Web geliştirme öğrenmeye başladığınız zaman daha yeni ve interaktif fırsatlar olduğunu göreceksiniz. Öğrenme eğriniz düzleştikçe çeşitli interaktif öğeler, optimizasyonlar ve her kalan her şey kendiliğinden gelişecek. Web geliştirme öğrenmeye başlamanıza sebep kim veya ne olduysa mutlaka JavaScript ile başlamanız bir şekilde tavsiye edilmiştir. Sonuçta internetin dilidir! Peki size başka bir seçenek olduğunu daha söylesem ne dersiniz? Bu yazıda jQuery ve JavaScript arasındaki fark üzerine konuşacağız.
Size iki dilden de bahsedeceğim. Ne için kullanılırlar, pozitif ve negatif yönleri nelerdir vb. Nedir ne değildir öğrendikten sonra kod erişebilirliği, kariyer fırsatları gibi farklı bakış açılarıyla aralarındaki farklı görüp karşılaştıracağız. Hadi daha fazla uzatmadan jQuery ve JavaScript arasındaki fark nedir öğrenelim!
İçindekiler
- 1. jQuery ve JavaScript İkilemi
- 2. jQuery JavaScript’tir
- 2.1. JavaScript Nedir?
- 2.2. jQuery Nedir?
- 3. Kodlamada jQuery ve JavaScript Arasındaki Fark
- 3.1. Erken Son
- 3.2. Bara Dönelim
- 3.3. İkinci Erken Son
- 3.4. Kariyer Hedefleri
- 4.
- 5. Belli Fonksiyonlar
- 5.1. Tarayıcılar Arası Uyumluluk
- 5.2. DOM İşlemesi
- 5.3. Efektler ve Animasyonlar
- 5.4. API’lar
- 6. Son
jQuery ve JavaScript İkilemi
İnternette JavaScript ile yaşadığınız bir soruna cevap aradığınızda genelde “jQuery ile yapın” yanıtını alırsınız.
Şu Anda Etkin Olan Güncel Teklifler:
SAVE 50%
DataCamp End of Year Sale
Unlock a year of unlimited data and AI learning at half the price! This is your final call to save big on expertise for 2025. Act fast and secure your 50% discount with DataCamp's End of Year Sale – the clock is ticking!
“jQuery nedir?” diye kendinize sormuş olabilirsiniz. JavaScript’i mutlaka bildiğiniz gerektiğini düşünüyordunuz ama alternatifi mi varmış? Bu jQuery ve JavaScript ikilemine hazır mısınız?
Belki de bu ikileme farklı bir bakış açısından yaklaşmışsınızdır. jQuery, karşılaştığınız web sitesinde size tavsiye edildi ama kodlamada JavaScript’in jQuery’nin yapabileceği her şeyi ve daha fazlasını yapabildiğini, JavaScript’in sizi daha iyi bir geliştirici yaptığını okudunuz.
Durum böyle olunca bu sefer de kendinize şunu sordunuz: “JavaScript nedir? Neden olaylar daha basit olamaz? Neden jQuery yeterli değil?”
Peki size jQuery ve JavaScript arasındaki fark o kadar da çok değil desem ne düşünürdünüz?
jQuery JavaScript’tir
jQuery ve JavaScript arasındaki fark kulağa iki rakip teknoloji arasında savaşa sebep oluyor gibi gelse de aslında tüm olay jQuery’nin JavaScript kullanmanın farklı bir yolu olması.
jQuery genellikle framework veya kütüphane olarak anılır. Bu ifadeleri açıklamadan önce akıldaki tüm soruları gidermek için şu soruya cevap verelim: “JavaScript nedir?”
JavaScript Nedir?
Javascript yakın zamana kadar sadece tarayıcının programlama dili olarak biliniyordu. Son zamanlarda tarayıcı penceresinin yanı sıra sunucu taraflı kodda da kullanımı popülerleşti.
İstemci taraflı programlama dili olarak JavaScript, bir web sayfasına kullanıcı girdisine tepki verebilecek internaktif ve dinamik öğelerden sorumludur.
