Bitcoin ve Ripple isimlerini duydunuz ama aralarındaki farkı bilmiyor musunuz? Biliyorsunuz ama bu iki oldukça popüler kripto para biriminin teknolojileri birbirine karşı nasıl üstünlükler sağlıyor emin değil misiniz? Merak etmeyin! Ripple vs Bitcoin yazımızla size bilmeniz gereken her şeyi öğreteceğiz!
Ripple vs Bitcoin rehberimizde önce temellerden başlayacağız. Size her iki projenin de hedeflerinden, amaçlarından, işlem hızlarından ve toplam coin tedariklerinden bahsedeceğim.
Sonrasında her iki projenin de merkezi olmayışını ele alıp blockchain’lerinin ölçeklenebilirliğine bakacağız. Son olarak iki projenin de son zamanlarda nasıl performans gösterdiğine değineceğim.
Ripple vs Bitcoin rehberimizi okumayı tamamladığınızda hangi kripto para biriminin daha iyi olduğuna karar verebilecek kadar bilgiye sahip olacaksınız!
Hadi ne bekliyorsunuz? Ripple vs Bitcoin rehberimizin ilk adımına başlayalım! Ripple nedir, Bitcoin nedir öğrenelim!
Did you know?
Abone Olun - Her hafta yeni açıklayıcı kripto videoları yayınlıyoruz!
What is the Metaverse? (Meaning + Animated Examples)
İçindekiler
- 1. Temel Bilgiler
- 1.1. Bitcoin Nedir?
- 1.2. Ripple Nedir?
- 2. Teknik Performans
- 2.1. Bitcoin
- 2.2. Ripple
- 3. Ripple vs Bitcoin: Merkezi Olmama
- 3.1. Bitcoin
- 3.2. Ripple XRP
- 4. Oybirliği Mekanizmaları
- 4.1. Bitcoin: Proof-of-Work
- 4.2. Ripple: Federated Byzantine Agreement
- 5. Karşılaştırma Tablosu
- 6. Ripple vs Bitcoin: Hikayenin Şimdiye Kadarki Kısmı
- 7. Ripple vs Bitcoin Karşılaştırması: Son Sözler
Temel Bilgiler
En basit formuyla Bitcoin de Ripple da blockchain teknolojisine sahip kripto para birimleridir. Bu teknoloji dünyanın her yanından insanların birbirlerine para göndermesini sağlıyor. İki proje de kendi coin’ine sahip, üçüncü parti borsalar aracılığıyla satın alınabilir.
Şu Anda Etkin Olan Güncel Teklifler:Take advantage of this limited-time Bybit Holiday deal - complete quick tasks & claim up to $30,000! Use Bybit referral code (43654) while registering.
İlk başta bu kripto para birimleri birbirine çok benzer gelse de aralarında bazı farklar var.
Bitcoin Nedir?
2009’da ortaya çıkan Bitcoin ilk ve orijinal kripto para birimidir. Satoshi Nakamoto lakaplı dünyaya yeni bir global ödeme sistemi sunmak isteyen anonim bir geliştirici tarafından oluşturulmuştur. Bu sistem insanların birbirine eşler arası dijital para alıp göndermesini sağlayabiliyor.
Eşler arası ifadesi “Kişiden Kişiye” ifadesine oldukça benzer. Yani işlem gerçekleştirilirken işlemin onaylanması ve gerçekleştirilmesi için üçüncü partiye veya aracıya gerek yoktur. Bu yüzden Bitcoin sistemi “Merkezi Olmayan” (Decentralized) bir sistemdir. Çünkü herhangi bir kişi veya otorite, herhangi bir banka, hükümet ya da devlet tarafından kontrol edilmez.
İşlemler Bitcoin topluluğuna katkıda bulunan “Madenciler” tarafından onaylanır. Dünyadaki herhangi bir kişi bilgisayarına uygun cihazları sağlayarak madenci olabilir. Zaman ve eleştrik ücretleri karşılığında başarılı olanlar ekstra Bitcoin’lerle ödüllendirilir.
Kafanız karıştıysa merak etmeyin. Sonra bölümlerde bu işlemi ayrıntılı olarak anlatacağım!
