Ace quick missions & earn crypto rewards while gaining real-world Web3 skills. Şimdi Katıl ! 🔥
PHP mi JavaScript mi daha iyi açıklayacağımız yazımıza JavaScript'in frontend dili, PHP'nin ise backend dili olduğunu belirterek başlamak önemli.
Backend bir dili frontend bir dille karşılaştırmak adil değil. Ancak Node.js'nin çıkışından bu yana JavaScript hem istemci taraflı hem de sunucu taraflı çalışabiliyor.
İçindekiler
PHP: Hiper Metin Önişlemcisi
"PHP mi JavaScript mi?" rehberimize PHP'nin sunucu taraflı geliştirmede baskın olduğunu belirterek başlayalım. PHP de JavaScript de komut dili. Yani çalışma süresinde yorumlanacak talimatlar içeren komutlar sunuyorlar. PHP tamamen bir backend dili. Yani komutlar sadece sunucuda uygulanıyor. JavaScript komutları ise hem tarayıcıda hem sunucuda yorumlanıyor.
Şu Anda Etkin Olan Güncel Teklifler:Take advantage of this special Udacity coupon code & access selected Udacity courses for free! Learn new skills & develop your career at zero cost.
PHP ne için kullanılıyor? PHP ile web geliştirmede çerezleri yönetme, web sayfalarından bilgi toplama ve statik siteleri dinamiğe çevirme gibi eylemler yer alıyor. Kulağa JavaScript gibi mi geliyor? Çünkü öyle.
PHP dinamik siteler oluşturmak bu komut dilinin kullanımlarından biri. Bazen nadiren değişen statik siteler oluşturmak için HTML ve CSS'yi beraber kullanmak yeterli olabilir. Ancak PHP ekstra bir dinamik ekisi verebilir. JavaScript'in Node.js'siyle de dinamik öğelere erişilebilir. İşte burada bir ikilem ortaya çıkıyor: Hangi komut dili daha uygun? PHP mi JavaScript mi?
PHP'nin başka bir önemli kullanımıda MySQL sisteminde PHP dinamik siteler oluşturmak. PHP birçok veri tabanıyla çalışıyor. MySQL en popüler olanı. Peki nasıl çalışıyor? PHP'yi bir veri tabanına bağlayabilir ve HTML sayfalarında içerik sunabilirsiniz.
Genellikle PHP öğrenmenin iki adımı var:
- Dilin, sözdiziminin ve diğer özelliklerin programlama konseptlerini öğrenmek.
- Başarılı projeler oluşturma şansınızı ciddi anlamda arttıracak bir framework'le çalışmayı öğrenmek. Örneğin Laravel framework'ü PHP web geliştirme için en iyi ve en popüler framework'lerden biri.
JavaScript
JavaScript web geliştirmeyle ve statik siteleri dinamiğe çevirmekle alakalı bir komut dili. JavaScript kodunu doğrudan HTML belgenize "script" etiketiyle ekleyebilirsiniz. Başka bir seçenek de ayrı bir .js dosyası oluşturup bu harici dosyayı HTML belgenize referanslamak.
JavaScript ne için kullanılır? JavaScript web geliştirme sitenizde tüm siteyi yeniden yüklemeden bir sayfanın belli bir kısmını güncelleme, açılan mesajları gösterme veya 2D ya da 3D grafikli animasyonları sergileme imkanı tanır. Genel anlamda ana etkisi istemci taraflı geliştirme üzerinde olsa da artık JavaScript'te sunucu taraflı eylemler gerçekleştirmek mümkün.
Node.js sunucude JavaScript kodu çalıştırmak için bir ortam. PHP vs JavaScript konusunda ana rakip. Tarayıcılar sonuçları indiriyor ve web uygulamalarında sunuyorlar. Sunucu taraflı JavaScript web geliştirme (Node.js) Google 8V JavaScript motoru, single-threaded non-blocking event loop ve düşük seviye I/O API içeriyor.
Event loop'tan dolayı Node.js daha verimli talep yönetimi sunuyor. Örneğin dosya sistemi bir dosyayı okurken Node.js diğer taleplerin üzerinde çalışıyor. Sistem dosyayı okuduktan sonra tarayıcıya gönderiyor. Başka bir deyişle Node.js bir işin bitmesini bekleyip başka bir işe atlıyor.
Web Geliştirme: PHP Mi JavaScript Mi?
PHP ve JavaScript karşılaştırması için backend veya frontend gelişirme temel alınabilir. Frontend açısından JavaScript tarayıcıda HTML veya CSS sitede belirdikten hemen sonra çalışıyor.
