Did you know?
Kriptoyla daha zeki ve daha zengin mi olmak istiyorsunuz?
Abone Olun - Her hafta yeni açıklayıcı kripto videoları yayınlıyoruz!
Crypto Fees Explained: How Not to Overpay? (Animated)
İçindekiler
- 1. ICO Nedir: Giriş
- 2. ICO Nedir: Blockchain’ler
- 3. ICO Nedir: Token’lar ve Akıllı Kontratlar
- 3.1. Token’lar
- 3.2. Akıllı Kontratlar
- 4. ICO Nedir: Bir ICO’nun Konsepti
- 5. ICO Nedir: ICO’lar Nasıl İşler?
- 6. ICO Nedir: Yatırımcılar Hangi ICO’ya Yatırım Yapılacağını Nasıl Biliyor?
- 7. ICO Nedir: White Paper Nedir?
- 7.1. Bir Not Daha
- 8. ICO Nedir: Başarılı Bir ICO Örneği
- 9. ICO Nedir: Son
ICO Nedir: Giriş
Son günlerde finans dünyasında büyük değişiklikler yaşanıyor. Geçtiğimiz yıllarda gerçekleşen en büyük değişikliklerden biri de Initial Coin Offering’lerin (ICO’lar) tanıtılması oldu. Kripto dünyasında son bir sene boyunca en popüler sorular arasında “ICO nedir?” sorusunun olması sürpriz değil.
Şu Anda Etkin Olan Güncel Teklifler:
$30,000 BONUS
Bybit Holiday Deal
Take advantage of this limited-time Bybit Holiday deal - complete quick tasks & claim up to $30,000! Use Bybit referral code (43654) while registering.
Bitcoin ve Ethereum gibi bazı popüler kripto para birimleri ile tanışmış olsanız da ICO’larla tanışmamış olabilirsiniz.
ICO’lar hakkında bilgi vermeden önce ardındaki teknolojini iyi anlamanız gerekiyor; blockchain’ler ve akıllı kontratlar. Eğer ICO nedir biliyor ve bu iki teknoloji hakkında yeterince bilgi sahibi olduğunuzu düşünüyorsanız “Bir ICO’nun Konsepti” bölümüne atlayabilirsiniz”.
Hadi başlayalım!
ICO Nedir: Blockchain’ler
Bir Blockchain, Bitcoin veya başka bir kripto para birimi değildir. Hayır, kripto para birimleri blockchain’i kullanır. Basite indirgeyerek anlatmak gerekirse bir grup işlemin oluşturduğu bir bloktur. Zincir ise birbirine bağlı olan bir grup bloktur. İkisini bir araya getirdiğinizde blockchain (blok zinciri) ortaya çıkar.
Zincirde birbirine bağlı olan tüm bu bloklar halka açık bir veri tabanı oluşturur. Bu veri tabanının halka açık olmasının sebebi yüzlerce, hatta binlerce bilgisayarla paylaşılıyor olmasıdır. Bu bilgisayarları blockchain/veri tabanı için sunucular olarak düşünebiliriz (Bu bilgisayarlara nodlar adı verilir).
Kaynak: steemit
Veri tabanında yapılacak herhangi bir değişiklik nodların %51’i tarafından onaylanması gerekir. Onaylanmazsa değişiklik gerçekleştirilmez. Bu yöntem veri tabanının hack’lenmesini oldukça zorlaştırır çünkü nodların %51’ini hack’lemeniz gerekir. Nodları birçok farklı insan ve şirket oluşturur.
Bu yönteme merkezi olmayan adı verilir. Yani veri tabanı tek bir yerden değil birden fazla farklı yerde saklanır.
Veri tabanında “değişiklikler” dediğimizde kastettiğimiz veri işlemleridir. Örneğin Bitcoin’de Bitcoin işlemleri, insanlar arasındaki Bitcoin aktarımları yer alır.
Blockchain teknolojisi hakkında daha fazla bilgi edinmek için Blockchain Hakkında rehberimize göz atabilirsiniz.
ICO nedir ele aldığımıza göre şimdi sıra geldi ICO’ların kullandığı diğer teknoloji türüne.
ICO Nedir: Token’lar ve Akıllı Kontratlar
Veri tabanında gerçekleşen işlemler Bitcoin blockchain’inde olduğu gibi sadece finansal işlemlerle sınırlı değildir. Değere sahip her şey olabilir.
