Cardano ve Ethereum’u duydunuz ancak nasıl çalıştıklarını bilmiyor musunuz? Hangi protokolün teknolojisi daha iyi öğrenmek mi istiyorsunuz? Hangi kripto paraya yatırım yapılmalı merak mı ediyorsunuz? Doğru yere geldiniz! Cardano ile Ethereum karşılaştırması yapcağımız “Cardano vs Ethereum” yazımızda size bilmeniz gereken her şeyi öğreteceğiz!
ADA Cardano’nun sık sık “Ethereum killer” (Ethereum katili) olarak anıldığını biliyor muydunuz?
“Cardano vs Ethereum” rehberimizde yapacağımız Cardano vs Ethereum karşılaştırmasına her iki projenin de temeline inerek başlayacağız. Sonrasında teknolojilerinin nasıl çalıştığından ve her iki blockchain’in de üçüncü parti gerektirmeden nasıl işlem onayladıklarından bahsececeğiz. Son olarak da projelerin şimdiye kadar nasıl ilerlediğine göz atacağız. Yazımızı okumayı bitirdiğinizde iki protokol arasından hangisinin daha iyi olduğuna karar vermenizi sağlayacak tüm bilgileri öğrenmiş olacaksınız!
Hadi daha fazla zaman kaybetmeden “Cardano vs Ethereum” yazımızın ilk bölümüyle başlayalım!
Etherium nedir?
Did you know?
Kriptoyla daha zeki ve daha zengin mi olmak istiyorsunuz?
Abone Olun - Her hafta yeni açıklayıcı kripto videoları yayınlıyoruz!
Best Types of Blockchains Revealed (5 Animated Rules)
İçindekiler
- 1. Temel Bilgiler
- 1.1. Ethereum Nedir?
- 1.2. Cardano Nedir?
- 2. Performans
- 2.1. Ethereum
- 2.2. Cardano
- 3. Cardano vs Ethereum: Oybirliği - İşlemler Nasıl Onaylanıyor?
- 3.1. Ethereum
- 3.2. Cardano
- 4. Karşılaştırma Tablosu
- 5. Cardano vs Ethereum: Şimdiye Kadar Neler Oldu ve Gelecekte Neler Olabilir?
- 6. Cardano vs Ethereum: Son Sözler
Temel Bilgiler
Ethereum Nedir?
Ethereum 2015 yılında genç bir geliştirici olan Vitalik Buterin tarafından yaratıldı. İnsanların akıllı kontratlar oluşturmasına olanak sağlayan ilk blockchain projesi oldu. Sonuç olarak Bitcoin’in aksine Ethereum finansal işlemlerden çok daha fazlası oldu.
En temel formuyla akıllı kontrat dünyanın herhangi bir yerinden bir kişinin başka bir kişiyle üçüncü parti gerektirmeden anlaşmaya girmesini sağlıyor. Önceden belirlenmiş koşullar kodlanmış akıllı kontrata işleniyor. Bu koşullar yerine getirildiğinde akıllı kontrat otomatik olarak parayı gönderiyor.
Akıllı kontratın ne kadar faydalı olabileceğini anlatabilmek için bir örnekle ele alalım.
- Chris uçuşu için sigorta yaptırmak istiyor.
- Eğer uçuşu iptal olur veya rötar yaparsa tam iade alacak.
- Uçuşu zamanında gerçekleşirse sigorta ücretini kaybedecek.
- Chris sigorta ücretini yatırarak bir akıllı kontrat oluşturuyor.
- Uçuş başladığında akıllı kontrat binlerce bağımsız siteden uçuşun tam olarak kaçta kalktığını tarıyor.
- Zamanında kalkmışsa John otomatik olarak sigorta ücretini kaybediyor.
- Ertelenmişse veya rötar yapmışsa otomatik olarak tam iade alıyor.
- Tüm bunlar akıllı kontrat sözleşmesiyle üçüncü parti kullanmadan gerçekleştiriliyor.