Bitcoin (BTC) 21 milyon coin’lik maksimum tedariğe sahiptir. Şu anda sirkülasyonda olan tedarik 17.1 milyon’dur ve her geçen gün artmaktadır. Ancak madenciliği yapılan 21 milyon Bitcoin’den daha fazlası asla olmayacak. Bu rakama da 2140’ta ulaşılması bekleniyor.
Bitcoin nedir anlattığımıza göre Ripple vs Bitcoin rehberimizde sıra geldi Ripple nedir öğrenmeye!
Ripple Nedir?
Ripple, Bitcoin’den üç yıl sonra 2012’de oluşturuldu. Amerika’da bulunan Ripple Labs adlı bir şirket tarafından geliştirildi. Ripple’ın amacı bankalar tarafından yerel ve uluslararası para transferlerinde kullanılabilecek bir ödeme sistemi oluşturmaktı.
Finansal hizmetler sektörünü hedef alsa da herhangi bir kişi Ripple’ın kendi coin’i XRP coin’i alıp satabilir.
İnsanlar genelde Ripple ve XRP’i karıştırıyor. Ripple insanların para alıp göndermesini sağlayan blockchain teknolojisinin adı (bu paralar çoğu para birimine dönüştürülebiliyor). Diğer taraftan XRP ise kripto para birimi adı. Ethereum’un blockchain olup kripto para biriminin Ether olması gibi.
Bitcoin gibi Ripple blockchain de işlemlerin onaylanması için üçüncü partiye ihtiyaç duymuyor. İnsanlar eşler arası olarak para gönderip alabiliyor. Toplamda maksimum 100 milyar XRP coin tedariği olacak, şu anda sirkülasyonda yaklaşık 60 milyar coin bulunuyor.
Ripple nedir ve XRP ile farkını da öğrendiğinizde Ripple vs Bitcoin rehberimizde sıra geldi her iki blockchain’in de performanslarına!
Teknik Performans
Did you know?
Abone Olun - Her hafta yeni açıklayıcı kripto videoları yayınlıyoruz!
Candlesticks, Trendlines & Patterns Easily Explained (Animated Examples)
Bitcoin
Başka birine para gönderirken Bitcoin blockchain’i işlemin onaylanması için yaklaşık 10 dakika harcıyor. Göndericinin ve alıcının konumu değişse de bu hız aynı kalır.
Aynı şehirdeki birine de gönderseniz dünyanın diğer ucuna da gönderseniz 10 dakika sürüyor. Denizaşırı bankalara para göndermeyi bununla kıyasladığınızda Bitcoin kullanmak çok daha hızlı çünkü bankaların para transferi üç günü bulabiliyor.
Bitcoin ilk yayınlandığında işlem ücretleri çok düşüktü. Hatta işlemin gerçekleşmesi bir sentten çok daha az bir ücrete halloluyordu. Bu da Bitcoin’i ideal global ödeme sistemi haline getirdi.
Ancak sistem popülerleştikçe kullanıcıların ödemesi gereken ücret de önemli miktarda arttı. 2017 sonlarındaki en yoğun döneminde işlem ücretleri 40$’ı bulmuştu. Mikroödemeler için hiç de elverişli bir oran değil.
İlginç bir bilgi: Yüksek Bitcoin ücretleri Bitcoin Cash’in oluşturulmasının ana sebebidir!
Dünyadaki her sistem dolup taşmadan önce belli bir miktarda işlemi gerçekleştirebilir. Örneğin 2016’da Visa saniyede ortalama sadece 1667 işlem gerçekleştirebilse de gerektiğinde saniyede 50000 işlem gerçekleştirebilme yetisine sahipti. Ama bundan fazlasını yapamıyordu.
Bitcoin dünyanın en popüler kripto para birimi olsa da saniyede maksimum 7 işlem gerçekleştirebiliyor. Bitcoin global ödeme sistemi olma hayallerine ulaşmak istiyorsa bu büyük ölçeklenebilirlik sorununu çözmek zorunda.
Ripple vs Bitcoin rehberimizde Bitcoin’in performansından bahsettiğimize göre biraz da Ripple’ın performansını ele alalım.
Ripple
Ripple blockchain’inin performansı Bitcoin’inkinden biraz daha iyi…
Öncelikle bir cüzdandan diğerine XRP gönderirken işlemin onaylanması sadece birkaç saniye sürüyor. Açık bir şekilde işlem hızlarında bu durum Ripple’ı Bitcoin’e çok daha iyi bir alternatif haline getiriyor.