Örneğin bir evin veya şirket hissesinin değer işlemi/alışverişi olabilir. Bir evi veya şirket hissesini tabii ki fiziksel olarak blockchain’e yerleştiremezsiniz. Bunun yerine evin veya şirket hissesinin değerini temsil eden bir şeye ihtiyaç duyarsınız.
Token’lar
Token’lar dünyasına hoş geldiniz. Bir token değeri olan bir şeyi temsil etmek için oluşturulur. Örneğin; ev, elektrik, mağaza kredisi veya şirket hissesi.
Bu token’lar blochchain’e doğrudan uygulanamaz. Çünkü blockchain’ler normalde sadece kendi kripto para birimlerinin işlemlerini gerçekleştirebilir (Ethereum blockchain’inde Ether, Bitcoin blockchain’inde Bitcoin).
Token’lar bir uygulama kullanmalıdır.
Akıllı Kontratlar
Token’ların kullandığı uygulamalara akıllı kontratlar denir. Ancak sadece bir yığın kod olarak görünürler. Normal kullanıcılar tarafından kullanılabilmeleri için geliştiriciler dApp’ler (merkezi olmayan uygulamalar) oluşturur.
dApp’leri Instagram’a veya Twitter’a girdiğinizde gördüğünüz arayüz olarak düşünebilirsiniz fakat Instagram ve Twitter’ı da aslında bir grup kodlanmış uygulama serisidir. Buradaki kodlanmış uygulamalar da akıllı kontratlardır.
Akıllı kontratlar pek çok sebepten ötürü eşsizdir. Bu sebepler şöyle:
- Otomatik olarak işlemleri gerçekleştirirler.
- İşlemler akıllı kontrata girilmiş belli koşullar yerine getirildiğinde gerçekleştirilir.
- Örneğin; “Peter akıllı kontrata 100 Ether ÖDEDİĞİNDE John’un ev token’ı Peter’a gönderilir”.
- Blockchain teknolojisi kullandıkları için akıllı kontrat koşulları değiştirilemez
Akıllı kontrat hakkında daha fazla şey öğrenmek için Akıllı Kontrat Nedir rehberimize göz atabilirsiniz.
ICO’yu başarılı hale getiren iki teknolojisi öğrendiğinize göre gelin şimdi ICO nedir biraz ondan bahsedelim!
ICO Nedir: Bir ICO’nun Konsepti
ICO’lar IPO’larla kıyaslanabilir. IPO, Initial Public Offering’tir (İlk Halka Arz). Bu terim bir şirket hisselerini bir borsaya ilk kez yayınladığında kullanılır. Ondan önce şirketin sermayesi gizlidir ve hisseleri halka açık değildir. Bu nedenle Initial Public Offering gerçekleştirilir. Bir IPO ve ICO nedir, aralarındaki fark nelerdir bilmek çok önemlidir.
Şirketler borsada yer aldıklarında bu listelenen şirketlerle ilgilenen insanlar ve şirketler belli bir fiyat karşılığında o şirketten hisse satın alır.
Şirketin yönetiminde pay sahibi olduğunuz için şirket eylemlerinde o hisseyle söz hakkınızı kullanabilirsiniz! Şirket iyi bir durumdaysa hisse değeri aynı şekilde artar ve daha sonra kar etmek için satabilirsiniz.
ICO’lar IPO’lar kadar güzel ve temiz değildir. ICO’lar kitle fonlamasının bir yöntemi olarak görülür.
Bir ICO ile token sahibi olursunuz. Bu tokenler size proje üzerinde uzun dönemde yetki veya sahibiyet kazandırmaz. Sadece projeye bağış toplamanın bir yoludur.
Ancak proje başarılı olursa token’ınızın değeri yükselir. Böylelikle satın aldığınız fiyatın çok daha üstüne token’ınızı satabilirsiniz (isteğiniz bu olursa).
ICO Nedir: ICO’lar Nasıl İşler?
ICO nedir veya bir ICO’nun ana konseptini basit bir şekilde anlamak için şu aşağıdaki tabloya bakabilirsiniz:
ICO Nasıl İşler | Kaynak: cleveroad
Kendi kripto para biriminizi veya dApp’inizi başlatmak isterseniz çok paraya ihtiyaç duyarsınız. Bu parayı toplamak adına ICO gerçekleştirirsiniz. İnsanlar ICO’nuzla ilgilenir ve projenizin iyi olduğunu düşünürse belli bir fiyat karşılığında token’ınızı alabilir.
