Merhaba! MetaMask kullanımı incelememize hoş geldiniz!
Bugün size MetaMask isimli heyecan verici bir kripto teknolojiden bahsedeceğim. MetaMask nedir, ne yapar ve nasıl çalışır anlatacağım. Ayrıca başlamanız için ihtiyacınız olan bilgileri de vereceğim.
MetaMask kullanımı incelememizde "MetaMask güvenli mi?" ve "Ne için kullanılabilir?" gibi sorulara da cevap vereceğim. Yazıyı bitirdiğinizde MetaMask nasıl kullanılır öğrenecek ve daha da önemlisi kullanıp kullanmayacağınıza karar vereceksiniz! Hadi başlayalım!
MetaMask cüzdanı incelemesine başlamadan önce ilk cevap verilmesi gereken soru şu; cüzdan nedir?
İyi Yönler
- Açık kaynaklı
- Özel anahtarlar tarayıcıda saklanıyor
- Kullanması kolay
- Ethereum blockchain'ine erişim içi kullanılıyor
Kötü Yönler
- "Sıcak" cüzdan - güvenlik endişeleri
- Sadece Ethereum ve ERC-20 token'larını destekliyor
İçindekiler
Cüzdan Nedir?
Bazı insanlar kripto cüzdanlarının kripto para birimi sakladığını düşünüyor. Mantıklı çünkü cebinizdeki cüzdan bu işe yarıyor. Ancak bu tam olarak doğru değil. Kripto para birimi cüzdanları kripto paralar hakkındaki bilgileri saklıyor.
Kripto para birimleri sadece defter adlı dev veri tabanlarında bulunur. Bu defterler yapılan tüm kripto para birimi işlemlerini kaydeder. En popüler kripto para birimi defteri türü blockchain’dir.
Blockchain teknolojisi hakkında daha fazla bilgi için Blockchain rehberime göz atabilirsiniz.
Kripto para birimleri blockchain içerisinde hareket edebilir ama dışına asla çıkamaz. Tüm coin’lerinizi çekip evinize götüremezsiniz! Kullanıcılar blockchain’de kripto para hareketi gerçekleştirmek için açık ve gizli anahtarlar kullanır. Bu bilgiler kripto cüzdanlarda saklanır. Açık ve gizli anahtarlar arasındaki farka kısaca bir göz atalım:
- Açık anahtarlar herhangi bir kişi tarafından görüntülenebilir. E-postanızla aynı mantığa sahiptir. Biri size kripto para birimi göndermek istediği zaman açık anahtarınıza gönderir.
- Gizli anahtarları sadece siz görüntüleyebilirsiniz. Açık anahtarları e-posta adresiyse gizli anahtarlar da şifredir. Bir e-posta adresinin size ait olduğunu nasıl kanıtlarsınız? Şifreyle!
Özel anahtarlar kripto para birimlerine sahip olduğunuzu kanıtlamanın tek yoludur. İşte bu yüzden kimsenin erişemeyeceği şekilde saklanmalıdır! Farklı cüzdan çeşitleri bulunmaktadır:
Cüzdan Türleri
Donanım Cüzdanı
USB’ler gibi çıkarılabilir depolama cihazlarıdır. Oldukça güvenli olsalar da pahalıdırlar. Özel anahtarlarınızı offline olarak sakladıkları için soğuk depo görevi üstlenirler.
Web Cüzdanı
Pek çok farklı cihazda kullanılabilirler ama hacker saldırısına açıktırlar. Online cüzdanlar sıcak depo olarak bilinirler.
Masaüstü Cüzdanları
Doğrudan bilgisayarınıza kurulur. Sadece kurulu olan bilgisayardan erişilebilir. Web cüzdanlarından daha güvenlidirler ama donanım cüzdanları veya kağıt cüzdanlar kadar güvenli değiller.