İşlem ücretlerinde Ripple hemen hemen ücretsiz. Transfer ücreti sadece 0.00001 XRP. XRP Ocak’ta 3,29$ olan en yüksek rakamına ulaştığında dahi işlem ücreti sadece 0.0000329$’dı. Yani işlem ücretlerine 1$ ödemeden önce 30000’den fazla işlem gerçekleştirebilirdiniz!
Peki ya ölçeklenebilirlik? Ripple coin bu konuda da Bitcoin’den üstün bir konumda. Bitcoin’in saniyede sadece 7 işlem gerçekleştirebildiğini dile getirmiştik. Ripple saniyede 1500’den fazla işlem gerçekleştirebiliyor!
Yukarıdaki istatistikler göz önüne alındığında Ripple multi trilyon dolarlık bankalar arası piyasa için ideal bir tercih haline geliyor. Burada bankalar diğer ülkelerde bulunan bankalara para gönderiyor. Şu anda bankalar bunun için Belçika’da bulunan SWIFT isimli bir üçüncü parti organizasyonunu kullanması gerekiyor. Sonuç olarak işlemler pahalıya geliyor ve tamamlanması 3 gün sürüyor.
Üstelik gelişen ülkelerdeki bankalarla ve popüler olmayan para birimleriyle işlem yapıldığında piyasada yeterli likidite bulunmadığından birden fazla para birimi kullanılması gerekiyor. Ripple kullanarak bankalar likidite aracısı olarak XRP’ı kullanıyor böylece kurumlar zaman ve paradan tasarruf ediyor.
İki blockchain projesinin de nasıl performans sergilediğini gördüğünüze göre Ripple vs Bitcoin rehberimizin bir sonraki bölümünde hangi blockchain’in daha merkezi olmayan bir konumda olduğuna bakacağız.
Alakalı konular hakkında kapsamlı bilgi mi arıyorsunuz? Sizin için benzer yazılar topladık. Göz atın!
Ripple vs Bitcoin: Merkezi Olmama
Merkezi olmama bir kişi veya otorite tarafından kontrol edilmeme anlamına geliyor. Ancak kripto para birimi topluluğunda her iki projenin de yeteri kadar merkezi olmama özelliğine sahip olmadığı tartışmaları süregeliyor.
Did you know?
Abone Olun - Her hafta yeni açıklayıcı kripto videoları yayınlıyoruz!
Candlesticks, Trendlines & Patterns Easily Explained (Animated Examples)
Bitcoin
Bitcoin’de ağ gerçekten de herhangi bir tüzellik tarafından yönetilmese de işler ilk günlerden bu yana değişti. Bitcoin ilk çıktığında GPU veya CPU kullanan herhangi biri madenci olabiliyordu. Bu parçalar da ucuz olarak bulunabiliyor.
Ancak artık ASIC adlı pahalı bir donanım kullanılıyor. ASIC, GPU ve CPU’lardan çok daha güçlü olduğundan madencilik ödülü alabilme şansı hep daha yüksek. Sonuç olarak ASIC satın alamayan sisteme katkıda bulunamıyor.
Tek sorun bu değil.
Artık “Madencilik Havuzu” denen farklı madencilerin bir araya gelip kaynaklarını paylaştığı ve madencilik ödülü kazanma şansını garantilemeye çalışan güçlü organizasyonlar bulunuyor. Binlerce ASIC cihazından oluşan Bitcoin madencilik çiftlikleri oluşturuyorlar. Ana fikir basit; daha fazla ASIC varsa ödülü kazanma şansın daha yüksek.
Madencilik havuzlarının çoğu Çin’de bulunuyor çünkü elektrik ücretleri orada ucuz. İstatistiklere son baktığımda (aşağıdan görebilirsiniz) sadece dört madencilik havuzu Bitcoin’in toplam hashing gücünün %50’sinden fazlasını kontrol ediyor.
Bu durum çok az sayıda insanın elinde çok fazla güç veriyor ve Bitcoin’in merkezi olmama ideolojisine aykırı bir tutum sergiliyor.
