Korku ve Açgözlülük Endeksi Nedir?
If you frequent popular cryptocurrency exchange platforms, such as Binance, Kraken ya da Coinbase gibi popüler kripto borsa platformlarının müdavimiyseniz sizin için korku ve iştah endeksi aşina olduğunuz bir kavram olacaktır. Şu anda bir piyasayı yönlendiren eylemleri ve duyguları yakalamak için tasarlanmış özel bir grafik türüdür. Bu grafik tipik olarak yarım tekerlek ve ok şeklinde gösterilir ve bir tarafı piyasanın korku tarafından motive edilip edilmediğini, diğer tarafı ise açgözlülük tarafından motive edilip edilmediğini gösterir. Hem geleneksel hem de kripto korku ve açgözlülük endeksleri, ilgili piyasaları analiz etmek için çok yaygın araçlardır.
Kripto korku ve açgözlülük endeksi bir borsada genellikle gördüğünüz diğer tablolar veya grafikler gibi değil. Bir varlığın fiyatını veya alınan ya da satılan miktarı ölçmüyor. Kripto piyasasının mevcut duygusunu insanların sektör hakkında nasıl hissettiği ve davrandığı tartarak ölçüyor.
İnsanlar kripto piyasasının geleceği hakkında endişeleniyorsa ayı piyasası hareketliliği tahmini üzerinden endeks korkuyu işaret ediyor. Ancak insanlar fiyatların artacağını düşünüyor ve piyasa hakkında pozitif hissediyorsa endeks açgözlülüğe doğru dönüyor. Ortadaysa yatırımcıların nötr olduğunu veya kafa karışıklığı yaşadığını ifade edebiliyor.
Bu ölçü çocuksu veya biraz garip gelebilir ancak sektörde görülen davranış türlerini kavramsallaştırmakta gerçekten yardımcı olabiliyor. Yatırımcıya endişelenmesi veya endişelenmemesi konusunda bir belirti de sunabiliyor.
Bazı insanlar kendi düşüncelerini alım satım topluluğunun düşünceleriyle karşılaştırmak için kripto korku ve açgözlülük endekslerini kullanıyor. Sonrasında bilgili kararlar veriyorlar. Unutmayın; öyle görünmese de finans piyasaları duygudan etkileniyor, bu yüzden insanların duygularına kulak verilmeli, çünkü bir varlığın performansını etkileyebilirler.
Kripto korku ve açgözlülük endeksinden faydalanmanın somut ve sabit bir yolu yoktur çünkü insanlar buları planlarına farklı yollarla entegre ederler. Bazıları mevcut kripto duygusunu takip eder ve herkes aynı şeyi yapıyormuş gibi davranırken bazıları da zıt yönde ilerler. Alım satım uzmanı ve korku ve açgözlülük tezinde öne çıkan bir figür olan Warren Buffett insanların 'başkaları açgözlüyken korku içerisinde, başkaları korku içerisindeyken açgözlü' olmaları gerektiğini söyler. Yani endeksi tersten okuma yöntemini önerir.
Gerçeği söylemek gerekirse bu tür bir ölçü yoruma çok açıktır bu yüzden nasıl kullanılacağına dair katı kurallar yoktur. Ancak bu diğer teknik analiz türlerinden daha önemli veya önemsiz olduğuj anlamına gelmiyor, çünkü piyasa genellikle Bitcoin'in hareketini izlediğinden kripto alım satım topluluğunda özellikle Bitcoin duygusunun durumunu yakalamaya yardımcı oluyor.
Korku ve Açgözlülük Endeksinin Kökeni
Korku ve açgözlülük endeksi tablosu karmaşık ve belirsiz bir geçmişe sahip. CNNMoney endeksi türünün ilk örneğiydi; 2012'de oluşturuldu ve geleneksel piyasalarda iki duyguyu ölçmek için özel olarak tasarlandı. Ancak bu ölçüleri kullanma fikri çok önceden beri var.
Korku ve açgözlülük düşüncelerinin piyasanın ana yön vericileri olması 1930'lara, İngiliz ekonomist ve filozof John Maynard Keynes'e kadar gidiyor. Keynes'in yakın tarihteki Batı ekonomistleri arasında en önemlilerinden biri olduğu söylenebilir. Muhtemelen bildiğimiz Ekonominin babası Adam Smith'ten sonra ikinci sırada.