Kağıt Cüzdanlar
Anahtarların üzerine yazdırıldığı kağıt parçalarıdır. Çok güvenlidirler ama dikkatli saklanmalıdır. Özel anahtarlarınız offline olarak saklandığından soğuk depo türü olarak geçerler.
Kripto para bilgilerinizi saklamak için birden fazla cüzdan türü kullanmanızı tavsiye ederim. Birinde sorun çıkarsa, hacklenirse veya kaybolursa en azından yedeğiniz olmuş olur. MetaMask kullanımı incelememizde şimdi sıra geldi MetaMask nedir sorusuna.
MetaMask Nedir?
MetaMask, Chrome, Firefox ve Brave tarayıcılarında kullanılabilen bir kripto para birimi cüzdanıdır. Ayrıca tarayıcı uzantısıdır. Yani normal tarayıcılarla Ethereum blockchain’i arasında bir köprü işlevine sahiptir.
Ethereum blockchain’i kullanıcıların kendi uygulamalarını (dApp isimli) ve kripto para birimlerini oluşturabildikleri bir ağdır. Ethereum ayrıca akıllı kontratlar isimli kullanıcıların işlem yönergeleri belirleyebildiği bir özelliğe sahiptir. MetaMask kullanımı ile sadece Ethereum kripto para birimleri için anahtarlar saklanabilir.
Ethereum’un kendi kripto para birimi Ether’dir. Ethereum blockchain’inde oluşturulan diğer kripto para birimlerine token denir. Ethereum blockchain’inde oluşturulmuş token’ların çoğuna ERC-20 token’ı denir. Bunun sebebi Ethereum geliştiricilerinin yeni kripto para birimleri oluşturmak için belirlediği kurallara uymalarıdır.
MetaMask kullanımı ile Ether ve ERC20 token’larının anahtarları üç farklı tarayıcıda saklanabilir. Ayrıca MetaMask cüzdanı standart bir tarayıcıda Ethereum blockchain’inde gezinme olanağı sunar. Peki MetaMask kullanımı başka ne gibi özellikler sunar? İyi özelliklere sahip mi?
Biliyor Muydunuz?
Kripto Para Cüzdanlarını Yan Yana Karşılaştırın
Tüm Kripto para cüzdanları benzer görünse de hepsi aynı DEĞİL!
MetaMask Kullanımı: İyi Özellikler
MetaMask kullanımı rehberi için sıkça dile getirilen ana faydalar şöyle:
- Açık kaynaklı: Tüm MetaMask kodu online’dır ve ücretsiz erişime açıktır. Evde kendi sürümünüzü oluşturabilirsiniz! (Yapabilirsiniz ama şaka yapıyorum) Açık kaynaklı yazılımlar topluluk tarafından incelenip güncellenebilir, bu yüzden de gelişmeye sürekli olarak devam eder.
- HD ayarları: Hiyerarşik deterministik ayarları (Hierarchical deterministic settings) kullanıcılara hesaplarını yedekleme konusunda yardımcı olur. Bunu kullanıcılara seed phrase’ler vererek yapar. Seed phrase’ler kayıp hesap bilgilerini sıfırlamak için kullanılabilir.
- Dahili coin satın alma: MetaMask, kullanıcıların doğrudan kripto para birimleri satın alabileceği iki kripto borsasına bağlıdır. Kullanıcıları Ether satın almak için Coinbase’i, Ether veya ERC20 token’ları satın almak için ShapeShift’i kullanabilir.
- Müşteri hizmetleri: MetaMask, Ethereum ağının olabildiğince fazla insana ulaşmasını istiyor. Ana sayfasında bir giriş videosu bulunuyor ve ayrı bir ayrıntılı destek sayfası yer alıyor.
- Basit arayüz: Ayarlandıktan sonra MetaMask kullanımı çok basit. Yeni başlayanların dahi kolaylıkla para alıp satabilmesi için tüm özellikleri açık bir şekilde hazırlanmış.