Ripple XRP
Kripto para birimi hayranları Ripple XRP’ın da merkezi olmama konusunda sıkıntılar yaşadığını düşünüyor. Öncelikle Bitcoin’in aksine Ripple coin Ripple Labs adlı bir şirket tarafından kontrol ediliyor. Bu önemli çünkü işlem değiştirme veya insanların paralarını kontrol etme gibi bir güçleri olmasa da XRP tedariğini kontrol ediyorlar.
Ripple vs Bitcoin yazımız yazıldığı sırada (Haziran 2018) 100 milyar toplam tedariğin yaklaşık 60 milyarı sirkülasyonda bulunuyor. Problem kalan 40 milyarın (%40) Ripple’ın kurucuları Ripple Labs tarafından kontrol edilmesi.
Coin’lerle istediklerini yapma gücüne sahipler. Yani teknik olarak fiyatını manipüle edebilirler. Ripple Labs kontrol ettikleri coin’lerin büyük bir miktarını piyasadan çıkarma kararı alsaydı bu durum fiyatı negatif yönde etkilerdi.
Ripple vs Bitcoin rehberi için araştırma yaparken rastladığım başka bir endişe de bazı insanların blockchain’in XRP topluluğu tarafından sürdürülmemesi. Bitcoin’de sistem büyük madencilik havuzları tarafından domine edilse de herhangi bir kişi gerekli donanımı alarak ağa katkıda bulunabiliyor.
XRP madenciliği yapılamadığından Ripple’da böyle bir şey söz konusu değil. Bunun yerine ağ “Transaction Validators” adlı bir şey kullanıyor. Sadece teknolojiyi kuran bankalar iş transaction validator olabiliyor.
Teknik olarak tek bir validator ağın kontrolünü ele geçiremediği veya işlem manipüle edemediği için merkezi olmayan bir sisteme sahip. Ancak bazı insanlar sadece finansal kurumların değil herkesin ağa katkıda bulunma şansının olması gerektiğini düşünüyor.
Her iki proje hakkında insanların merkezi olmama endişelerini öğrendiğinize göre Ripple vs Bitcoin rehberimizde sıra geldi işlemlerin oybirliğine ulaşma şekline.
Ripple vs Bitcoin: Oybirliği Nasıl Sağlanır?
İşlemlerin onaylanması ve denetlenmesi için iki protokolda da üçüncü parti gerekmiyor. Peki nasıl gerçekleştiriyorlar?
İlk olarak size oybirliği mekanizmasından bahsedeyim. Her blockchain bir işlemin aracıya gitmeden onaylanması için kriptografik algoritma kullanıyor. Bu para gönderen kişinin gerçekten para ya sahip olduğunu denetliyor ve paranın iki kere gönderilmemesinden (çifte harcama) emin oluyor.
Bitcoin veya Ripple ağına bağlanan her cihaza nod adı veriliyor. İşlemin onaylanması için nodların belli bir oranda “Oybirliğine Ulaşması” gerekiyor. Yani işlemin geçerli olduğu konusunda karara varıyorlar.
Bitcoin ve Ripple farklı oybirliği mekanizmaları kullanıyor.
Oybirliği Mekanizmaları
Bitcoin: Proof-of-Work
İlk blockchain oybirliği mekanizması Bitcoin’in geliştiricisi tarafından oluşturuldu ve adına Proof-of-Work denildi.
Bitcoin ağı, insanların çözemeyeceği zorlukta rastgele bir hesaplama oluşturuyor. Çözmek için büyük oranda bilgisayar gücü gerekiyor. Hesaplamanın çözülmesi 10 dakika alıyor. Çözüldüğünde Bitcoin işlemi onaylanmış oluyor.
Ağa bağlı olan her nod hesaplamayı çözen ilk cihaz olmak için yarışıyor. İlk çözen Bitcoin madencilik ödülünü kazanıyor. Proof-of-Work modelinin asıl sorunu çok miktarda elektrik gerektirmesi. Örneği yakın zamanda yapılan bir araştırmaya göre Bitcoin madenciliği 159 ülkeden daha fazla elektrik kullanıyor!
Proof-of-Work’ün bir diğer sorunu da (daha önce bahsettiğim) insanları pahalı donanımlar kullanmaya itmesi. Yani daha büyük Bitcoin ödülü kazanma şansı için daha fazla para yatırılabiliyor.
Üçüncü ve muhtemelen en önemli sorun Proof-of-Work modelinin yüksek ücretlere, yavaş işlemlere ve ölçeklenememeye yol açması.