Bu fiyatlar normalde Ether’la (ETH) belirlenir ancak bazı projeler birkaç kripto para birimleri kabul eder (genelde Bitcoin (BTC) ve Litecoin (LTC)).
Bir ICO’ya yatırım yaptığınızda, ETH, BTC, LTC veya ödeme yapmak istediğiniz herhangi bir kripto para birimini ICO akıllı kontratına gönderirsiniz. Akıllı kontrat da size ödediğiniz paranın karşılığı kadar token miktarını gönderir.
Genellikle ICO’lardan token almanın iki sebebi vardır:
- Gelecekte token’ı daha yüksek bir fiyata satmak,
- Token’ı asıl amacı için kullanmak;
- Token’lar sahiplerine belli faydalar sağlar; indirimli ücretler, kazançtan pay veya belli özellikler
- Bazı token’lar projenin uygulamasında belli şeyler satın almak için kullanılabiliyor. Bu tür token’lar fayda token’ı olarak biliniyor
ICO Nedir: Yatırımcılar Hangi ICO’ya Yatırım Yapılacağını Nasıl Biliyor?
Fikrin iyi olması projenin de iyi olacağı anlamına gelmiyor!
Fikir oldukça iyi olabilir ancak bağış toplayamayabilir. Maalesef öyle. Bazı durumlarda ICO’ların tamamen sahte çıktığı da olmuştur. ICO nedir bildiğinize göre bir ICO’yu araştırırken mutlaka dikkatli olun.
Yatırımcılar genellikle şunlara dikkat ediyor:
- Rekabet
- Projenin herhangi bir rakibi var mı? Varsa rakiplerden farklı neler yapılıyor?
- Ekip
- Projede hangi ekip çalışıyor? İyi ve alakalı bir geçmişleri var mı? Daha önce benzer bir projede çalışmışlar mı?
- Projede hangi ekip çalışıyor? İyi ve alakalı bir geçmişleri var mı? Daha önce benzer bir projede çalışmışlar mı?
- Kaynak Kullanımı
- ICO’dan topladıkları parayı nasıl kullanacaklar?
- ICO’dan topladıkları parayı nasıl kullanacaklar?
- Yol Haritası
- Ne yapmayı planlıyorlar ve başarmaları için ne kadar zaman gerekiyor?
- Ne yapmayı planlıyorlar ve başarmaları için ne kadar zaman gerekiyor?
- Token’lar
- Ne kadar token olacak? Her birinin fiyatı ne kadar? ICO’da ne kadar token satılıp diğer şeyler için ne kadar saklanacak?
Bir ICO izleme uygulaması başka bir alternatif olabilir. Farklı ICO’lar hakkındaki piyasa haberlerini araştırmaya, incelemeye, kategorize ve takip etmeye zaman ayıran işletmeler var. Bu uygulamalardan biri Coinview. Uygulama kullanıcılarına farklı ICO’ların ne durumda olduğunu ve kripto para birimi performansının nasıl ilerlediğini takip etmesini sağlıyor.
Evet oldukça fazla sorudan bahsettik. İyi haber şu ki tüm bu sorulara cevabı yayınladıkları white paper'da yer alıyor! Proje hakkındaki görüşler ve incelemeler çok önemli. Ancak kendi fikrinizin oluşması için her zaman kendi araştırmanızı yapmalısınız. İnternetteki birçok bilgi yanlış veya yorum katılmış olabiliyor!
ICO Nedir: White Paper Nedir?
White paper nedir bilmek ICO nedir bilmek kadar önemli. White paper, ICO’nun para topladığı fikri anlatan belgedir. ICO’nun web sitesinde yer alan açıklamalardan çok daha fazla detaylı bilgi içerir.
İçerisinde sistem yapısı, fikre ihtiyaç (çözdüğü sorun vb.), token’ın kullanımları, piyasa verisi ve büyüme tahminleri gibi konular yer alır.
Ekip üyeleri, yatırımcılar ve danışmanlar listesi de zaman zaman yer alır. Buna normalde web sitede de yer veriliyor.
