Sıfır Bilgi İspatı Nedir?

Sıfır bilgi protokolü veya sıfır bilgi şifre kanıtı (ZKP) olarak da bilinen sıfır bilgi ispatı şifre paylaşımına izin vermeyen bir kimlik doğrulama yöntemidir. Şifreler paylaşılmadığında hacklenmesi imkansız hale gelir. Bu ifade kripto para birimleri bağlamında yaygın bir şekilde kullanılmasının yanı sıra diğer alanlarda da kullanılmaktadır.

Sıfır bilgi ispatı veri alma, kullanma ve aktarma yöntemleri için sonsuz imkan oluşturur. Örneğin kripto para işlemleri yapmayı tamamen anonim be izlenemez hale getirir. Yani kripto sahipleri herhangi bir kişisel veya özel bilgi sunmadan sahip oldukları kripto para biriini gösterebilirler.

Böyle bir kimlik doğrulama kullandığınızda kişisel sohbetler ve işlemler gibi tüm verileriniz sıfır bilgi ispatıyla onaylanabilir. Ağın dışından kimse veriye ulaşamaz.

Sıfır Bilgi İspatı Neden Gerekli?

Kripto dünyasında blockchain kripto para işlemlerinin ana unsurlarından biridir. Ancak kullanıcıya doğ ru izlenebilir. Sebebi de blockchain halka açık olduğunda tüm işlemlerin herkes tarafından görüntülenebilmesidir.

Sıfır bilgi ispatı işte bu noktada devreye giriyor. Güvenlik, gizlilik ve mahremiyet kripto şirketlerinin blockchain’lerinde ZKP kullanmasının sebepleri arasında yer alır.

Halka açık bir blockchain’de işlem yaparken gizlilik sağlamak ana özellikleridir. Veri gizliliğ ini sürdürürken işlemleri başarılı bir şekilde onaylayarak gerçekleştirirler. İşlemin farklı partilerinin herhangi bir veri açığa çıkarmadan bir varlığın belli bir değere ayarlandığını doğrulamak için bir yö ntemdir.

Sıfır bilgi ispatı kullanıcıların karmaşık belge alma ve göndermesine de izin verir. ZKP’ler verilerin alınıp daha küçük parçalar (bloklar) halinde şifrelenmesini mümkün kılar. Bu sayede belgenin sahibi her blokta hangi bilginin yer aldığına ve kimin erişebileceğine karar verebilir.

Sıfır bilgi ispatı kullanan mesajlaşma uygulamaları kullanıcıların gizliliğini korurken özel mesajlar göndermesine izin verir. Sadece en gerekli bilgi paylaşılır bu da genellikle kişisel veri değildir.

Sıfır Bilgi İspatı Nasıl Çalışır?

Tek bir node uygulama kodunu blockchainde veya tamamen off-chain olarak çalıştırır. Başarıyla tamamlanırsa b lockchain aracılığıyla işlemin diğer partilerine doğrulama mesajı gönderilir.

İki tür sıfır bilgi ispatı vardır:

• İnteraktif. Kanıtlayıcıyı onaylayıcının belli bir bilgiye sahip olduğuna dair ikna etmek için kanıtlayıcı ve onaylayıcı iletişim kurmak zorundadır. Etkileşimleri genel likle matematiksel olasılık ilkeleriyle sınırlıdır.

• İnteraktif olmayan. Kanıtlayıcı ve onaylayıcının birbiriyle iletişim kurma zorunluluğu yoktur. Doğrulama işlemi ertelenebilir. Bu tür ZKP için ek programlama cihazları veya yazılım programları gerekebilir.

En popüler sıfır bilgi ispatı uygulaması özel işlem adreslerini gizleyen Z-Cash’tir. Z-Cash, merkeziyetsiz sıfır bilgi kanıtlarına dayalı ad auction’ları kullanan AdEx protok olüne sahiptir.