Bitcoin’in kullandığı oybirliği mekanizmasını öğrendiğinize göre Ripple vs Bitcoin rehberimizin bir sonraki bölümünde Ripple’ın oybirliği mekanizmasına bakacağız!
- Çok düşük işlem ücretleri
- Olağanüstü işlevsellik
- Mobil ticaret uygulaması
- Çok rekabetçi işlem ücretleri
- Sezgisel mobil uygulama
- 100 kata kadar kaldıraç
- Önde gelen bir borsa platformu
- Alım satım yapılabilecek 500'den fazla farklı kripto para birimi
- İki faktörlü kimlik doğrulama
- 500'den fazla farklı kripto para birimi
- Güçlü güvenlik
- Düşük para çekme ücretleri
- İleri düzey özellikler
- Birden fazla takaslanabilir varlık sınıfı
- Makul ücretler
Ripple: Federated Byzantine Agreement
Ripple blockchain’i Federated Byzantine Agreement (FBA) adlı bir oybirliği sistemi kullanır. Bitcoin’in Proof-of-Work modelinde olduğu gibi FBA de farklı nodlar arasında oybirliğine ulaşmaya çalışır.
FBA’de her bir nod sınırlı miktarda başka nodflara güvenir. Buna “Circle” (Çember) adı verilir. Ripple ağında pek çok çember bulunur. Her çember başka çemberle örtüştüğünden bir şekilde her bir nod birbiriyle bağlıdır.
İşlemleri onaylayan Transaction Validator’lar (teknolojiyi kullanan bankalar) ayrı ayrı seçilir ve işlem onaylama yetisi verilmeden önce görevlendirilir.
Teknolojiyi kullanan bir banka oybirliğini manipüle etmek istemez çünkü kendi işlemlerini desteklemek için kullanır. Yapsalar bile diğer tüm Transaction Validator’lar bunu görüp işlemi reddedebilir.
Bitcoin’in aksine Ripple ve FBA oybirliği sisteminin karmaşık hesaplamalar çözmesi gerekmez. Elektrik kullanımı da Bitcoin’den çok daha azdır. Böylelikle Bitcoin’den daha verimli bir sistem haline gelir. İşlem ücretlerinin düşük olduğundan da emin olunur.
Sistemin para transferi işlemini gerçekleştirmesi için birkaç saniye yeterlidir. Transaction Validator’ların %80’i oybirliğine ulaşırsa işlem geçerli sayılır.
Artık kullanılan iki oybirliği mekanizması hakkında da bilgi sahibisiniz. Ripple vs Bitcoin rehberimin son kısmında projelerin performansına göz atacağız. Ama önce gelin iki projenin ana farklarından bazıları özetleyen karşılaştırma tablomuza bir bakalım!
Karşılaştırma Tablosu
| Oybirliği Mekanizması | İşlem/s | Piyasa Değeri | Sirkülasyondaki Tedarik | Yayınlanma Tarihi | Ekip/Kurum | İşlem Ücretleri | |
| Ripple | FBA | 1,500 | 18 Bil | 40 Bil | 2012 | Ripple Labs | <$0.01 |
| Bitcoin | PoW | 7 | 104 Bil | 17 Mil | Jan 2009 | Bitcoin Core | $0.50-$3.00 |
Ripple vs Bitcoin: Hikayenin Şimdiye Kadarki Kısmı
İnsanlar Ripple vs Bitcoin tartışmasına girdiğinde herkesin hemfikir olduğu tek bir şey var; her iki blockchain de inanılmaz bir performans sergiliyor. Ancak orijinal kripto para birimi olduğu için Bitcoin fiyat, piyasa kapitalizasyonu, kabul görme ve gerçek dünya kullanımları konusunda her zaman bir numara.
Şimdiye kadarki en başarılı yılı olan 2017’de BTC’nin değeri %2000 arttı. Yılın sonunda Bitcoin 20000$’a ulaştı. Toplam piyasa kapitalizasyonu 320 milyar $’ı gördü. Bu anlamda Goldman Sachs ve Morgan Stanley’in her ikisini de geçmişti!