Yukarıdaki örnek yüzlerce farklı senaryoda uygulanabilir. Üçüncü parti ihtiyacını ortadan kaldırınca anlaşmalar daha hızlı, ucuz ve verimli hale geliyor.
Bitcoin istemcisi gibi Ethereum da insanların coin alıp göndermesini sağlayan kendi blockchain’ine sahip. Ethereum’un kendi kripto para birimine Ether (kısaca ETH) deniyor. Resmi olarak yayınlanabilecek maksimum ETH tedariği bulunmuyor.
“Cardano vs Ethereum” yazımızın yazıldığı dönem olan Temmuz 2018’de sirkülasyonda 100 milyon coin’den fazlası bulunuyor. Ancak kurucu Vitalik Buterin’e göre bu oranı daha fazla artmayabilir.
Ethereum ağı merkezi olmayan bir yapıda. Yani herhangi bir kişi veya otorite tarafından yönetilmiyor, herhangi bir bankadan veya devletten destek almıyor. İşlemler (akıllı kontratlar dahil) kendi toplulukları tarafından onaylanıyor.
İşlemlerin onaylanmasına yardımcı olmak için herhangi bir kişi Ethereum sistemine bir cihazla bağlanabilir. İşlemleri onaylayanlar karşılığında ödül olarak ETH alıyor. Merak etmeyin, birazdan bu konu hakkında detaylı olarak konuşacağız!
Artık Ethereum nedir bildiğinize göre Cardano vs Ethereum karşılaşması yaptığımız “Cardano vs Ethereum” rehberimizde sıra geldi Cardano nedir sorusuna!
Cardano Nedir?
Ethereum gibi Cardano da akıllı kontrat teknolojisi kullanan bir blockchain projesi. 2015’te Input Output Hong Kong (IOHK) adlı bir organizasyon tarafından oluşturuldu. Organizasyonun başında meşhur kripto para birimleri uzmanı Charles Hoskinson bulunuyor. Ethereum ikinci nesil blockchain olarak adlandırılırken Cardano üçüncü nesil blockchain olarak adlandırılıyor.
Yani projenin kurucuları Ethereum’dan çok daha iyi olabileceklerine inanıyor. Zaman zaman “Ethereum Killer” olarak anılmasının sebebi de bu yüzden.
Cardano’nun da ADA coin adlı kendi kripto para birimi mevcut. ETH gibi ADA coin de cüzdandan cüzdana para göndermek veya almak için kullanılabiliyor.
Cardano’nun asıl hedefi kullanıcıların ihtiyacı ve düzenleyiciler arasında mükemmel dengeyi bulmak. Ekip buna çok önem veriyor çünkü kripto para birimlerine ilerde finansal hizmetler sektörü gibi düzenlemeler getirileceğine inanıyor.
İnsanların Cardano’yu sevmesinin sebebi ekibin blockchain’in gelişmesine yardımcı olan akademik liderler, araştırmacılar ve bilim adamlarından oluşması. Proje hala ilk günlerinde olsa da uzun dönem hedefi global temelde hızlı, ucuzu ve yüksek ölçeklenebilir işlemler gerçekleştirebilmek. Hedefe ulaşılırsa proje kripto para birimleri ve gerçek dünyanın finans sektörü arasında köprü olabilir.
Orijinal kodunu farklı bir projeden “fork”layan diğer pek çok projenin aksine ADA Cardano ekibi kendi protokollerini sıfırdan oluşturuyor. Blockchain’in desteklediği programlama diline “Haskell” adı verilmiş. Matematiğin ileri düzey formları temel alınmış.
Başka iki proje birbirine benzer gelse de arada büyük farklar var! Bu yüzden “Cardano vs Ethereum” rehberimizin bir sonraki bölümünde iki platformun da performanslarını ele alacağız!
Performans
Ethereum
İnsanlar Ethereum blockchain’ini kullanıp para gönderirken her ilem yaklaşık 16 saniye sürüyor. Geleneksel ödeme sistemleriyle karşılaştırıldığında oldukça hızlı.
Dünyanın neresinde olursanız olun fark etmiyor. İşlem süresi aynı.