Keynes alım satım yapanların ve tüketicilerin hayvan ruhları adı verdiği belli duygusal faktörlere dayalı kararlar aldıkları fikrini sunmuştur. Keynes'e göre hayvan ruhları beklemek ve eylemlerin beklenilen sonuçlarını hesaplamak yerine insanları yönlendiren anlşık dürtülerdir. Bazen bu dürtüler iyimser ve umutlu olur, insanların yatırım yapmasına, tüketmesine ve risk almasına neden olur.
Bazen de bu dürtüler kötümser ve korku doludur. İnsanların risklerden kaçınmasına, saklamasına ve biriktirmesine neden olur. Bu anlamda korku ve açgözlülük insanların gelecek hakkındaki beklentilerini ve güvenini etkileyen aynı hayvan ruhunun iki zıt reaksiyonudur. İnsanlar kendinden eminken ve olumlu sonuç beklerken açgözlü olmaya yatkındırlar ve kar elde etmek isterler. İnsanlar kendinden emin değilken ve olumsuz sonuç beklerken korku içerisindedirler ve daha fazla güvenlik veya koruma ararlar.
Kulağa mistik gelse de aslında konseptlerin anlaşılmasına yardımcı olmak için mecazlara dönüştürülmiş bir dizi davranışsal psikoloji prensibidir. Fikir zamanla kabul gördü; korku ve açgözlülük alım satım topluluğunda önemli konuşma konuları haline geldi.
Daha yakın bir zamanda bu fikrin ana destekçilerinden biri olan Warren Buffet son yirmi yılda adından söz ederek ana akıma girmesine, ilgi görmesine yardımcı oldu. CNNMoney konsepti gerçek bir araca çevirmesinde etkili oldu. Daha da yakın bir önemde mevcut kripto duygusunu öğrenmek için tasarlanan kripto korku ve açgözlülük endeksi oluşturuldu.
Korku Nedir?
Kripto korku ve açgözlülük endekslerinin nasıl çalıştığını anlamak için korku ve açgözlülüğün tam olarak ne anlama geldiğini belirlememiz gerek. Bu alım satım yapanların piyasanın geleceği hakkında endişelendiğinde ortaya çıkan duygudur. Mevcut piyasa için duyulan endişe ve huzursuzluktur.
Bu duygu pek çok etkenden ortaya çıkabilir. Mevzuat endişeleri, kötü haberler veya kötü performansı işaret eden teknik analiz işaretlerinden kaynaklı olabilir. Alım satım yapanların daha risksiz hareket ettiğini veya kendi çıkarımsal ve analitik bezerilerine güvenmemelerinden kaynaklı sürü psikolojisine dönerek çevrelerindeki piyasa hareketliliğini izlediklerini belirtebilir.
BitDegree kripto korku ve açgözlülük endeksimizde sayı 50'nin altına düştüğünde korkulu piyasa duygusuna gireriz. 20'nin altında herhangi bir şey aşırı korkuyu belirtir.
Açgözlülük Nedir?
Korkunun zıttı olan açgözlülük hem özgüvene sahip hem de piyasa hakkında kendinden geçmiş hale olan alım satımcı hissidir. Bu daha riski adımlar atmaya, varlıklara olağandan daha uzun süre güvenmeye ve her günün bir önceki günden daha fazla kar ettirecekmiş gibi davranmaya neden olur. BitDegree kripto korku ve açgözlülük endeksinde 50'den yüksek herhangi bir sayı piyasada genel bir açgözlülük seviyesi olduğunu gösterir. 80'den yüksek herhangi bir şey aşırı açgözlülüğü belirtir.
Tüm Endeks Nasıl Hesaplanır?
BitDegree kripto korku ve açgözlülük endeksi yapısal olarak CNNMoney korku ve açgözlülük endeksine benzerdir. Yani çok benzer türde bilgiler alıp benzer çıktılar sunuyor ancak odak geleneksel piyasalar yerine mevcut kripto ve Bitcoin duygusu üzerinde oluyor. Kullanılan bilgiler olabilecek en doğru ve anlamlı sonuçları mümkün kılan bir şekilde uygulanıyor. Endeksin hedefi kullanıcıya alım satım sektöründe destek sunmak ve faydalı içgörüler sağlamaktır.
