Kripto para birimleri ve blockchain teknolojisi sektörü pek çok yeni ve heyecan verici terimi de beraberinde getirdi. Bunlardan biri de Fork (çatal) ve sandığınız gibi yemek yemek için kullanılan araç değil. Yazımız da Bitcoin Fork nedir hakkında.
“Bitcoin Fork Nedir?” rehberimizde size Bitcoin fork’ları hakkında bilmeniz gereken her şeyi anlatacağım. Bitcoin fork nedir açıklayıp sonrasında geçmiş yıllarda ortaya çıkan en popüler ve bilinen fork’lardan bahsedeceğim.
Devamında gelecek için planlanan birkaç Bitcoin fork’undan bahsedeceğim. Sonrasında da Bitcoin’in her zaman bir numaralı kripto para birimi olup olmayacağı konusundaki fikrimi söyleyeceğim.
Hadi daha fazla zaman kaybetmeden Bitcoin fork nedir sorusuyla bu engin denize atlayalım!
Did you know?
Kriptoyla daha zeki ve daha zengin mi olmak istiyorsunuz?
Abone Olun - Her hafta yeni açıklayıcı kripto videoları yayınlıyoruz!
What is Ethereum 2.0? Upgrades Easily Explained With Animations
İçindekiler
Bitcoin Fork Nedir?
En basit açıklamasıyla bir Bitcoin fork, herhangi bir kişinin Bitcoin blockchain kodunun kopyasını alıp üzerinde değişiklikler yapmasıdır. Bu değişiklikleri çeşitli sebepleri olabilir. Blockchain’in hacklenmesinden veya geliştirmeler yapılması gerektiğinden yapılabilir. Genel olarak iki türkü blockchain fork’u vardır: “Soft Fork” ve “Hard Fork”.
Şu Anda Etkin Olan Güncel Teklifler:
CLAIM $600 REWARD
Exclusive Binance Referral Code
Don't miss this limited-time deal that's only available for our readers. Use the Binance referral code 49316610 & receive up to $600 in rewards and bonuses!
Soft fork hard fork’tan daha kolay gerçekleşir çünkü blockchain üzerinde küçük değişiklikler yapılır. Soft fork “geriye doğru uyumlu” olarak bilinir çünkü eski işlemler artık geçersizken yeni işlemler hem eski hem de yeni nodlar tarafından tanınabilir. Bir soft fork’un başarılı olması için halk oylamasına benzer bir “oybirliği çoğunluğu” alması gerek.
Bitcoin hard fork’u yeni bir blockchain oluşturduğundan biraz daha farklıdır. Bitcoin Cash en bilindik Bitcoin hard fork’larından biridir. Çoğu blockchain Bitcoin gibi açık kaynaklı olduğundan herhangi bir kişi kodu kopyalayabilir. Yani Bitcoin hard fork’unu isteyen herkes yapabilir.
Artık Bitcoin fork nedir bildiğinizde göre rehberimin bir sonraki bölümünde tüm zamanların en meşhur Bitcoin fork’larına göz atacağız!
En Sevilen Bulgular
Alakalı konular hakkında kapsamlı bilgi mi arıyorsunuz? Sizin için benzer yazılar topladık. Göz atın!
Bitcoin Fork’ları
Bitcoin Cash
2017’de bir grup nüfuz sahibi Bitcoin geliştiricisi Bitcoin istemcisinde hard fork gerçekleştirdi. Sonucunda tamamen Bitcoin Cash (BCH) adlı yeni bir kripto para birimi ve blockchain ortaya çıktı.
Bu Bitcoin bölünmesinin ana sebebi Bitcoin işlemlerinin çok pahalı rakamlara ulaşmasıydı. 2009’da bir sentten azken hızla işlem başına birkaç dolar seviyelerine yükselmişti.
Ancak Bitcoin hard fork’u gerçekleşmeden önce bir grup geliştirici Bitcoin topluluğunu orijinal Bitcoin istemcisinde bazı gerekli değişiklikleri yapmaya ilka etmeye çalıştı.
Geliştirici ekibin yapmak istediği bu değişiklikler maksimum blok boyutunu 1MB’den 8MB’ye çıkarmaktı. Bu madencilerin bir bloğa daha fazla işlem ekleme olanağı ağlayacaktı. Böylelikle Bitcoin kullanıcılarının ödediği para aktarma ücreti de azalacaktı.
Hatırlarsanız hard fork için topluluk oylaması gerektiğini söylemiştim. Maalesef Bitcoin kullanıcılarının çoğu değişikliğin gerçekleşmesini istemedi. Bu yüzden tamamen yeni bir blockchain oluşturuldu.