İşlem ücretleri ağın ne kadar yoğun olduğuna göre değişiyor. Örneğin Ethereum’un ilk yıllarında işlemler sadece birkaç sent sürüyordu. Ancak popülerleştikçe ücretler de arttı.
Ethereum en yoğun zamanını yaşadığı 2018’in başlarında işlem ücretleri 4$’a ulaşmıştı. Ancak “Cardano vs Ethereum” yazısının yazıldığı dönem olan Temmuz 2018’de ücretler 1$’ın altında.
Yine de insanlar çok fazla olduğunu düşünüyor çünkü mikroödemeleri elverişsiz hale getiriyor. Mikroödemeler genellikle bir sentten az olan çok küçük işlemlere deniyor. Blockchain teknolojisinin yardımcı olması beklenen sektörlerden biri olan mikroödemelerde Ethereum fiyatları ciddi oranda düşmezse elverişli hale gelmeyebilir.
Ethereum blockchain’inin şu anki durumuyla alakalı sorunlardan biri de tek seferde yapılabilen işlem sayısının çok kısıtlı olması. Kripto para birimleri sektöründe buna ölçeklenebilirlik teniyor. Bir ağın çok miktarda işlemi gerçekleştirmede nasıl performans gösterdiğine bakılıyor.
Ethereum’da blockchain saniyede 15 işlem gerçekleştirebiliyor. Bunun neden sorun olduğunu şöyle açıklayayım; Visa saniyede maksimum 50000 işlem gerçekleştirebiliyor! popüler kripto para borsalarından olan Binance saniyede 1.4 milyon işlem gerçekleştirebiliyor. Ethereum’un bu konuda daha çok ekmek yemesi gerek.
Neyse ki Vitalik Buterin ve geliştirici ekibi durumun farkında ve çözümler üzerinde çalışıyor. Birazdan ayrıntılı olarak ele alacağız.
Ethereum nedir ve performansı nasıl öğrendiğinize göre “Cardano vs Ethereum” rehberimizin Cardano performansı bölümüne!
Did you know?
Kriptoyla daha zeki ve daha zengin mi olmak istiyorsunuz?
Abone Olun - Her hafta yeni açıklayıcı kripto videoları yayınlıyoruz!
What is Uniswap? (UNI Token Explained With Animation)
- İyi bilinen bir kripto borsası
- Alım satım yapılabilecek 500'den fazla farklı kripto para birimi
- İki faktörlü kimlik doğrulama
- 100'den fazla farklı kripto para birimi
- Güçlü güvenlik
- Düşük para çekme ücretleri
- Çok düşük işlem ücretleri
- Olağanüstü işlevsellik
- Mobil ticaret uygulaması
- Çok rekabetçi işlem ücretleri
- Sezgisel mobil uygulama
- 100 kata kadar kaldıraç
- Güvenli ve güvenilir
- Düşük ücretler
- İyi sayıda itibari para birimi kabul ediliyor
- Saygın borsa
- Birden fazla itibari para çeşidi kabul ediliyor
- Nispeten düşük alım satım ücreleri
Cardano
Başlamadan önce belirtmek isterim ki Cardano daha gelişiminin ilk günlerinde. Ekip dünyanın en hızlı, ucuz ve ölçeklenebilir blockchain’ini yaptıklarını iddia ediyor. Ancak daha gidecek çok yolları var. Ortada çalışan bir ürün olmadıkça bu aşamada her şeyi sadece teorik olduğunu unutmamak lazım!
Bakalım ekibin iddia ettiğine göre blockchain neler yapabilecekmiş..
Ana hedef kullanıcılara anında ve ücretsiz işlemlerle para gönderimleri gerçekleştirme, akıllı kontratlar oluşturma ve merkezi olmayan uygulamalar oluşturma (dApp) olanağı sunmak. Ürün sorunsuz çalıştığında işlem ölçeklenebilirliğinin sınırsız olacağı düşünülüyor.