Geleneksel ve Kripto Endeksleri
Geleneksel korku ve açgözlülük endekslerinin çalışma şekli ile kripto korku ve açgözlülük endekslerinin çalışma şekli arasında büyük farklar var. En büyüğü farklı piyasalara baktıklarından farklı sonuçlar vermeleridir. Kripto ve geleneksel piyasalar arasında bazı simetriler olsa da birbirlerinden ciddi anlamda uzaklaştıkları zamanlar da vardır.
COVID pandemisinin başlangıcı buna bir örnek. Geleneksel piyasalar saygın sektörler hayatta kalmaya çabaladığı için korkuyla dolmuşken kripto piyasları açgözlülük içerisindeydi, bu da bazı dijital varlıkların fiyatının artmasına neden oldu.
Bu iki endeks arasındaki başka bir fark da alım satım yapanların kendisi. Kripto ve geleneksel varlık alan satan kitle arasında büyük bir örtüşme olsa da sadece birine odaklanan insan sayısı da çok fazla. En büyük fark kripto piyasalarının genellikle resmi ekonomi eğitimine sahip olmayan perakendecilerle doluyken geleneksel piyasalarda durum tam zıttıdır.
Önemli bir noktadır çünkü finans veya ekonomi alanlarında profesyonel eğitimin olmaması birçok kripto yatırımcısının teknik analizleri nasıl okuyacağını bilmediği veya zor zamanlarda nasıl etkili bir şekilde hareket edecekleri konusunda deneyime ya da rehberliğe sahip olmadıkları anlamına gelir. Bu da değişken sonuçlara neden olabilir. Sonucunda da more kripto korku ve açgözlülük grafiğinde daha değişken bir harekete neden olur.
Geleneksel yatırımcılar konuyu detaylı bilirler, belirsiz ve zor zamanlarda hareket etmeleri için eğitime ve deneyime sahiptirler. Bu da genel kanıya ve yönelime göre hareket edecekleri anlamına geliyor. Tabii ki bu aynı örüntüleri izleyecekleri anlamına gelmiyor, daha çok piyasa verileri daha iyi okuyup yorumlayabileceklerinden perakendeci kripto alım satımcılarından daha kapsamlı içgörüye sahip olacakları anlamına geliyor.
Genel anlamda bu durum kripto ve geleneksel piyasalardaki mevcut duyguların farklı olabileceğine çıkıyor. Kripto ve Bitcoin korku ve açgözlülük endeksi diğer endekslerden daha sık değişkenlik işaretleri gösterebilir. Bu iyi veya kötü bir şey olmaktan çok iki farklı piyasanın doğalarını ve piyasayı oluşturan kişilerin duygularını yansıtıyor.
Endeks Adı |
Endeks Yenilenme Sıklığı |
Endeks Görünümü ve Estetiği |
Piyasa Duygusu Hespalama |
Site Yerleştirme İmkanı? |
Eşsiz Özellikler |
BitDegree Korku ve Açgözlülük Endeksi |
Günlük |
Duyguyu gösteren yeşil, turuncu ve kırmızı aşamalı yarım daire |
Piyasa değişkenliği, piyasa momentumu, sosyal medya, BTC baskınlığı |
Var |
Platform listelenen her coin ve token için BitDegree'nin Sosyal Sinyallerine erişmek adına da kullanılabilir; farklı platformlarda yerleştirilmesi kolay, resim olarak indirimlebilir, geçmiş değerler |
X Bitcoin Endeksi |
Günde birkaç kez, fakat düzensiz |
Endeksin (yarım daire şeklinde ölçü) resmini gösteren tweet'ler |
Piyasa değişkenliği, piyasa momentumu, sosyal medya, BTC baskınlığı, Google trendleri ve araştırmalar (şu anda durdurulmuş) |
Var, siteye tweet'i dahil ederek |
Alternative.me endeksinin karbon kopyası, ancak X'da her duygu değişiminin altında yorumlarla (kullanıcı geri bildirimi sunuyor) |
Cryptochart.tech korku ve açgözlülük endeksi |
Her 24 saat |
Her bölümü farklı renge sahip yarım daire şeklinde ölçü |
Açıklanmamış |
Yok |