Peki jQuery nedir?
jQuery Nedir?
jQuery bir JavaScript kütüphanesidir. Temel olarak paketlenmiş bir JavaScript koleksiyonudur ve çok daha basit bir kod satırıyla ulaşılabilir. Böylelikle geliştiriciler karmaşık JavaScript kodları yazmadan, jQueryde önceden yazılmış ve paketlenmiş kod sayesinde işlerini çok daha kolay bir şekilde halledebiliyor.
Bootstrap’le önceden ilgilendiyseniz CSS ve Bootstrap arasındaki ilişki iyi bir benzetme olacaktır. Bootstrap, bir grup CSS komutudur ve web sayfalarını tasarlamayı daha kolay daha hızlı hale getirir.
Bootstrap’i bilmeyenler için jQuery ve JavaScript arasındaki fark daha net görülebilsin diye gerçek hayattan bir örneği ele alalım.
Dave isimli bir arkadaşınızla bardasınız diyelim. Dave biranın ucunu biraz kaçırıp fazla içmiş ve çok yüksek sesle konuşuyor. Dave’in sesini alçaltmasını ve sizi utandırmayı kesmesini istiyorsunuz.
Dave’e barın arka tarafındaki kadınların size doğru rahatsız olmuş şekilde baktığını söylüyorsunuz.
Yan masada oturan beyefendinin rahatsız olduğu için kalkıp gittiğini söylüyorsunuz. Dave’e eşinin aralarında olan şeyleri tüm barda bilmesinden rahatsız olabileceğini dile getiriyorsunuz.
Dave konuşmayı kesiyor. Bu JavaScript’in Dave’i susturma yolu diyelim.
jQuery ise sadece şunu söylüyor:
“Dave konuşmayı kes”
Dave konuşmayı kesiyor. Aynı şeyi çok daha az kelimeyle ve daha kolay şekilde gerçekleştirmiş oluyorsunuz.
Kodlamada jQuery ve JavaScript Arasındaki Fark
BitDegree’de bulunan İnteraktif jQuery eğitiminin ilk dersinde kodlamada jQuery ve JavaScript arasındaki fark çok açık bir şekilde ortaya koyuluyor.
Örnek oturum açma formunda açılıp kapanan bir HTML tuşu.
İşte JavaScript kodu:
const login = document.getElementById("login");
const loginMenu = document.getElementById("loginMenu");
login.addEventListener("click", () => {
if(loginMenu.style.display === "none"){
loginMenu.style.display = "inline";
} else {
loginMenu.style.display = "none";
}
});
İşte jQuery kodu:
$("#login").click(() => {
$("#loginMenu").toggle()
});
JavaScript’te dokuz satır kod yazmak gerekirken jQuery’de bunu üç satırla gerçekleştiriyorsunuz.
Erken Son
Şimdiye kadar anlamışsınızdır. jQuery kullanın.
Sonuç on yıl önce böyle olabilirdi ama 2018’den beri web geliştirmenin jQuery’e ilgisi azalıyor ve yukarıdaki gibi örnekler nadirleşmeye başlıyor.
jQuery öğrenmek için hala iyi sebepler var ama jQuery ve JavaScript arasındaki fark göz önünde bulundurulduğunda JavaScript’i anlama ve kullanabilme ihtiyacı ağır basıyor. Çünkü bazı yeni özellikleri jQuery’i saf dışı bırakıyor
Bara Dönelim
jQuery ve JavaScript arasındaki fark üzerinden devam etmek için bar benzetmemize geri dönelim. Dave’e susmasını söylemeye karar verdiniz. Amacınızı başarıyla gerçekleştirdikten sonra Dave biraz bozuldu, eve dönmek için bindiğiniz takside suratı asık şekilde oturuyor.
Dave’e JavaScript yöntemiyle susmasını söylediyseniz gönlünü alıp keyiflendirebilirsiniz. JavaScript stratejisinde ikna gücünüz çok daha yüksek.
Aynı şekilde eğer JavaScript öğrenirseniz web geliştirme güçleriniz sadece jQuery öğrenerek ulabildiğiniz noktadan çok daha fazla olacak. Belkide de Dave size bozulmayacak. Durum tahmin edilemeyebilir.
Benzer şekilde jQuery’nin tavrı aslında tam ihtiyacınız olan şey olabilir ama jQuery’nin çalışmasını sağlayan kodu anlamadan emin olmak çok zor. jQuery’nin kendisi JavaScript koduyla oluşturulduğundan jQuery komutlarının nasıl çalıştığını tam anlamıyla anlamak için JavaScript öğrenmek gerekiyor.