ADA Cardano’nun ağ daha fazla kişi tarafından kullanıldığında daha ucuz, daha hızlı ve daha ölçeklenebilir hale gelecek şekilde oluşturuluyor
Şimdilik Cardano’nun ne kadar işlem gerçekleştirebileceği bilinmiyor. Ekibin 2017’nin sonunda yaptığı testte blockchain’de saniyede 257 işlem gerçekleştirilebildi. Ancak asıl sorun para transferi için yeterince insan tarafından kullanılmadığından sınırın ne kadar olduğu bilinmiyor.
Resmi işlem süreleri değişiklik gösterse de güzeli kullanıcılara göre ortalama süre 5-7 dakika arası değişiyor. Ethereum 16 saniyede bir işlem gerçekleştirebiliyor. Cardano hala geliştirilmekte olduğu ve şimdiden saniye başına çok daha fazla işlem gerçekeleştirebildiği için yakın gelecekse bu sürenin azalması bekleniyor.
İki projenin de performansını öğrendiğiniz. Ethereum ve Cardano nedir artık biliyorsunuz. Cardano vs Ethereum karşılaştırması yaptığımız yazımızda şimdi sıra işlemlerin nasıl onaylandığına geldi!
En Sevilen Bulgular
Alakalı konular hakkında kapsamlı bilgi mi arıyorsunuz? Sizin için benzer yazılar topladık. Göz atın!
Cardano vs Ethereum: Oybirliği - İşlemler Nasıl Onaylanıyor?
Ethereum
“Cardano vs Ethereum” yazımızın önceki bölümlerinde her iki blockchain’in de merkezi olmayan bir yapıya sahip olduğunu dile getirmiştim. Yani işlemlerin onaylanması için merkezi bir üçüncü parti gerekmiyor. Bunu başarabilmek adına iki blockchain de “oybirliği mekanizması” kullanıyor.
Oybirliği mekanizması blockchain’in nasıl oybirliğine ulaşacağını belirliyor. Yani işlemin geçerli olduğuna sonucuna nasıl ulaşılacağına karar veriyor. Her blockchain buna farklı yollarla ulaşıyor ancak hepsinin temelinde “Kriptografi” adlı ileri düzey matematik bilimi bulunuyor.
Ethereum, “Proof of Work” adlı bir oybirliği mekanizması kullanıyor. Model Bitcoin’in kullandığı modelle aynı. Bir işlemin onaylanması için sistem rastgele bir hesaplama oluşturuyor. Normal bir insanın çözemeyeceği zorlukta karmaşık bir denklem olduğundan bilgisayımsal güce ihtiyaç duyuluyor.
İşlemleri onaylamaya yardımcı olmak için herhangi biri cihazıyla Ethereum ağına bağlanarak Ethereum “madencisi” olabilir. “Madenci”ler çözdükleri hesaplamaların karşılığında ETH ödülleri alır. Binlerce madenci denklemi ilk çözen cihaz olup madencilik ödülü kazanmak için yarışır!
Ancak Ethereum’un Proof of Work modeliyle ilgili bazı sorunlar var. Daha fazla kişi ağı kullandıkça işlemlerin onaylanması için gereken elektrik miktarı da artıyor. Böylelikle hem madencilik daha az kazandırıyor hem de çevreyi kötü etkiliyor!
Proof of Work modeli kullanmak onaylanabilecek işlem sayısını da kısıtlıyor. “Cardano vs Ethereum” yazımızda daha önce de belirttiğimiz gibi ağ saniyede sadece 15 işlemi gerçekleştirebiliyor. Bu rakam yeni blockchain’lere kıyasla oldukça az.
İşte bu yüzden Ethereum ekibi yeni bir oybirliği mekanizması olan Proof of Stake’e geçmek istiyor. Sadece bununla da kalmayıp performans için “Sharding” ve “Plasma” isimli iki protokolü de uygulamaya koymak istiyor. Bu güncellemelerle ağın daha hızlı, ucuz ve ölçeklenebilir olacağı umuluyor.
Ethereum blockchain’inde işlemlerin nasıl onaylandığını öğrendiğimize göre bir de Cardano’ya bakalım…
Did you know?
Kriptoyla daha zeki ve daha zengin mi olmak istiyorsunuz?