Böylelikle ana yapı ve görünüm JavaScript komutu çalışmadan hazır oluyor. Ek olarak JavaScript istemci tarafının yeni içeriği tarayıcıda göstermesini sağlıyor (siteyi frontend anlamında dinamik hale getirerek). PHP mi JavaScript mi diye sorduğunuzda PHP'nin frontend geliştirme için bir seçenek olmadığını görüyorsunuz. Bu da size JavaScript seçeneğini bırakıyor.
JavaScript ve PHP farkı için en büyük şey PHP'nin katı bir sunucu taraflı dilken JavaScript'in full scale geliştirme için kullanılabiliyor olması. Gelin PHP vs JavaScript için diğer farklara da baklaım:
- JavaScript yerine PHP kullanmanın bir avantajı PHP'nin Oracle veya MySQL gibi veri tabanlarıyla iletişim kurabilmesi.
- JavaScript ve PHP yorumlanan komut dilleri olsalar da yorumlama şekilleri farklı. Tüm popüler tarayıcılar dahili JavaScript yorumcularına sahip. PHP için sunucu tarafında kullanıldığında kurulum yapılması gerekiyor (kurulum basit).
- JavaScript'i frontend kullanma deneyiminiz olsa bile Node.js kullanmak için hazır olacağınız anlamına gelmiyor. Geri çağırma fonksiyonlarını, engellemeyi ve Node.js'yi çalışmaya hazırlamayı öğrenmeniz gerek.
- Geliştiriciler PHP kullanmanın Node.js kullanmaktan kolay olduğunu ifade ediyor. Sebeplerden biri Node.js'nin genellikle çok daha fazla kod satırı gerektirmesi.
- PHP mi JavaScript mi dendiğinde öne çıkan farklardan biri de PHP'nin komutları eş zamanlı olarak gerçekleştirmesi. Yani başka bir komutu gerçekleştirmek için önceki komutun gerçekleştirmesini bekliyor. JavaScript ise tam tersi, birden fazla iş yapıyor.
Sözdizimi Kurallarını ve Popülerliği Karşılaştırma: PHP Mi JavaScript Mi?
PHP JavaScript'ten kolay mı? Programlama düzeyinize ve bazı argümanlara göre değişiyor:
- Aynı dille frontend ve backend geliştirmek için JavaScript kullanmak isteyebilirsiniz.
- Geçmişte Java deneyiminiz olduysa PHP'de ustalaşmak daha kolay olacaktır.
- Uzmanlar PHP'yi daha olgun görüyor. Yani öğrenmenize yardımcı olacak daha fazla kaynak var (kod örnekleri, hata çözümü tavsiyeleri ve başka sorunlar).
- PHP çok güçlü bir dil ve programlama konseptleri yeni başlayanların anlaması için kolay.
- Node.js yeni başlayanlar için aşırı zor olmasa da yeni başlayanların alışması gereken bazı eşsiz özellikleri var. Sonuçta PHP ve JavaScript arasında JavaScript daha karışık olan. Node.js öğrenmek de bu yüzden daha zor.
- Son yıllarda Node.js popülerleşmiş olsa da PHP'nin Laravel gibi framework'leri hala yaygın bir şekilde web geliştirmede kullanılmaya devam ediyor. PHP backend web geliştirme için ana dil olmayı sürdürüyor.
- PHP geliştirici maaşları programlama dilinin en düşüklerinden biri. Neden mi? Çünkü sektörde çok PHP programcısı var. İş arayışında rekabet daha yüksek.
- PHP geliştiricilerine başvurmak yerine kullanılabilecek pek çok online hizmet var. Blog yazmak isterseniz geliştiricilerden yardım almak yerine WordPress hesabı oluşturabilirsiniz. Ancak PHP şablondan oluşturulamayacak orijinal projeler oluştururken gerçekten farkını gösteriyor.
- Node.js CPU odaklı uygulamaları yönetemiyor. Sebebide event-based ve single-threaded olması.
JavaScript ve PHP Farkı: Performans Karşılaştırması
PHP 7 çıkmadan önce PHP mi JavaScript mi dendiğinde Node.js performansta önde demek kolaydı. Ancak PHP 7, 2 kat daha hızlı ve %50 daha iyi bellek tüketimine sahip PHPNG motorunda oluşturuldu (PHP 5.6'ya kıyasla).