- Yerel anahtar deposu: Bazı cüzdan sağlayıcıları kendi sunucularında anahtar depolar. Coinbase gibi cüzdan sağlayan borsalar yaygındır. MetaMask anahtarları herhangi bir uzak sunucuda değil kullanıcının kendi tarayıcısında saklanır. Bu da kullanıcıya kendi açık ve özel anahtarları üzerinde daha fazla kontrol sağlar.
- Topluluk: MetaMask, Ethereum topluluğunun önemli bir parçasıdır. Bir milyondan fazla aktif kullanıcısı vardır. Twitter’da da hemen hemen 70.000 takipçiye sahiptir.
Tüm bunların hepsi çok iyi! Peki MetaMask kullanımı hakkında neler kötü?
MetaMask Kullanımı: Kötü Özellikler
Hiçbir şey mükemmel değildir. MetaMask kullanımı incelemesi için en dikkate değer eksikliklerden bahsetmezsek hata olur.
- Tarayıcı erişimi: MetaMask bilgilerinize erişemez ancak kurulu olan tarayıcı erişebilir. Tarayıcınız özel kodlarınıza erişemese de uygulamayı ne zaman ve nasıl kullandığınız hakkında bilgi toplayabilir. Mozilla ve Google kripto topluluğunda çok da popüler değil. Çoğu kripto kullanıcısı bu şirketlerin bilgi toplaması konusunda pek de hoş hissetmiyor. Bu da bazı kullanıcıları MetaMask kullanımı fikrinden soğutabilir.
- Online: Online cüzdanların avantajları ve dezavantajları var. En büyük dezavantajlarından biri güvenlik. Online olarak saklanan herhangi bir bilgi offline saklanandan çok daha hacklenme riski taşıyor. MetaMask yeterince güvenlik sağlamıyor. Unutmayın her zaman birkaç türde cüzdan kullanın.
Artık MetaMask kullanımı ve cüzdanı hakkında bir fikre sahipsiniz. Peki diğer Ethereum Cüzdanlarıyla kıyaslandığında ne durumda? Gelin MetaMask - MyEtherWallet karşılaştırması yapalım…
MetaMask - MyEtherWallet Karşılaştırması
MyEtherWallet en yaygın kullanılan Ethereum cüzdanlarından biri. Online bir platform olsa da sadece online olan bir cüzdan değil. MyEtherWallet’ı bir cüzdan üretici olarak düşünün. Kullanıcıların kendi cüzdanlarını oluşturabildiği ve Ethereum blockchain’ine erişebildiği bir platform. Kullanıcılar, MEW kullanan herhangi bir Ethereum özel anahtarında saklı kripto para birimlerini görüntüleyebilir.
Cüzdan kullanıcılarına anahtarları üzerinde tam kontrol sağlar. Sıcak veya soğuk depo olarak kullanılabilir. MetaMask kullanımı sadece sıcak depo şeklindedir. MyEtherWallet full node cüzdan olarak da kullanılabilir. Yani doğrudan Ethereum blockchain’ine bağlıdır ve tüm defteri cihazınızda depolar.
MetaMask, Ethereum defteriyle Infura adı verilen bir sistem aracılığıyla iletişim kurar. Bu, Ethereum ağıyla güncel kalmak için başka bilgisayarlara güvendiği anlamına gelir. Full node sistemleri genellikle Infura gibi aracıya güvenmeyi gerektiren sistemlere tercih edilir.
MyEtherWallet, akıllı kontrat oluşturmak için bile kullanılabilir. MetaMask kullanımı içerisinde böyle bir özellik yoktur. MyEtherWallet MetaMask’tan daha mı iyi? Bazı yönleriyle evet. Ancak her iki platform da birlikte kullanılabilecek kadar esnek. Birlikte kullanıldıklarında iki sistem etkileyici bir cüzdan paketi sağlar.
