir bölüm yazmazdık değil mi? “İşlem” aslında oldukça geniş bir ifade, özellikle de kripto bağlamında. İşte bu yüzden her açıdan biliyor olmanız önemli.
Blockchain işlemi bölümümüzde işlemin ne olduğuna göz atacağız. Size en yaygın işlem türlerinden bahsedeceğim ve terimin ardındaki daha geniş anlamları anlatacağım. Kripto para ve blockchain açısından blockchain işlemleri nedir öğreneceksiniz.
Hadi başlayalım!
Video Açıklayıcı
Video Açıklayıcı: Blockchain İşlemi Nedir?
Okumak size göre değil mi? 'Blockchain İşlemi Nedir?' video açıklayıcıyı izleyin
Blockchain Transaction Easily Explained! (Animated)
İşlem Nedir?
Gelin blockchain işlemi konusunda en baştan başlayalım; işlem nedir?
İşlemi ifade etmek için birçok örnek var. İki tanesiyle ele alalım.
Diyelim ki siz ve arkadaşınız iki nesne takaslamaya karar verdiniz. Arkadaşınıza muzu için çikolata barı vereceksiniz. İki nesneyi takasladığınızda bir işlem gerçekleştirmiş olursunuz.
Başka bir örnek dükkandan süt ve ekmek satın almaktır. Bunları para karşılığı alırsınız. USD, EUR veya ülkenizin para birimini kullanırsınız. Kasada bir işleme katılırsınız. Fiziksel ürünler için para verirsiniz.
Bu örnekler çok… bariz! Peki blockchain işlemi nedir?
Kripto para gönderdiğinizde veya aldığınızda buna işlem denir. Satın almadan veya göndermeden (yani takas yapmadan) kripto alırsanız bu işlem olarak sayılır.
Blockchain işlemleri konusunda buraya kadar her şey basit ve açık. Gelin blockchain işlemi açısından daha ilginç konulara göz atalım.
Kriptoda Her şey Bir İşlem
Blockchain temelli kripto işlemleri hakkında muhtemelen en önemli şeylerden biri blockchain’de yaptığınız herhangi bir şeyin “işlem” olarak görülebileceğidir.
İzin verin örnek vereyim.
Diyelim ki en süper kripto para birimi oyununu buldunuz. Oynadıkça pasif olarak token kazanıyorsunuz ve çok eğlenceli.
Oyun size kendi karakterinizi oluşturmanıza izin veriyor. Oynadıkça karakterinizi yüksek seviye zırh ve silahlarla geliştirme fırsatı bulunuyorsunuz. Gerçekten harika!
Zırh ve silah gibi tüm bu varlıklar ve oyundaki diğer takılabilir nesneler NFT veya non-fungible token şeklinde geliyor. Bunların ne olduğunu bilmiyorsanız hemen bu konuya özel bölüme göz atmanızı ve sonra buna dönmenizi tavsiye ederim. Devasa bir konu!
Sadece oyunu oynayarak tüm ekipmanları kazanabilirveya oyun içerisindeki pazar yerinden coin veya token’larla satın alabilirsiniz. Örnek açısından NFT kazanmaya karar verdiğinizi varsayalım. Diyelim ki şansınız yaver gitti ve önemli bir düşmandan nadir bir zırh kazandınız.
Zırhı oyun içerisinde almış olsanız bile çantanıza gittiği anda kripto işlemi olarak görülüyor. Oyun zırhı NFT şeklinde kripto cüzdanınıza gönderiyor. Böylelikle ürünün size ait olduğunu %100 kanıtlayabiliyorsunuz!
Farkındayım, karmaşık bir konu. Kafa karışmaları başlamıştır! Tüm bunlar size yabancı geldiyse Kripto 101 El Kitabında gezinip tüm bu terimleri adım adım öğrenmenizi tavsiye ederim!
Umarım ana fikir anlaşılmıştır; kripto dünyasında “blockchain işlemi” bir kişi (veya kurum) ve blockchain arasındaki herhangi bir etkileşimdir. Kripto para satın almak, satmak ve göndermek yapabileceğiniz tek “işlem” DEĞİLDİR!
Blockchain nasıl çalışır teknik bir şekilde açıkladığımıza göre şundan da bahsedelim; bir akıllı kontratla etkileşime girdiğiniz herhangi bir zamanda bir işlem gerçekleşir. Akıllı kontratlar blockchain’e dayalı özel, otomatik anlaşmalardır. Kullanıcıların blockchain temelli projelere güvenmesini sağlar çünkü aracı olmadan her şey otomatik gerçekleşir.
Daha iyi anlaşılması için başka bir örnek daha vereyim.
Diyelim ki bir kumar uygulamasıyla karşılaştınız. Blockchain temelli ve akıllı kontratlarla çalışıyor. Yani platformdaki her oyunda kuralları inceleyebiliyorsunuz, adil olup olmadıklarını görebiliyorsunuz.