Bir ICO’nun başarılı olması için iyi ve sağlam bir white paper'a ihtiyacı var. Bir ICO yayınlanmış ama white paper yoksa herhangi bir token almamanızı tavsiye ederim.
White paper'a sahip olmayan veya olan ama iyi görünmeyen projelere çok az insan yatırım yapmak isteyecektir.
İyi bir white paper kaynakların nerede kullanılacağı hakkında da bilgi verir. Odak kaynakların kişisel kazanç yerine işin büyümesi üzerine kullanılması üzerinde olmalıdır. Bu çok önemlidir!
Bir Not Daha
Gördüğünüz üzere bir ICO’nun white paper'ında aradığınız çoğu cevaba ulaşabiliyorsunuz. Ancak white paper ve ICO’nun web sitesi dışında araştırmanızı sürdürmelisiniz.
Sahip olduğu topluluğu nasıl bilgilendirdiklerini kontrol etmelisiniz. Bunu gerçekleştirmenin iyi bir yolu Telegram gruplarına katılmak (varsa) veya forumlarını ziyaret etmektir. Buradan sorulara nasıl cevap verildiğini vb. şeyleri görebilirsiniz.
ICO Nedir: Başarılı Bir ICO Örneği
BitDegree, teknolojik yetenek kazanımı sunan dünyanın ilk blockchain destekli online eğitim platformudur. Proje kitlesel satışta yaklaşık 32.500 ETH topladı ve başarılı bir şekilde hard cap’e ulaştı.
BitDegree white paper'ı oldukça ayrıntılı ve BDG token’ın nasıl çalışacağını, bağışların nasıl kullanılacağını ayrıntılı bir şekilde anlatan proje planına dair pek çok bilgiden oluşuyor.
Ekip üyelerinin her birinin geçmişi açıklanmış ve bir MVP sunulmuş.
Yol haritası oldukça ayrıntılı. Topluluk sürekli olarak blog paylaşımlarıyla ve forum sorularına verilen cevaplarla güncel tutuluyor. Gördüğünüz üzere topluluğun güvenini kazanmak önemli. Başarının en önemli anahtarı bu oldu. Kimse güvenmediği bir kişiye para vermek istemez.
ICO Nedir: Son
ICO nedir bildiğinize göre şunu unutmayın; ICO’lar yeni. Yani çok az kural mevcut. Daha önce de dediğim gibi yatırım yapacak bir ICO seçerken her zaman dikkatli olmalısınız. Kendi araştırmanızı yapmanız çok önemli.
ICO’yu oluşturan kişileri ve ICO’nun girdiği piyasayı iyi anlamalısınız. Projeyi zamanında ve bütçeyi aşmadan tamamlayabilecekler mi göz önünde bulundurmalısınız. Bağışlarla ne yapmayı planladıklarını öğrenin ve yol haritasını kullanarak projenin ne zaman hayata geçeceğini kontrol edin.
Bir ICO nasıl yayınlanır…
ICO nedir bildiğinize göre belki siz de bir ICO gerçekleştirmek istersiniz. ICO gerçekleştirmek için yatırımcıların ICO araştırma şeklini anlamanız gerekiyor. Yukarıda bahsettiğimiz her şeyi görmeleri gerekiyor aksi takdirde ICO’nuza güvenmeyeceklerdir.
Topluluğunuza sürekli güncel bilgiler vermeli, saygı göstermelisiniz. Projenin ayakları üzerinde durabileceğini göstermelisiniz. Her zaman projenin zamanında yayınlanacağının üzerinde durun ve asla yalan söylemeyin.
ICO nedir rehberim burada bitiyor. Okuduğunuz için teşekkür ederim! ICO nedir artık iyice öğrendiğinize göre bu fikirler için bağış toplama yolu hakkında ne düşünüyorsunuz? ICO nedir öğrenmek sizi nasıl değiştirdi? Bir ICO’ya yatırım yapar mıydınız? Bir ICO gerçekleştirmek istiyor musunuz? Bize yazın!
Bu sitede yayınlanan içerik herhangi bir finans, yatırım, alım satım veya başka bir türde tavsiye verme amacı taşımaz. BitDegree.org herhangi bir kripto para türünü almanız, satmanız veya saklamanız için sizi desteklemez ya da tavsiyede bulunmaz. Finansal yatırım kararları vermeden önce finans danışmanınıza danışın.