Node.js gerçek zamanlı veri işleme ihtiyacı olmadığında hala PHP'den hızlı. Bu yüzden sohbet uygulamaları, oyunlar, videolar veya büyük veri akışları oluşturmak istediğinizde PHP'yi seçmek isteyebilirsiniz.
jQuery vs PHP
jQuery vs PHP konusu "PHP mi JavaScript mi?" rehberimiz için ilginç bir konu çünkü jQuery ayrı bir programlama dili bile değil. JavaScript için ek özelliklerle dolu bir kütüphane (veya uygulama programlama arayüzü).
jQuery kullanmak JavaScript'leri zamandan kazanmasını sağlıyor, çünkü kodları kendileri yazmaları gerekmiyor. Ek olarak ham JavaScript jQuery'den daha ağır. jQuery kütüphanesi sadece frontend geliştirme için kod sağlıyor.
"PHP mi JavaScript mi?" rehberimiz için jQuery ve PHP'nin çok az ortak noktası olduğunu söyleyebiliriz. PHP programcısıysanız jQuery kullanmayı düşünmezsiniz (kütüphanede PHP kodu yok).
Angular.js vs PHP
PHP vs JavaScript incelememiz için Angular.js'nin başka bir JavaScript framework'ü olduğunu belirtelim. PHP bir programlama diliyken Angular.js sadece tek sayfa uygulamaları geliştirmeyi kolaylaştıran bir kütüphane.
Tek sayfa uygulaması mevcut sayfaları yeniden yüklemeden yeni sayfalarla dinamik olarak güncelleyen uygulama anlamına geliyor. Örneğin dinamik siteler kategoriler veya diğer ek bilgiler gibi düğmelere bastığınızda yeniden yüklemez.
PHP ve JavaScript Birlikte
PHP mi JavaScript mi yazımızda biri diğerinden daha iyi demek adil olmaz. JavaScript ve PHP farkı üzerinden şu dili öğrenin de diyemeyin. PHP vs JavaScript kazananı bulmak yerine ikisinde de uzmanlaşmak en iyi seçenek.
PHP mi JavaScript mi diye sorup birlikte kullanmaya başlamak Node.js'yi PHP'ye tamamlayıcı olarak kullanmak anlamına geliyor. Örneğin PHP karmaşık mantık oluşturabilir, veri tabanlarıyla ilgilenebilir veya diğer yüksek yüklü görevlere bakabilir. Aynı projede büyük veri akışlarını yönetmek ve daha iyi kullanıcı deneyimi oluşturmak için Node.js'den faydalanabilirsiniz.
PHP mi JavaScript mi demeden iki dili birlikte kullanarak projenizi dinamik hale getirebilirsiniz. Sayfaların belli kısımlarını tamamen yeniden yüklemeden güncellemek için AJAX kullanmak oldukça yaygın.
Diyelim ki kullanıcı adı girdi kutunuz var ve JavaScript kullanarak kullanıcı eylemlerini izliyorsunuz. Ziyaretçiler kullanıcı bilgisi girdiğinde JavaScript girilen bilgileri PHP komutuna yolluyor ve cevap bekliyor. Sunucu, sunucuda böyle bir isim olup olmadığını bildirerek cevap veriyor.
Yukarıdaki senaryo PHP ve JavaScript'i birlikte kullanmanın en yaygın yollarından biri.

Biliyor Muydunuz?
Kariyeriniz için hangi online eğitim platformunun daha iyi olduğunu merak etmiş miydiniz?
Son Sözler
"PHP mi JavaScript mi?" konulu rehberimizde size pek çok bilgi sunduk. PHP'yi öğrenmek daha kolay olsa da tam teşekküllü site oluşturabiliyor. JavaScript çok daha karmaşık ancaık en popüler dillerden biri.
Frontend geliştirme için kesinlikle JavaScript, çünkü PHP sadece sunucu taraflı geliştirme için kullanılıyor. Ancak işin içine Node.js de girince işler daha da karmaşıklaşıyor.
PHP Node.js'ten daha yavaş olabilir ancak PHP'nin kullanıcı topluluğu daha büyük. Daha fazla kaynak ve rehber var. PHP'de Laravel, Symfony, Zend gibi web geliştirmeyi çok daha verimli hale getiren birçok framework var. Node.js de birçok framework ve kaynak sunsa da destek sistemi o kadar olgun değil.
PHP backend web geliştirme için ana programlama dili. PHP ve JavaScript'i birlikte kullanmak size en iyi sonuçları verecektir. "PHP mi JavaScript mi?" rehberimizi okuduğunuz için teşekkürler!