Uygulamada kripto parayla kumar oynarken her bahse girdiğinizde veya kazandıklarınızı alırken bir işlem gerçekleşiyor. Ya cüzdanınızdan platforma para gönderiyorsunuz ya da akıllı kontrat cüzdanınıza otomatik olarak kazandıklarınız gönderiyor.
Ana fikir basit; blockchain’de gerçekleşen her eylem işlem olarak görülüyor. Peki blockchain nasıl çalışır konusunda bu neden önemli?
Blockchain’deki İşlemlerin Halka Açık Doğası
Blockchain nasıl kullanılır dediğinizde karşınıza çıkan blockchain teknolojisi harikalarından biri ağda gerçekleşen her şeyin halka açık olması. Herkes her şeyi görüntüleyebiliyor. Tabii ki bazı istisnalar olsa da genel olarak böyle.
Bu işlemleri gerçekleştirirken tamamen anonim kalabiliyorsunuz. Blockchain nasıl çalışır diye incelediğinizde başkalarının kripto işlem ID’nizi (hash), halka açık cüzdan adresinizi, gönderilen toplam kriptoyu ve alıcının adresini görebildiğini öğreniyorsunuz.
Arkadaşınızla muz çikolata barı takası örneğinden devam edelim. Diyelim ki arkadaşınız sizden üzerinde çalıştığı bir proje için Bitcoin borcu istedi. Muhteşem bir arkadaş olduğunuz için istediği BTC’yi gönderdiniz.
Ağ işlem bilgilerinizi aldığı anda halka açık hale gelir ve herkes bir cüzdanın başka bir cüzdan X miktarda BTC gönderdiğiniz görür. Ancak kimse cüzdanların kime ait olduğunu bilmez çünkü bununla ilgili hiçbir bilgi yoktur.
Tabii halka açık cüzdan adresinizi insanlara söylerseniz o başka. O zaman işlemlerini çok da anonim olmayacaktır!
Kripto para işlemlerinin halka açık doğası yani blockchain işlemleri blockchain teknolojisinin yapı taşı olarak görülüyor. Sektör içerisinde saydamlık sağlıyor ve ne kadar cüzdana gönderilse gönderilsin tüm varlıklar izlenebildiğinden olası sahtekarlık ve hack girişimlerini önlüyor!
Kriptoda İşlemlerin Nasıl Gerçekleştiğini Anlamanın Önemi
Blockchain işlemi bölümümüzde üzerinde durmak istediğim son konu NEDEN; NEDEN blockchain nasıl kullanılır veya gerçekleşir bilmek önemli?
Öncelikle her gün kriptoyla haşır neşir olacaksınız. En azından cüzdanlar arasında alım satım yapmayı düşünüyorsanız. Birçok kripto sever bununla uğraşıyor!
Blockchain nasıl kullanılır ve işlemler nasıl gerçekleşir, ne işlem olarak sayılır bilmek vergilerle uğraşırken inanılmaz değerlidir. Her ülkenin kendi vergi yasaları ve regülasyonları oluyor. Bazı alanlarda yaptığınız her işlemde vergi alınıyor!
Böyle durumlarda tüm işlemlerinizi nasıl izleyeceğinizi bilmeniz gerekiyor. İnternette farklı farklı kripto para vergi hesaplayıcıları ve işlem takipçileri var. Cüzdan adresinizi girip Excel dosyasını indirebilir, hesap tabloları oluşturabilir ve ilgili vergi dairelerine sunulabilir şekilde işlemlerinizi organize edebilirsiniz.
Blockchain nasıl kullanılır ve işlemler nasıl gerçekleşir anlamak kripto varlıklarınızın güvenliği açısından da değerlidir! Diyelim ki hizmet karşılığında bir yabancıya kripto yolladınız. Ertesi gün bu kişi sizinle iletişime geçip ücreti almadığını ve tekrar göndermenizi söyledi.
İşlemlerin nasıl gerçekleştiğini bilirseniz blockchain explorer’a girip işleminizi kontrol edebilir, ödemenin başarıyla gerçekleşip gerçekleşmediğini öğrenebilirsiniz!
Blockchain işlemi hakkında bilgi sahibi olmak tercihinize göre işlem ücreti olmayan veya en hızlı işlem hızlarına sahip kriptolar aramaya başlamanızı da sağlayabilir. Bunlar ileri düzey konular olsa da blockchain işlemlerini anladığınızda her şey berraklaşacak!
Örnek çok ancak ana fikir aynı; blockchain işlemleri hakkında bilgi sahibi olmak herkesin kripto hakkında atması gereken ilk adımlardan biri.
Son Sözler
Blockchain işlemi konulu bu bölümde kripto para işlemlerinin sadece ufak bir kısmını ele aldık. Daha fazla bilgi sahibi olabilir, blockchain’de biri işlem yaptığında veya işlemin gerçekleşmediğinde neler olduğunu alakalı bölümlerden öğrenebilirsiniz.