Kolay erişim için geçmiş bir tablo gösteriyor |
BTCtools.io Endeksi |
Her 8 saat |
Farklı bölümler için farklı renkleri olan bir bar |
Hacim, açık ilgi, arama trendleri, sosyal medya |
Yok |
Sadece Google'dan değil Bing'den de arama trendleri kullanıyor |
Alpha Data Analytics Endeksi |
Her saat |
Duygu ve farkındalığı gösteren iki farklı ölçü |
Sosyal medya ve haber kaynakları |
Yok |
Sonuçları hesaplamak için AI kullanıyor |
Milkroad Endeksi |
Her gün |
Kademeli bir bar |
Belirtilmemiş |
Yok |
Sitelerindeki her haber yazısının üzerinde gösteriliyor |
Alternative.me Endeksi |
Her 12 saat |
Yarım daire, renk kodlu ölçü |
Piyasa değişkenliği, piyasa momentumu, sosyal medya, BTC baskınlığı, Google trendleri ve araştırmalar (şu anda durdurulmuş) |
Var |
Kripto piyasalarında türünün ilk örneği, bu yüzden oluşturanlar sürdürmede daha fazla deneyime sahip |
CoinStats Endeksi |
Her 12 saat |
Ayrı bölümler için ayrı renklere sahip yarım daire |
Değişkenlik, piyasa hacmi, araştırmalar, baskınlık, sosyal medya trendleri |
Var |
Pek çok kripto para biriminde (ilginç bir şekilde bunlara stablecoin'ler de dahil) korku ve açgözlülüğe göz atmanıza izin veren aşağı açılır bir listeye sahip |
Look Into Bitcoin Endeksi |
Günlük |
Renk kodlamasına sahip bir minimalistik bar |
Değişkenlik, piyasa hacmi, araştırmalar, baskınlık, sosyal medya trendleri |
Var |
Zoom yapabileceğiniz bir geçmiş tabloya sahip |
BitDegree Korku ve Açgözlülük Endeksi
Endeksin büyük bir zaman diliminde nasıl değiştirdiğini göstermek için geçmiş verilere sahip renk kodlu bir korku ve açgözlülük endeksidir. Şu anki piyasa duygusunun birkaç hafta veya ay öncesiyle karşılaştırmak isteyen insanlar için inanılmaz faydalıdır.
Resim olarak indirilebilir veya bir sosyal medya kanalına yerleştirilebilir. Piyasa duygusunu bulmaya yardımcı olmak için BitDegree'nin sunduğu birkaç araçtan biridir.
X Bitcoin Endeksi
Kripto alıp satanlar korku ve açgözlülüğü düşündüklerinde akıllarına muhtemelen bu X endeksi gelir. Türünün ilk örneği olmasa da piyasa ilk önem kazanan bu oldu. Bu da sosyal medyanın kripto sektörü için ne kadar önemli olduğunu ortaya koyuyor.
İlginç bir şekilde aslında sadece Alternative.me korku ve açgözlülük endeksinden ekran görüntüleridir. Her resmin altında X yorum/cevapları eklenmiş olma özelliğini taşır. İnsanların değişiklikler ve durum üzerinde tartışmasına izin verir.
Cryptochart.tech Endeksi
Bitcoin veEthereum gibi büyük kripto para birimlerinin piyasa duygularını günlük olarak okumaya odaklanan bir kripto para endeksidir. Ancak değerlendirme kriterleri açıklanmamıştır.
BTCtools.io Endeksi
Bu korku ve açgözlülük endeksi hacim ve açık ilgiyle alakalı piyasa verilerinin yanı sıra Reddit ve X'dan sosyal medya verileri ve Bing and Google'dan arama verileri kullanır. Sadece ekonomik veri yerine kapsamlı sosyal ve kullanıcı verisi de isteyen insanlar için iyi bir araçtır.
Alpha Data Analytics Endeksi
Listedeki diğer seçeneklerin aksine bu kripto korku ve açgözlülük endeksi iki göstergeye sahiptir; biri piyasa farkındalığı için, diğeri ise piyasa duygusu için. Duygu göstergesi herhangi bir korku ve açgözlülük endeksiyle aynıdır, ancak farkındalık göstergesi yatırımcılara ek bilgiler sunabilir. O esnada kripto parayla ilgilenmiş medya yayınlarının ölçüsüdür.