Bitcoin Cash blockchain’i resmi olarak 1 Ağustos 2017’de çalışmaya başladı. Bitcoin gibi Bitcoin Cash’in tedarik limiti de 21 milyon coin olarak belirlendi. Her bloğun onaylanması yaklaşık 10 dakika sürüyor.
Diğer yandan maksimum blok boyutu sekiz kat büyüdü. Böylelikle Bitcoin Cash blockchain’i daha çok işlem gerçekleştirebilir hale geldi. Ölçeklenebilirlik (veya ölçekleme) belli bir blockchain’in saniyede gerçekleştirebileceği maksimum işlem sayısına denir.
Bitcoin bu konuda oldukça sınırlı; saniyede sadece 7 işlem gerçekleştirebiliyor. Bitcoin’in geri kalmasına sebep olan şeylerden biri de bu. Global ödeme istemi olacaksa ölçeklenebilirlik performansını arttırması gerekiyor.
Kaynak: cointelegraph
Bitcoin bölünmesiyle yapılan değişiklikler sayesinde Bitcoin Cash saniyede yaklaşık 61 işlem gerçekleştirebiliyor.
İlginç bir şekilde Bitcoin bölünmesinin gerçekleştiği gün BTC’si olanlar aynı miktarda Bitcoin Cash (BCH) coin’i aldı. Yani Bitcoin Cash’in yayınlandığı gibi 0.5 BTC’niz olsaydı 0.5 BCH alacaktınız.
Bitcoin Cash yayınlandığından bu yana çok başarılı bir proje oldu. Bu yazının yazıldığı tarih olan Haziran 2018’de sektörün dördüncü en değerli para birimi. Aralık 2017’de BCH 4000$’a ulaşarak en yüksek dönemini yaşadı. Toplam piyasa kapitalizasyonu da 70 milyar $’a ulaşmıştı!
Bitcoin Cash projesinin arkasındaki kişi Roger Ver isimli meşhur bir kripto para birimi yatırımcısı. Çoğu zaman “Bitcoin Jesus” (Bitcoin’in İsa’sı) olarak anılan Ver, Bitcoin Cash’in “Gerçek Bitcoin” olduğunda inanıyor. Bitcoin’i bir numaralı kripto para birimi tahtından da indireceklerini düşünüyor.
Bitcoin internetten bu yana dünya tarihinin en büyük icadı.
Bitcoin'le alakalı startup'lar yatırımcısı,
Roger Ver
Bitcoin Cash fork’unu öğrendiğinize göre biraz da Bitcoin Fork nedir rehberimizde biraz da Bitcoin Gold’dan bahsedelim.
Bitcoin Gold
Bitcoin Gold blockchain’i resmi olarak Ekin 2017’de yayınlanmıştır. Bitcoin Cash daha ucuz işlem ücretleri arzularken Bitcoin Gold ise Bitcoin’i daha “merkezi olmayan” bir hale getirmek istiyor.
Bitcoin, sistem herhangi bir otorite tarafından kontrol edilmediği ve herhangi bir merkez bankası veya devlet tarafından dersteklenmediği için hala teknik olarak merkezi olmayan bir konumda olsa da işlemlerin onaylanmasıyla ilgili bazı endişeler mevcut.
Bunun sebebi Bitcoin madenciliğinin büyük bir çoğunluğunun Çin’deki havuzlar tarafından kontrol ediliyor olması. Madencilik havuzu birçok insanın donanım kaynaklarını bir araya getirip madencilik ödülü kazanma şansını arttırmasına deniyor.
Bitcoin ödülü kazanıldığında ödül havuzda kimin ne kadar yatırım yaptığına göre dağıtılıyor. Böylelikle madencilik havuzunu yöneten kişilere ağ üzerinde çok fazla güç ve etki salıyor. İşte bu yüzden bazı insanlar merkezi olmayan bir konumdan uzaklaşıp merkezileştiğini düşünüyor.
Madencilik havuzlarının dominant konumda olmadığı günlerde basit bir CPU veya GPU ile Bitcoin madenciliği yapılabiliyordu. Yani isteyen herhangi bir kişi evinden madencilik yapabiliyordu. Artık ödülü kazanma şansına sahip olmak istiyorsanız hem bir madencilik havuzuna katılmanız hem de çok pahalı ASIC donanımına sahip olmanız gerekiyor.
Bilin bakalım madencilik donanımının üretimini yapan kim? Sektördeki en büyük madencilik havuzlarından biri!