JavaScript jQuery’nin her yaptığını ve daha fazlasını yapabilir çünkü jQuery, altını çizmek için tekrar söylüyorum, JavaScript’in kendisidir.
İkinci Erken Son
Yani jQuery ve JavaScript arasındaki fark şu mu; jQuery daha basit ve kolay ama JavaScript daha güçlü ve Dave’i üzmüyor. Peki jQuery ve Javascript arasındaki fark göz önünde bulundurulduğunda JavaScript öğrenmeli sonucuna mı ulaşıyoruz?
Tam değil. jQuery ve JavaScript karşılaştırıldığında şu daha iyi diye kesin bir sonuca ulaşamıyoruz. jQuery veya JavaScript ihtiyacı kariyer hedeflerinize ve projenizde gereken fonksiyonelliğe dayanıyor.
Kariyer Hedefleri
Frond-End Geliştirici olmak hedefiniz varsa cevap basit; JavaScript öğrenin. İş ilanları sizden jQuery talep edebilir ama jQuery ve JavaScript arasında tercih etmesi gerektiğinde işveren mutlaka JavaScript bilenleri jQuery’nin yerine tercih edecektir.
Bir şirket kapsamlı bir biçimde jQuery kullansa dahi JavaScript bilen adayın jQuery’i çok çabuk ve kolay bir şekilde öğreneceği varsayılacaktır. jQuery ustası olsanız dahi JavaScript öğrenmek çok çok daha zordur.
Ama hedefiniz freelance web tasarımcı olmaksa JavaScript’e ihtiyaç olmayabilir. Müşterilerinize web siteleri WordPress gibi bir içerik yönetim sistemi üzerinden oluşturuyorsanız çoğu JavaScript ihtiyacı jQuery veya sizenize fonksiyonellik katacak ücretsiz eklentilerle giderilebilir.
İnternetteki web sitelerin çoğu özel bir JavaScript kodu yazılmadan oluşturulabilir. Hangi web site fonksiyonları için özel JavaScript kodu yazılması gerektiğini bildiğiniz sürece HTML, CSS ve jQuery becerilerinizle bir web tasarımcı olarak birçok iş bulabilirsiniz.
JavaScript nedir ve jQuery nedir sorularına cevap verdik. jQuery ve JavaScript arasındaki fark da şimdiye kadar anlaşılmış olmalı. Ama JavaScript mi jQuery mi sorusuna yanıt hala çoğu kişi için belirsiz.
jQuery veya JavaScript öğrenmek konusunda kararlıysanız aşağıdaki resimlerden birine tıklayarak öğrenmeye hemen başlayabilirsiniz. Karşılaştırma hakkında daha detaylı bilgi istiyorsanız okumaya devam edin.
Belli Fonksiyonlar
JavaScript ve jQuery nedir biliyorsunuz, kariyer fırsatlarında ne önem taşıyorlar bundan da haberdarsınız. Gelelim özel kullanımlara.
JavaScript jQuery’nin yaptığı her şeyi yapabilir ama jQuery kodu kullanmak hangi durumlarda daha iyidir?
Tarayıcılar Arası Uyumluluk
Deneyimli bir geliştiricinin yanında Internet Explorer ismini anarsanız yüzünü ekşittiğini göreceksiniz. Muhtemelen kariyerinin karanlık dönemlerinde Internet Explorer ile yaşadığı kötü anılar aklına gelecektir. IE8 derseniz daha da kötü bir tepki verebilir.
jQuery’nin büyümesinin büyük nedenlerinden biri tarayıcılar arasındaki farkı doldurması olarak görülebilir. Günümüzün tarayıcılarının çoğu JavaScript’i aynı şekilde yorumluyor ama on yıl önce tarayıcılar arasındaki fark oldukça büyüktü. Doğru şekilde algılanması için her tarayıcıya farklı şekilde kod yazmanız gerekiyordu.
Bu seçeneği beğenmezsinz jQuery kullanabiliyordunuz. JavaScript’teki her tarayıcı için ayrı yazılması gereken farklı kod satırları jQuery kütüphanesi tarafından tek satır jQuery koduyla yorumlanabiliyordu. Geliştiriciler bu yüzden böyle durumlarda gözü kapalı jQuery kullanıyordu.