Gerçek dünya kullanımında Bitcoin’i ödeme yöntemi olarak kabul eden satıcı sayısı her geçen gün artıyor. Özellikle Japonya’da Bitcoin kullanabileceğiniz 200000’den fazla farklı mağaza bulunuyor! Bitcoin kabul eden tanınmış diğer kurumlar arasında Microsoft, Expedia, PayPal, Overstock ve hatta Virgin Galactic yer alıyor.
Ancak Bitcoin’in ana akım global ödeme sistemi olması için daha çok var. Bunun için geliştiricilerin öncelikle performans sorunlarını çözmesi gerekiyor. 10 dakikayı bulan işlem süreleri, yüksek ücretler ve ölçeklenebilirlik düzeyinin saniyede sadece 7 işlem olması Bitcoin’i sürdürülebilir bir global ödeme sistemi olmaktan uzaklaştırıyor.
Bitcoin için iyi haberler de var. Ekip Bitcoin’in üzerine koyacakları “Lightning Network” isimli ikinci bir ödeme teknolojisi katmanı üzerinde çalışıyor. Başarılı olursa Bitcoin işlemleri hızlı, ucuz ve yüksek ölçeklenebilirliğe sahip olacak!
Peki ya Ripple XRP? Ripple şu anda piyasa kapitalizasyonu olarak üçüncü en güçlü kripto para birimi. Bitcoin gibi Ripple coin de 2017’de inanılmaz bir yıl geçirdi. Yılın başında sadece 0.0065$’ken yıl sonunda 2.40$’a ulaştı.
Ana firma Ripple Labs asıl hedeflerine ulaşmak için dünyanın en büyük bankalarıyla oldukça iyi ortaklıklara imza atıyor. Santander, Bank of America ve Credit Agricole dahil olmak üzere şu anda Ripple protokolünü test eden 100’den fazla farklı finansal kurum bulunuyor.
Gelecekte bankalar arası ödemeler için finansal sektörün XRP kullanması umuluyor. Tüm sektör trilyon dolarlar değerinde. Her şey plana göre giderse XRP’nin değeri yakında yeni rekorlara imza atabilir.
Bu bir yatırım tavsiyesi değildir.
Kripto Para Borsalarıyla alakalı kapsamlı yazılarımızı, rehberlerimizi ve eğitici yazılarımızı inceleyin. Bilgi sahibi olun ve buna göre karar verin!
Ripple vs Bitcoin Karşılaştırması: Son Sözler
Ripple vs Bitcoin karşılaştırma rehberimizin sonuna geldik! Yazımızın okumadan önce bu iki dev arasındaki farklardan emin değildiniz. Ama baştan sona okuduysanız artık bu iki kripto-dinamosunun farkları hakkında oldukça bilgilisiniz!
Bildiğiniz gibi Ripple blockchain şu anda Bitcoin’den daha iyi bir performans sergiliyor. İşlemler daha hızlı, daha ucuz ve daha ölçeklenebilir durumda. Üstelik Ripple oybirliği mekanizması çevre için de çok daha iyi. Yüksek oranlarda enerji sarf etmiyor. Ancak Ripple’ın hedefleri Bitcoin’den farklı. Bu yüzden Ripple’ı “bir sonraki Bitcoin” olarak düşünmeyin.
Bitcoin hala (ve her zaman olduğu gibi) bir numaralı kripto para birimi. Şahsen Bitcoin’in bir ödeme sisteminden çok Altın veya Gümüş gibi bir değer saklama aracı olduğunu düşünüyorum. Ancak Bitcoin’in bir sonraki güncellemesi Lightning Network’ün başarılı olması çok önemli. Bu Bitcoin’i daha iyi bir ödeme sistemi haline getirebilir.
Ripple vs Bitcoin karşılaştırma rehberimizi okuduktan sonra hangi kripto para birimi size daha çok hitap etti? Birini diğerine tercih mi edersiniz? Yoksa siz de benim iki her ikisine de yatırım yapacak biri misiniz? Aşağıdaki yorumlar kısmında düşüncelerinizi görmek isteriz!
Bu sitede yayınlanan içerik herhangi bir finans, yatırım, alım satım veya başka bir türde tavsiye verme amacı taşımaz. BitDegree.org herhangi bir kripto para türünü almanız, satmanız veya saklamanız için sizi desteklemez ya da tavsiyede bulunmaz. Finansal yatırım kararları vermeden önce finans danışmanınıza danışın.
Makale Uzmanları ve Analistleri Hakkında