Bitcoin Gold, madencilik ödülü kazanma şansını arttırmak için özel ve pahalı donanımların kullanılamadığı yeni bir madencilik işlemi oluşturdu.
Şöyle düşünün:
Bir Ferrari 10 Mini Cooper’la yarışsa hangi araba kazanır dersiniz? Tabii ki de en güçlü motora sahip olduğu için Ferrari! Ancak Bitcoin Gold kuralları değiştirip yarışta Ferrari olması yerine sadece 10 Mini Cooper’la yarışı gerçekleştiriyor. Böylece herkese adil oranda kazanma şansı tanınıyor.
Bitcoin ve Bitcoin Cash gibi Bitcoin Gold’un BTG coin tedariği maksimum 21 milyonla sınırlı. Ayrıca maksimum blok boyutu da 1MB. Ancak işlemleri onaylamak Bitcoin gibi 10 dakika sürmek yerine sadece 2.5 dakika sürüyor. Dört kat daha hızlı!
Başka bir büyük fark da madencilerin işlemleri onaylama şekli. Bitcoin Gold, Proof-of-Work kullanıyor (Bitcoin gibi) ama madencilikte sadece GPU’ların kullanımına izin verilecek şekilde modifiye edilmiş. ASIC’ler kullanılamıyor.
Bitcoin Cash fork’unda olduğu gibi Bitcoin Gold yayınlandığı zaman kullanıcılar sahip oldukları Bitcoin kadar Bitcoin Gold aldı.
Yayınlandığından bu yana Bitcoin Gold da oldukça iyi bir performans sergiledi. En yüksek seviyesine Aralık 2017’de ulaştı. Piyasa kapitalizasyonu da 8 milyar $’ın hemen altında bir seviyeye ulaştı.
Maalesef Mayıs 2018’de Bitcoin Gold’da çok korkulan “%51 Saldırısı” gerçekleşti. Bu saldırı bir kişinin (veya birlikte çalışan bir grubun) blockchain’in toplam hashing gücünün %51’ine veya fazlasına sahip olunca gerçekleşiyor. Geçici olarak ağ üzerinde değişiklikler yapılabiliyor. Saldırı sonucunda 18 milyon $’lık BTG coin’i çalındı ve üçüncü parti borsalarında bozduruldu.
Bu saldırı aslında oldukça ironik çünkü Bitcoin Gold’un asıl amacı madencilerin çok fazla güç kazanarak olayın merkezileşmesini engellemekti. Sonuç olarak geliştiricilerin bunun tekrar yaşanmaması için Bitcoin Gold kodunda bir fork gerçekleştirmeyi planladıklarına inanılıyor.
Bitcoin Gold fork’u hakkında bilgi sahibi olduğunuza göre Bitcoin fork nedir rehberimizde sıra geldi Bitcoin Private’a!
Bitcoin Private
Bitcoin Private, Mart 2018’de resmi olarak yayınlandı ancak orijinal Bitcoin’in doğrudan bir fork’u değildi. İşte farka yol açan şeyler:
- Bitcoin Private, ZClassic adlı bir blockchain’den fork’landı.
- ZClassic, ZCash adlı bir blockchain’den fork’landı.
- ZCash, orijinal Bitcoin’den fork’landı.
Kurucusu ve ana geliştiricisi ZClassic’i de yaratan Rhett Creighton. Zamanla başkaları da ekibe katıldı. Creighton’ın aklındaki fikir ZClassic’in gizliliğini Bitcoin’in popülerliği ve güvenliğiyle birleştirmekti.
Diğer Bitcoin fork’larında dile getirdiğimiz gibi Bitcoin Private (BTCP) yayınlandığında da kullanıcılara sahip oldukları BTC kadar 1:1 oranında BTCP verildi. Ayrıca ZClassic’e (ZCL) sahip olanlara da 1:1 oranında tedarik sağlandı. Yani hem BTC hem de ZCL’ye sahip olsaydınız ikisinin toplamı kadar Bitcoin Private coin’ine sahip olmuştunuz!
Maksimum 21 milyon BTCP coin tedariği olacak. Blok boyutu Bitcoin’in iki katı olacak şekilde 2MB ve işlem hızı dört kat daha fazla.
Bitcoin Gold gibi Bitcoin Private’da da madencilik mekanizması değiştirilmiş. İnsanların pahalı donanımlar kullanması engellenerek Bitcoin’den daha adil ve eşit bir sistem oluşturulmaya çalışılmış. Proof-of-Work mekanizması kullanılıyor.