Bu yüzden MetaMask ve MyEtherWallet’ı karşılaştırmalı mı diye düşünmeyin. Aynı takımdalar!
MetaMask kullanımı konumuza geri dönelim. Sırada MetaMask cüzdanının güvenliği var…
MetaMask Güvenliği
MetaMask indirmeden önce kendinize sormanız gereken çok önemli bir soru var; MetaMask güvenli mi?
MetaMask herhangi bir büyük hack yaşamadı. HD yedekleme ayarları kullanıyor ve açık kaynaklı kodunu sürekli olarak güncelleyen güçlü bir geliştirici topluluğunun desteğine sahip. Ancak cüzdan online olduğu için donanım cüzdanlarına ve diğer soğuk depo türlerine kıyasla daha çok risk altında.
MetaMask cüzdanının karşı karşıya olduğu en yaygın risk e-dolandırıcılık saldırıları. E-dolandırıcılık saldırısı hacker’ların kullanıcı adı ve şifre gibi kişisel bilgileri çalmak için kullandığı bir dolandırıcılık yöntemidir.
MetaMask’ta bir e-dolandırıcılık saldırısı şöyle gerçekleşebilir:
Gene laptop’unda tarayıcısında birkaç sekme açık şekilde çalışıyor. İşlem yapmak için MetaMask cüzdanını açıyor. Saldırgan Gene’in MetaMask kullandığını görmek için açık sekmeleri kullanıyor. Saldırgan Gene’e işlemin başarısız olduğunu söyleyen bir ileti penceresi gönderiyor. Bu ara sıra gerçekleştiğinden Gene endişelenmiyor. İşlemi tekrar gerçekleştirmek için şifresini giriyor. Saldırgan da böylelikle Gene’in cüzdanına erişim sağlıyor. |
Online cüzdanlarda böyle saldırılar çok yaygın. MetaMask bu türde bir problemlere çözümler bulmak için çalışsa da kullanıcılar kendi güvenliklerinden sorumludur, bu yüzden dikkat edin! MetaMask kullanırken işlem gerçekleştirmek için sadece bir sekme kullanın. Kullanmadığınız zamanlarda da cüzdanınızı kilitli tutun.
MetaMask güvenli mi? Cevap tedirgin bir evet. Online cüzdanlar kendi kullanıcıları kadar güvenlidir. MetaMask cüzdanınız açık şekilde yasadışı yollarla Game of Thrones bölümleri izliyorsanız Ether’iniz uçup gidebilir! Demedi demeyin.
Tarayıcı güvenliği hakkında konuştuğumuza göre biraz da işin eğlenceli kısımlarına geçelim! MetaMask nasıl kurulu ve nasıl kullanılır…
MetaMask Kurulumu
1. Daha önce bahsettiğim üç tarayıcıdan birine ihtiyacınız var.
2. MetaMask ana sayfasına gidin ve kullandığınız tarayıcıya uzantıyı ekleyin.
3. Tarayıcınızda bir MetaMask simgesi belirecek. Uygulamayı açmak için tilkiye tıklayın.
4. "Create New Vault" yazısına tıklayın ve güçlü bir şifre girin.
5. Şimdi size on iki seed phrase gösterilecek. Bunları bir yere not alın ve güvenli şekilde saklayın. Bu çok önemli!
6. Tamamladıktan sonra I’ve copied it somewhere safe yazısına tıklayın.
İşte bu kadar! Artık MetaMask cüzdanına sahipsiniz! Kullanmaya hazır mısınız? Hadi başlayalım…
MetaMask Nasıl Kullanılır?
MetaMask kullanarak Ether ve ERC20 token’ları alıp satmak çok kolay!
1. Ether veya token satın almak için, "Buy" yazısına tıklayın ve hesabınıza para yatırmak için Coinbase veya Shapeshift'i seçin.
2. Ether ve ERC20 token’ları göndermek için "Gönder"e tıklayın. Göndermek istediğiniz miktarı girin ve "Onayla"ya tıklayın.