Şimdiyse tarayıcılar arasındaki fark oldukça az. Uyumsuzluklarla karşılaştığınızda, örneğin JavaScript E6’nın son sürümündeki bazı özellikleri kullandığınızda polyfill kullanmanız tavsiye ediliyor. Polyfill’ler tarayıcılar arasındaki farklılıkları halleden basit kütüphanelerdir. Üstelik script etiketinde polyfill CDN’sini referans eden bir URL ile uygulanabilir.
Modern polyfill’ler son kullanıcının kullandığı tarayıcıyı tespit eder ve bu tarayıcıya uyum sağlamayı gerçekleştirecek kodu sunar. Böylelikle yükleme zamanı azalır. Kullanıcı sadece ihtiyacı olan kodu yükler. Web siteniz makinelerinde tüm jQuery kütüphanesini yüklemekten daha hızla yüklenir.
Tarayıcılar arasındaki uyumluluk belki bir zamanlar jQuery kullanımının ana sebebiydi ama artık karşılaşılan sorunu gidermedeki en iyi çözüm bile değil.
DOM İşlemesi
DOM veya Document Object Model (belge nesne modeli), sunduğunu web sayfasının tarayıcı yorumlamasıdır. Herhangi bir web sayfasına sağ tıklar ve incele derseniz Elements sekmesinde DOM’u görürsünüz. index.html kodunuza çok benzeyebilir ama birçok HTML içeriğinin genellikle PHP gibi sunucu taraflı bir sunucudan dinamik olarak işlendiğini unutmayın.
DOM öğeleri JavaScript ile de işlenebilir. jQuery bu alanda oldukça faydalı olduğunu bir zamanlar kanıtlamıştı.
jQuery ile aşağıdaki gibi bir level two başlıkla özellikle HTML öğelerini ve DOM nodlarını hedefleyebilirsiniz
$(“h2”)
Sonrasında etkinlikleri dinlemek veya kullanıcılar kullanırken web sitenizedeki bazı şeyleri değiştirmek için DOM’u modifiyet etmek gibi istediğiniz herhangi bir şeyi yapması için kodunuza bir fonksiyon zincirleyebilirsiniz.
JavaScript’te bunu şu kodu kullanarak gerçekleştirirsiniz:
document.querySelector("h2")
Çok da bir fark yok değil mi? Geçmişte JavaScript’le DOM İşleme yöntemleri çok kolay veya tarayıcılar arasında tutarlı değildi. Ayrıca vanilla JavaScript kullanmak (vanilla temel, değiştirilmemiş, hiçbir kütüphane eklenmemiş JavaScript demek) daha hızlı görülüyor ve/veya daha az hafıza kaynakları kullanıldığına inanılıyordu.
jQuery ve JavaScript arasındaki fark ele alındığında bu konuda da JavaScript önde görünüyor. Ancak jQuery popülerliği eski uygulamalarda çok jQuery kodu göreceğiniz anlamına geliyor. Yeni uygulamalarda da görebilirsiniz çünkü çoğu geliştirici jQuery kullanırken daha rahat hissediyor.
Bling.js gibi kütüphaneler tüm jQuery kütüphanesini yüklemeden jQuery sözdizimini kullanmanızı sağlıyor. Bu da çoğu geliştiricinin jQuery’de kod yazmaya olan düşkünlüğünü ortaya koyuyor.
JavaScript kullanmanız gerekse de hedef son kullanıcılarınız için oluşacak performans kaybının pek bir fark yaratmaması vanilla JavaScript kullanmak yerine kişiyi daha hızlı ve kolay bir şekilde işini halletmesi için jQuery kullanmaya itiyor.
Yani DOM İşleme kullanacaksanız vanilla JavaScript kullanmayı öğrenmelisiniz. Diğerleriyle çalışacaksanız jQuery DOM İşleme yöntemlerini bilmeniz bir noktada işinize yarıyacaktır.
Efektler ve Animasyonlar
jQuery’de, kodlamada jQuery ve JavaScript arasındaki fark örneğinde verdiğimiz aç kapa yöntemi dahil olmak üzere efektler kütüphanesi var. Aç kapa yöntemine ulaşmada jQuery kullanmanın JavaScript kullanmaktan daha basit olduğunu gösteren iyi bir fonksiyonellik örneği.