Bitcoin Private, orijinal Bitcoin’den hem daha hızlı hem daha adil. Üstelik adı gibi kendi de daha özel işlemler gerçekleştiriyor. ZClassic blockchain’i gibi Bitcoin Private da “ZK-Snarks” adlı bir şey kullanıyor.
Her para hareketi açık deftere kaydedilse de gönderici ve alıcı gizli kalıyor. Orijinal Bitcoin’den biraz farklı. Göndericinin ve alıcının gerçek adı açıklanmasa da sahip oldukları Bitcoin adresleri bulunabiliyor. Ayrıca belli bir adresin geçmişte yaptığı işlemler de görüntülenebiliyor.
Bitcoin Private Mart 2018’de yayınlandı. Nisan 2018’de 1.5 milyar $ piyasa kapitalizasyonuyla en yüksek seviyesini gördü.
Bitcoin Cash, Bitcoin Gold ve Bitcoin Private’ı işledik. Bitcoin fork nedir rehberimizin son fork’u Bitcoin Diamond!
Did you know?
Kriptoyla daha zeki ve daha zengin mi olmak istiyorsunuz?
Abone Olun - Her hafta yeni açıklayıcı kripto videoları yayınlıyoruz!
What is Monero? XMR Animated Explainer
Bitcoin Diamond
Bitcoin Diamond doğrudan orijinal Bitcoin istemcisinden fork’landı. Geliştirici ekibin ana odağı kullanıcıların daha da anonim olabilmesiydi. Bu yönden amacı Bitcoin Private’a oldukça benzer.
Kasın 2017’de ilk yayınlandığında Bitcoin Diamond coin’lerini bahsettiğim diğer Bitcoin fork’larından biraz farklı bir yolla dağıttı. Diğerleri toplam tedariklerini 21 milyon coin’de tutarken Bitcoin Diamond bunu 10 kat arttırdı. Sonuç olarak fork zamanında 0.5 BTC’niz varsa 5 Bitcoin Diamond coin (BCD) alıyordunuz.
Bitcoin Cash gibi maksimum blok boyutu 1MB’den 8MB’ye yükseltild. İşlem onaylama hızı 10 dakika. Kripto para birimleri topluluğunun bir kısmı Bitcoin Diamond’ın dolandırıcılık olduğuna inandı. Ekibin white paper yayınlamamış olması bazı kişilerin hoşuna gitmemişti.
“Bitcoin fork nedir?” yazımızın yazıldığı dönem olan Haziran 2018’de kurucuların “Team Evey” ve “Team 007” isimlerine sahip eski Bitcoin madencileri olduğunu biliyoruz. Nisan 2018’de 1 milyar $’ın hemen altında bir piyasa kapitalizasyonuyla en yüksek seviyesine ulaştı.
- İyi bilinen bir kripto borsası
- Alım satım yapılabilecek 500'den fazla farklı kripto para birimi
- İki faktörlü kimlik doğrulama
- 100'den fazla farklı kripto para birimi
- Güçlü güvenlik
- Düşük para çekme ücretleri
- Çok düşük işlem ücretleri
- Olağanüstü işlevsellik
- Mobil ticaret uygulaması
- Çok rekabetçi işlem ücretleri
- Sezgisel mobil uygulama
- 100 kata kadar kaldıraç
- Güvenli ve güvenilir
- Düşük ücretler
- İyi sayıda itibari para birimi kabul ediliyor
- Saygın borsa
- Birden fazla itibari para çeşidi kabul ediliyor
- Nispeten düşük alım satım ücreleri
Karşılaştırma Tablosu
“Bitcoin Fork Nedir?” adlı rehberimizi buraya kadar okuduysanız artık en popüler fork’lar hakkında bilgi sahibisiniz demektir. Devam etmeden önce farklı fork blockchain’lerinin ana özelliklerini karşılaştırdığımız tablomuza bir bakalım.
Gelecek Bitcoin Fork’ları
Devam etmeden önce Bitcoin sahibiyseniz ve gelecek Bitcoin fork’larından ücretsiz coin bekliyorsanız göz önünde bulundurmanız gereken birkaç önemli şeyden bahsetmek istiyorum.
- Asla yeni fork’lanmış bir blockchain öyle dedi diye başka bir adrese Bitcoin göndermeyin. Fork gerçekse coin’ler mevcut birikiminize göre belirlenir.
- Yeni fork’lanmış bir blockchain kendilerine özel anahtarlarınızı göndermenizi isterse sakın yapmayın. Yüksek ihtimalle dolandırıcıdırlar.