Artık MetaMask nasıl kullanılır bildiğinize göre kolaylıkla Ether ve ERC token’ları alıp satabilirsiniz. MetaMask’ın tüm yapabildiği bu kadarla sınırlı değil. Yazıyı bitirmeden önce yeni MetaMask cüzdanınızı farklı yollarla nasıl kullanabileceğinizden bahsedeceğim.
MetaMask ile Ethereum’u Keşfetmek
MetaMask hakkındaki en iyi şey Ethereum blockchain’indeki dApp’leri keşfetmek! Kripto dünyasına yeni girişenler için blockchain’e muhteşem bir giriş sunar çünkü rahat olduğunuz tarayıcıyı kullanırsınız.
MetaMask ile kullanılan dApp’lerden biri daha önce de bahsettiğim MyEtherWallet’tır. Peki başka hangi dApp’ler var?
- CryptoKitties karikatür kediler tasarlayıp alıp satabildiğiniz bir dApp’tir. Ethereum ağındaki en bilinen dApp olabilir. Sevimli CryptoKitties’ler oluşturmak MetaMask’la kolaylaştırılmıştır, üstelik satarak güzel karlar da elde edebilirsiniz!
- Digital art gittikçe daha da popüler oluyor. Kullanıcıların eşsiz şeyler alıp satabildiği açık arttırmalar gerçekleştiriliyor. Blockchain teknolojisi sanatçılara koplayanamayan işler üretmesini sağlıyor. MetaMask ile kısa sürede blockchain’in Banksy’sine katkıda bulunabilirsiniz!
- Blockchain arcade’lerinde oyuncular Ether ve token kullanarak oyun turnuvalarına katılabiliyor. Etherplay gibi siteler eğlenceye katılabilmek için MetaMask oturumu açmayı gerektiriyor.
Artık “MetaMask nedir?” sorusunu rahatlıkla cevaplayabilirsiniz. Ethereum’un süperstarı hakkında son birkaç söz söyleyeceğim…
- Tamamen yeni tasarım
- Sektör lideri güvenlik
- Coin, token ve NFT depolama
- Üst Düzey Güvenlik
- DeFi uygulama desteği
- 5500'den fazla varlık saklayabiliyor, aynı anda 100'den fazla uygulama kurulabiliyor
- Birden fazla kripto para deseği
- Çok güvenli
- SegWit ve Bech32 adres desteği
Son Sözler
MetaMask Ethereum ağının önemli bir parçası. Acemi kriptoculara blockchain dünyasına ilk adımını atarken yardımcı oluyor. Ethereum’a köprü olmasından sonra cüzdan özelliği geliyor.
Cüzdan olarak MetaMask, MyEtherWallet gibi bir ürüne muhteşem bir partner. MetaMask’ın yeterince güvenli olduğunu düşünmüyorum. MetaMask cüzdanında küçük miktarlarda kripto para birimleri saklamanızı tavsiye ederim.
MetaMask’ı kullanmanın en iyi yolu Ethereum dApp’leri için gereken coin’leri saklamak. Atari salonuna götürdüğünüz bozuk para cüzdanı gibi düşünün. Muhteşem zaman geçirmek için yanınıza yeterince alın ama kaybetmeyi göze aldığınızdan fazlası olmasın!
Umarım MetaMask’ı denemeye hazırsınızdır. Emin değilseniz ve bazı güvenilir kripto cüzdanlarını denemek istiyorsanız buradaki listeye göz atabilirsiniz.
Bu sitede yayınlanan içerik herhangi bir finans, yatırım, alım satım veya başka bir türde tavsiye verme amacı taşımaz. BitDegree.org herhangi bir kripto para türünü almanız, satmanız veya saklamanız için sizi desteklemez ya da tavsiyede bulunmaz. Finansal yatırım kararları vermeden önce finans danışmanınıza danışın.