Milkroad Endeksi
Milkroad'ın endeksi piyasanın duygusunun nasıl olduğu hakkında detaylar veren basit bir ölçüdür. Milkroad'ın tüm haber yazılarında görülebilir.
Alternative.me Endeksi
CNNMoney korku ve açgözlülük endeksi geleneksel piyasalar için türünün ilk örneğiyse Alternative.me endeksi orijinal kriptoya özgü tablodur. Birçok insanın piyasa duygusunu anlamadan önce uğradığı ilk yerdir. Piyasa değişkenliği, piyasa momentumu, sosyal medya, BTC baskınlığı, Google trendleri ve araştırmalar gibi pek çok veriyi dikkate alır. Araştırmalar kısmı şimdilik durdurulmuştur.
CoinStats Endeksi
Listedeki birçok endeksin eksine CoinStats tablosu Bitcoin ve Ethereum gibi devlerin yanı sıra daha küçük altcoin'lerin korku ve açgözlülük ölçülerini görmenize izin verir. Örneğin Binance'nin BNB ve KuCoin'nin KCS token'ları hakkında bilgiler görebilirsiniz. Piyasa lideri olmayan bir coin'e büyük bir yatırım yapmayı düşünen insanlar için faydalıdır.
Look Into Bitcoin Endeksi
Bitcoin'e özel piyasa duygusu hakkında fikir sunan çok basit bir endekstir. Bitcoin değişkenliği, momentumu ve hacmi, Bitcoin baskınlığı, sosyal medya ve Google trendlerinden veriler alır.
Neden Bazı Endeksler Çok Farklı Sonuçlar Veriyor?
Tüm kripto korku ve açgözlülük endeksleri aynı iki fikri ölçüyorsa neden bazıları farklı sonuçlar çıkarıyor? Basit cevap şöyle; hepsi biraz farklı veriler alıyor ve hepsi verileri farklı şekillerde tartıyor. Örneğin CNNMoney korku ve açgözlülük endeksi gibi endeksler sadece finansal verilere odaklanıyor.
Ancak Alternative.me kripto korku ve açgözlülük endeksi gibi diğer seçenekler araştırmaları, sosyal medyaları ve arama motoru trendlerini de kullanıyor.Bu durum endekslerin korku ve açgözlülüğü çeşitli yollarla ne kadar farklı kavramsallaştırdığını ortaya koyuyor. Yani yatırımcıların kendilerine en uygun gelen endeksi seçmeleri gerektiği veya kendi kararlarını verebilmeleri için belli bir düzeyde çapraz atıfta bulunabilecekleri anlamına geliyor.
Korku / Açgözlülük Endeksine Alternatifler
Kripto korku ve açgözlülük endeksi kripto ve Bitcoin duygusunu ölçek için kullanılan ölçülerden sadece biri. Kullanılabilecek birçok araç var. Uygulamada listelenen her coin ve token'ın gösterildiği BitDegree'nin sosyal işaretler sekmesi bu yöntemlerden biri. Size her kriptonun ne tür sosyal medya ve site ilgisi ve trafiği aldığını söylüyor.
Yani BitDegree'nin sosyal işaretleri farklı kriptoların ne tür ilgi gördüğünü ve heyecan yarattığını daha açık bir şekilde görmenize yardımcı oluyor. Kripto korku ve açgözlülük endeksiyle bir araya geldinizde hangi coin ve token'ların göz atmaya ve yatırım yapmaya değer olduğunu anlamanın muhteşem bir yolu.
Piyasa duygusu için başka bir ilginç ölçme yolu da Bitcoin baskınlığı yüzdesi kullanmak. Bitcoin'in tüm kripto para birimlerinin toplam piyasa değerine kıyasla ne kadar baskın olduğunu gösteren bir ölçü. Bitcoin'in piyasa değerini tüm kripto para birimlerinin piyasa değerine bölüp 100'le çarpılarak hesaplanıyor. Bitcoin'e veya diğer altcoin'lere yatırıp yapmaya değip değmeyeceğini görmenin bir yolu olarak kullanılabilir.