Günümüzdeyse geliştiricilerin CSS Transition ile birlikte Web Animation API’larına erişimi var. Her iki teknoloji de tarayıcınız tarafından herhangi bir kütüphane yüklemeden tanınır. jQuery kütüphanesinden animasyon yüklenmesine gerek kalmadan daha hızlı bir şekilde gerçekleştirilir.
jQuery bazı durumlarda bir animasyonun uygulanmasının daha kolay bir yöntemidir. Ancak tercih alanları bugünlerde oldukça azalmıştır.
- Kullanması kolay
- Kaliteli içeriğe sahip
- Fiyat konusunda saydam
- Tamamlamada ücretsiz sertifikalar
- Veri bilimi becerilerine odaklanıyor
- Esnek eğitim programları
- Basit tasarım (gereksiz bilgi yok)
- Yüksek kaliteli dersler (ücretsizler dahil)
- Çeşitli özellikler
- Nanodegree programları
- Firmalara uygun
- Ücretli tamamlama sertifikası
- Sektörde iyi biliniyor
- Pek çok özelliğe sahip
- Dersler üniversite düzeyinde
- Üniversite düzeyince dersler
- Şirketler için uygun
- Ücretli tamamlama sertifikası
API’lar
Geçmişte jQuery kullanımına başka bir iyi örnek de API çağırmaları yapmaktı. API çağırması yapmak, bir dış kaynaktan web sitenize veri çekmek anlamına gelir. Örneğin sitenizede özel bir harita özelliği olmasını istiyorsunuz bu yüzden Google’dan Google Haritalar verisi almak için API kullanacaksınız.
jQuery’nin API çağırma yöntemi tercih edilen XML yöntemiydi. Ancak artık diğer kullanımlarda olduğu gibi burada da Fetch olarak bilinen ve taracıyının otomatik tanıdığı bir yöntem var. Üstelik jQuery kadar da kullanıcı dostu.
Biliyor Muydunuz?
Kariyeriniz için hangi online eğitim platformunun daha iyi olduğunu merak etmiş miydiniz?
Son
Bazen en faydalı teknoloji ilk öğrenilmesi gereken teknoloji değildir. Geliştirme alanı zorludur ve ilk öğreneceğiniz dil olarak ağır bir dil seçmek hevesinizi kaçırabilir.
JavaScript çok güçlü bir araçtır ama birkaç günde uzmanı olabileceğiniz bir dil değil. Deneyimli JavaScript geliştiricileri dahi bazen hiç beklenmedik şeylerle karşılaşabiliyor.
Programlama ve web geliştirme alanına yeni girişmiş bir kişi olarak birkaç haftalık JavaScript becerilerinizle çok bir şey yapamazsınız. Ama HTML ve CSS’e çoktan hakimseniz birkaç gün içinde jQuery’le projelerinizi başka bir seviyeye taşıyabilirsiniz.
Birçok web geliştirici web geliştirme alanına jQuery öğrenerek giriyor. Temel JavaScript bilgilerini öğrenmek iyi bir Front-End Geliştirici olmanın çok önemli taraflarından biri olsa da eğitiminizde birkaç hızlı başarıya da imza atmanız önemli. jQuery de buna ulaşmanın hızlı bir yolu.
jQuery’le projelerinizin hayata geçtiğini gördüğünüzde daha fazlasını öğrenmek için motive olursunuz. JavaScript’le aynı sonuçları almak için haftalar süren eğitimler ve çalışmalar geçirmeniz gerekebilir.
jQuery öğrenerek JavaScript’in gücünü de anlamaya başlarsınız. Böylelikle bir JavaScript geliştiricisinin yapması gereken pek çok genel görevleri yapabilirsiniz. Ama jQuery ile başardıklarınızın sınırlarını zorlayarak JavaScript’le neler başarabileceğinizi de öğrenirsiniz.
Umarım jQuery ve JavaScript arasındaki fark hakkında hazırladığımız bu yazı aklınızdaki soruları gidermeye yardımcı olmuştur. Web geliştirici kariyerinizde başarılar dilerim.