Abone Olun - Her hafta yeni açıklayıcı kripto videoları yayınlıyoruz!
What is Uniswap? (UNI Token Explained With Animation)
- İyi bilinen bir kripto borsası
- Alım satım yapılabilecek 500'den fazla farklı kripto para birimi
- İki faktörlü kimlik doğrulama
- 100'den fazla farklı kripto para birimi
- Güçlü güvenlik
- Düşük para çekme ücretleri
- Çok düşük işlem ücretleri
- Olağanüstü işlevsellik
- Mobil ticaret uygulaması
- Çok rekabetçi işlem ücretleri
- Sezgisel mobil uygulama
- 100 kata kadar kaldıraç
- Güvenli ve güvenilir
- Düşük ücretler
- İyi sayıda itibari para birimi kabul ediliyor
- Saygın borsa
- Birden fazla itibari para çeşidi kabul ediliyor
- Nispeten düşük alım satım ücreleri
Cardano
Cardano “Proof of Stake”in bir varyasyonu olan “Ouroboros”u kullanıyor. Bu oybirliği modeli Ethereum’un Proof of Work modelinden farklı çalışıyor.
Proof of Stake madencilere matematik denklemleri çözdürmek yerine “forger”lar kullanıyor. Aradaki fark makinelerin karmaşık denklemleri çözmesi yerine başarılı forger kriptografik algoritma tarafından rastgele seçiliyor.
Ancak forger olabilmek için coin’lerinizi (yani bu durumda ADA coin’lerinizi) “bahse koymanız” gerekiyor. Bahis olayında coin’lerinizi özel bir cüzdana gönderiyorsunuz ve burada “donduruluyorlar”. Sonra da ağda işlemlerin onaylanması için kullanıyor. Bu coin’leri bahis olarak kullanıldığı sürece harcayamıyorsunuz.
Ne kadar fazla Cardano coin’i bahse koyarsanız sistemin güvende kalmasını o kadar fazla sağlıyorsunuz. Eğer bir forger ağı hacklemeye veya kötü amaçlı bir işlem gerçekleştirmeye çalışırsa ceza olarak tüm bahsini kaybediyor.
Cardano’nun kullandığı Ouroboros modelinde diğer Proof of Stake’te blockchain’lerinden farklı olarak bahis yapabileceğiniz minimum miktar sınırlaması bulunmuyor.
İki blockchain’in de nasıl işlem onayladığını öğrendiniz. “Cardano vs Ethereum” rehberimizin son bölümünde projelerin şimdiye kadar nasıl performans sergilediklerine ve gelecekte onları nelerin beklediğine bakacağız. Ama önce yukarıdaki konuştuklarımızın özeti olarak aşağıdaki karşılaştırma tablomuzu bir inceleyelim.
Karşılaştırma Tablosu
| Oybirliği Mekanizması | Saniye Başına İşlem | Piyasa Değeri | Sirkülasyon Tedariği | Yayınlanma Tarihi | Ekip/Organizasyon | İşlem Ücretleri | |
| Cardano | PoS Ouroboros | 257 | 3.2 Milyar | 25 Milyar | Eylül 2015 | IOHK | 1$'dan az |
| Ethereum | PoW | 15 | 44 Milyar | 100 Milyon | Temmuz 2015 | Ethereum Foundation | 1$'dan az |
Cardano vs Ethereum: Şimdiye Kadar Neler Oldu ve Gelecekte Neler Olabilir?
Ethereum 2015’te ilk yayınlandığından bu yana oldukça iyi performans gösterdi. Akıllı kontrat teknolojisini ilk kez kullanan blockchain olduğundan şu anda dünyanın en popüler ikinci kripto para birimi.
Bu başarıyı rakamlarla ele alacak olursak sadece 2017’de ETH’nin değeri %10000’den fazla arttı. Aralık 2017’de en yüksek değeri olan 1389$’a ulaştı. Böylelikle toplam piyasa kapitalizasyonu 130 milyar $’ı gördü.