Uzun yıllardır boyunca Ethereum'un Bitcoin'i geçip piyasada baskın kripto para olduğu mitolojik flippening olayının yaşanması bekleniyor. ETH'nin fiyatına ve piyasa değerine bakmanın bunun için en kolay yol olduğunu düşünebilirsiniz ancak böyle bir olay Bitcoin'in fiyatının ve piyasa değerinin düşmesiyle de gerçekleşebilir. Bu yüzden BTC baskınlığı yüzdesi bunu fark etmede eşsiz bir şekilde fayda sağlar. BitDegree sitesinin üst kısmında gösterildiğinden bu oranı bulmak kolaydır.
Geleneksel piyasalara dönersek VIX endeksi olarak da bilinen Chicago Board Options Exchange'in CBOE Volatility Endeksi korku ve açgözlülük endeksine alternatif olarak kullanılabilir. Bu tablo S&P 500 endeksindeki kısa vade fiyat değişikliklerindeki piyasa beklentisini ölçüyor. VIX Endeksi borsa düşerken yükselme eğiliminde, borsa yükselirken düşme eğiliminde olduğu için 'fear index' takma adıyla anılıyor.
Yani yüksek VIX piyasa duygusunda belirsizlik anlamına gelebilir. Bu takma ad 90'ların sonu ve 2000'lerin başında ortaya çıktı. VIX endeksi 1997 Asya mali krizinde, dot-com balonunda ve 9/11'de rekor yükselişler göstermişti. O zamandan bu yana yatırımcılar bunu korku ölçüsü olarak kullanıyor. Ancak aklınızda bulunsun herhangi bir şekilde açgözlülüğü ölçmüyor.
Korku ve Açgözlülük Endeksinin Geleceği
Kripto korku ve açgözlülük endeksi nispeten yeni bir araç. Yapısında ve kullanımında değişiklikler yaşanması beklenebilir. Verinin hesaplanma şekli değişebilir. Muhtemelen piyasadaki AI analiz araçları tarafından etkilenebilir. Onaylanmış olmasa da ve çok fazla farklılık gerektirmese de şu ankinden çok değişik sonuçlar sunabilir.
Başka bir değişiklik de kripto korku ve açgözlülük endekslerinin balinaların veya kurumsal yatırımcıları piyasayı perakendecilere karşılık hareket ettirdiğini göstermesiyle yaşanabilir. Geleneksel piyasalarda bu ayrım çok önemli olmasa da kripto piyasalarındaki şirket karşıtı havadan dolayı piyasa giren kişiler buna bel bağlıyor.
Bu tür bir ayrım yatırımcıların eğitim durumundan, hareket ettirdikleri paradan ve niyetlerinden kaynaklı perakendecilerden farklı düşünmesinden dolayı faydalı olabilir. Böyle bir ölçü yatırımcıların net olmasına ve piyasanın nasıl işlediğine dair aranın içgörüleri edinmesine yardımcı olabilir.
Benzer şekilde, finansal faaliyetlerin daha çok merkezi olmayan borsalarda mı yoksa Binance ve Coinbase gibi merkezi olan borsalarda mı gerçekleştiğini gösteren bir gösterge faydalı olabilir. Her iki sektör de son derece önemli olmakla birlikte, merkezi olmayan borsalara daha fazla güvenmek blok zinciri ekosistemlerinin daha fazla benimsendiğini gösterebilir ve aynı zamanda tıkanıklık ve yüksek işlem ücretleri olup olmayacağının bir işareti olabilir.
Böyle bir bilgi merkezi şirketlere ve kurumlara olan korkunun ölçülmesinde de kullanılabilir. Saygın kripto kurumlarının başarısız olmasıyla bu tür bir gösterge yatırımcılara kullanmak için merkezi platformların mı yoksa merkeziyetsiz ağların mı daha akıllıca olduğunu göstermede iş görebilir.
Son Sözler
Kripto korku ve açgözlülük endeksleri mevcut piyasa duygusunu anlamada inanılmaz faydalı. Bu da herhangi bir yatırımcının mutlaka kullanması gereken araçlar haline gelmelerine neden oluyor. İnternette BitDegree'nin kendi kripto korku ve açgözlülük endeksi dahil olmak üzere birçok tablo var. Herhangi bir tür kripto yatırım yapmadan önce başvurmak için muhteşemler. Piyasalarla ilgili hareket etmeden önce kesinlikle göz önünde bulundurulmalılar.