- Fork’u her zaman kendiniz araştırın. Yeni blockchain’ler Bitcoin “marka adını” kullanıcıların güvenini kazanmak için kullanır. Ama durum her zaman göründüğü gibi değildir.
Şimdi size çıkması beklenen birkaç fork’tan bahsedeceğim. Her iki Bitcoin fork’u da hala geliştirilme aşamasında o yüzden belli bir Bitcoin fork tarihi ya da bilgi yok.
Anonymous Bitcoin: Bu proje işlemlerin onaylanma şeklini geliştirmek için Proof-of-Work ve Proof-of-Stake modellerini birleştirmeyi amaçlıyor. Ayrıca daha önce bahsettiğimiz ZK-Snark teknolojisini de (Bitcoin Private) kullanmayı planlıyorlar.
BitcoinZeroX: Bu Bitcoin fork’un tarihi Eylül 2018 olarak belirlenmiş ama daha doğrulanmamış. Fork, Bitcoin ve Hexxcoin’in kombinasyonu olacak. Bu Bitcoin fork’unun amacı Bitcoin Private’dan daha da anonim bir blockchain oluşturmak. Bitcoin, Hexxcoin veya ikisine de sahip olanlar 1:1 oranında BitcoinZeroX alacak.
Bitcoin Her Zaman Bir Numara Mı Olacak?
Bildiğiniz gibi Bitcoin ilk ve orijinal kripto para birimi. 2009’da yayınlandığında Bitcoin’in ana hedefi dünyanın herhangi bir yerinden üçüncü parti onaylaması olmadan herhangi bir kişinin para transferi gerçekleştirebileceği bir global ödeme sistemi olmaktı.
Ancak neredeyse onuncu yılı gelmiş olsa da işlem süreleri hala 10 dakika gibi oranla oldukça yavaş. Üstelik ağın saniye başında sadece 7 işlem gerçekleştirebiliyor ve işlem ücretleri giderek artmaya devam ediyor.
Daha hızlı, ucuz ve verimli işlemler gerçekleştiren pek çok başka blockchain projesi mevcut. Bu özellikler onları daha iyi bir global ödeme sistemi haline getiriyor. Bitcoin ekibi “Lightning Network” güncellemesiyle bu sorunu çözmeye çalışsa da performansın iyileşeceğinin bir garantisi yok.
Kullanım alanı, değer ve piyasa kapitalizasyonu olarak Bitcoin’in her zaman birinci kripto para birimi olacağını düşünsem de bir global ödeme sistemi olarak kabul edileceğini sanmıyorum. Bence insanlar Bitcoin’i gerçek dünya değerleri olan Altın veya Gümüş gibi “Değer Saklama Amacı” olarak kullanacak.
Yukarıda bahsettiğim Bitcoin fork’larının güvenilir bir global ödeme sistemi olacak kadar ilerleyeceğini düşünmüyorum. Her zaman orijinal Bitcoin adı adıyla alınıp satılacaklar. Bu durumdan hoşnut olmayan insan sayısı çok.
Tabii ki bu sadece benim görüşüm. Doğru da olabilir, tamamen yanlış da. Bekleyip göreceğiz…
En Trend Bulgular
Kripto Para Borsalarıyla alakalı kapsamlı yazılarımızı, rehberlerimizi ve eğitici yazılarımızı inceleyin. Bilgi sahibi olun ve buna göre karar verin!
Son Sözler
Bitcoin fork nedir rehberimizin sonuna geldik! Umarım baştan sona okumuş, Bitcoin fork nedir ve ne sebeplerle gerçekleşir anlamışsınızdır.
Bitcoin fork nedir yazımda size Bitcoin’den fork’lanan en popüler 4 kripto para birimi hakkında bilgi verdim. Bazısı orijinal Bitcoin’in performansını arttırmayı amaçlıyor (daha düşük ücretler ve daha iyi ölçeklenebilirlikle) bazısıysa gizliliğe veya merkezi olmamaya odaklanıyor.
Gelecek olan Bitcoin fork’ları hakkında mutlaka kendi araştırmanızı yapın ve özel anahtarlarınızın peşinde olan düzenbazların tuzaklarına düşmeyin!
Bitcoin fork nedir adlı yazımızda belirttiğimiz fork’lar hakkında fikirlerinizi bizimle aşağıdaki yorumlar kısmında paylaşabilir, Bitcoin’in her zaman bir numaralı kripto para birimi olup olmayacağıyla ilgili görüşünüzü belirtebilirsiniz!
Makale Uzmanları ve Analistleri Hakkında