Ethereum platformu initial coin offerings’in (ICO) çoğuna da ev sahipliği yapıyor. Yeni start-up’lar blockchain projeleri için bağış topluyor. Ethereum blockchain’ini daha fazla DApp kullanmaya başladıkça Ether coin’in gerçek dünyadaki değeri de artıyor.
Ancak Cardano vs Ethereum karşılaştırmamızda daha önce de belirttiğim gibi projenin ölçeklenebilirlik sorunlarını kısa zamanda çözmesi gerekiyor. Eğer ekip global kabul görme hedefine ulaşmak istiyorsa planlanan Proof of Stake, Plasma ve Sharding güncellemelerinin başarılı bir şekilde gerçekleşmesi lazım.
Pek çok başka blockchain Ethereum’un elinden en popüler akıllı kontrat platformu ünvanını almaya çalışıyor. Bu blockchain’ler bu yüzden “Ethereum killer” olarak adlandırılıyor. Bunlardan biri de Cardano. Cardano sektörün en ileri düzey akıllı kontrat protokolünü oluşturacağına inanıyor.
Cardano coin daha sadece 2017’nin sonlarında çıkmış olsa da şimdiye dek oldukça iyi bir performans sergiledi. Çıktığından 0.02$ olan değeri birkaç ay sonra Ocak 2018’de 1.22$’a ulaştı! Böylelikle %6000 değer kazanmış oldu ve toplam piyasa kapitalizasyonu 32 milyar $’a ulaştı.
O dönemden bu yana kripto para birimleri sektörü genel olarak değer kaybetti.
Topluluktaki çeşitli insanlar ekibin geliştirme süreci için fazla zaman harcadığından yakınıyor. Cardano da acele etmek yerine zaman harcayarak olabilecek en iyi ürünü ortaya koymak istediklerini söylüyor.
Cardano ve ADA coin’e yatırım yapmayı düşünüyorsanız ürünün sınırsız, anında ve ücretsiz işlemler hedefinden çok uzakta olduğunu unutmamalısınız. Ekipte bazı uzman akademisyenler, bilim adamları ve geliştiriciler olsa da blockchain’in iddia ettiklerini başarabileceğinin bir garantisi yok.
Cardano yol haritasına göre gelecekteki gelişim planları arasında kuantum dirençli adresler, chain içi oylama ve chain dışı ödemeler de yer alıyor. Yapabileceğiniz en iyi şey bu bağlantıya tıklayarak resmi gelişim çizelgesini düzenli olarak kontrol etmek.
En Trend Bulgular
Kripto Para Borsalarıyla alakalı kapsamlı yazılarımızı, rehberlerimizi ve eğitici yazılarımızı inceleyin. Bilgi sahibi olun ve buna göre karar verin!
Cardano vs Ethereum: Son Sözler
“Cardano vs Ethereum” rehberimizin sonuna geldik! Baştan sona okuduysanız karşılaştırdığımız iki blockchain hakkında iyi bir fikre sahip oldunuz.
Teknolojilerinin nasıl çalıştığından, işlemlerin nasıl iki blockchain’de de ayrı ayrı nasıl onaylandığından bahsettim.
Ethereum vs Cardano karşılaştırması çetin bir karşılaştırma. Birisi piyasanın en büyük ikinci kapitalizasyonuna sahip bir kripto para birimi. Diğerinin ise daha ürünü geliştirilmeye devam ediyor.
Ethereum’un planlanmış güncellemelerinin Cardano üzerinde nasıl bir etki yaratacağını söylemek de zor. Ethereum saniyede binlerce işlem gerçekleştirebilmeye başlar ve hızı da artarsa Cardano gibi diğer akıllı kontrat platformları saf dışı kalabilir.
Ethereum vs Cardano konusunda sizin görüşleriniz nedir? Cardano’un hedeflerine ulaşabileceğini ve en popüler akıllı kontrat platformu olabileceğini düşünüyor musunuz? Yoksa Ethereum’un her zaman bir numara kalacağı görüşünde misiniz?
Yorumlar kısmında bize yazın!
Makale Uzmanları ve Analistleri Hakkında
