Stellar Lumens ve Ripple hakkında pek çok şey duydunuz ama aralarındaki farkı pek bilmiyor musunuz? Birbirlerine çok benzer blockchain’ler olduklarından kripto para birimleri dünyasında en konuşulan şeylerden biri budur. Hangi coin alınmalı sorusunu incelediğimiz yazımızda Stellar ve Ripple karşılaştırması yapıp benzerliklerinden ve farklarından bahsedeceğim.
İki projenin de aynı kişi tarafından yaratıldığını biliyor muydunuz!? (Daha sonra ayrıntılı şekilde açıklayacağım!)
Size her iki platformun da nasıl çalıştığıyla ilgili bilgiler verecek, Stellar Lumens nedir, Ripple nedir ve aralarındaki ana farklar nelerdir tek tek anlatacağım.
Teknoloji konusunu tamamladıktan sonra iki blockchain’in de hangi kullanıcıları hedeflediğinden bahsecedeğim. Bu iki kripto para birimi devi farklı amaçlarla farklı kitlelere hitap ediyor.
“Hangi Coin Alınmalı?” yazımı okumayı bitirdiğinizde her iki proje hakkında da o kadar çok bilgi sahibi olacaksınız ki Stellar mı daha iyi Ripple mı karar verebilir hale geleceksiniz!
Hadi daha fazla vakit kaybetmeden hemen başlayalım! Bakalım Ripple Nedir?
Did you know?
Kriptoyla daha zeki ve daha zengin mi olmak istiyorsunuz?
Abone Olun - Her hafta yeni açıklayıcı kripto videoları yayınlıyoruz!
What is Solana in Crypto? (Beginner-Friendly Animation)
İçindekiler
Ripple Nedir?
Ripple 2012 yılında Amerikalı programcılar David Schwarz ve Jed McCaleb tarafından geliştirildi. İşletme kısmında ise Chris Larson yardımcı oluyordu. Projenin kendi XRP isimli bir kripto para birimi bulunuyor. Tüm kripto para birimleri arasında en yüksek piyasa kapitalizasyonuna sahip üçüncü coin. İnsanlar sıklıkla Ripple ve XRP’yi karıştırıyor bu yüzden önce onu açıklayalım.
Şu Anda Etkin Olan Güncel Teklifler:
$600 WELCOME BONUS
Binance Black Friday Deal
If you're new to Binance, great news - this Binance Black Friday period, you can earn up to $600 in rewards. Sign up, use the code 49316610, and start earning now!
Ripple yazılım teknoloji geliştiren şirketin adı. Bu teknoloji iste Ripple’ın kripto para birimi XRP sayesinde ayakta duruyor.
Ripple teknolojisi bankaların saniyeler içinde neredeyse ücretsiz olarak uluslararası para transferi yapmasını sağlamak için yaratıldı. Kurucuların bunu geliştirmesindeki amaç şu anki sınır ötesi ödeme sisteminin yavaş, pahalı ve verimsiz olması.
Sektör devasa, uluslararası bankalar arasında yılda tahmini 150 trilyon $ para transferi gerçekleştiriliyor. Ancak bu işlemlerin çoğu SWIFT isimli merkezi bir organizasyondan geçiyor.
SWIFT aracılığıyla yapılan işlemler bazen bankaya ulaşmadan önce günler alıyor, özellikle de kullanılan para birimi popüler değilse. Ayrıca SWIFT’in gönderici ve alıcının ağda bağlantı kurmalarına yardımcı olması için eş bankaları kullanması gerekiyor.
İşleme dahil olan her üçüncü parti kendi komisyonunu alıyor, bu yüzden bankaların deniz aşırı para göndermesi pahalıya patlıyor.
Ancak Ripple sistemi dağıtık hesap defteri isimli bir teknoloji kullanıyor. Bu teknoloji üçüncü partileri ortadan kaldırarak bankadan bankaya para yollanmasını sağlıyor.
Ayrıca Ripple teknolojisi kullanarak bankalarda XRP kripto para birimi de kullanılabiliyor. Böylelikle iki ülke arasında likidite sağlanıyor. Toplamda 100 milyar XPR coin’i var olabilecek. Ripple ekibi bu tedariği neredeyse %60’ını elinde bulunduruyor.
Unutmaması gereken şey Ripple protokolünde bankacılık sektörü hedeflense de sistemin cüzdandan cüzdana para gönderip almak için de kullanılabileceği.
Artık XRP ve Ripple nedir biliyorsunuz. “Hangi Coin Alınmalı?” rehberimin bir sonraki bölümünde Stellar Lumens nedir ona bakacağız!
Stellar Lumens Nedir?
Stellar Lumens, Ripple’ın kurucu ortağı Jed McCaleb tarafından iki yıl sonra kuruldu. Ripple ve XRP arasında nasıl fark varsa Stellar ve Lumens arasında da fark var!
Stellar hızlı ve ucuz bir şekilde para gönderip almayı sağlayan teknolojinin adı. Stellar da işlemler için dağıtık hesap defteri protokolünü kullanıyor ve kodu Ripple’ınkine çok benzer. Hatta bazı insanlar Stellar Lumens geliştiricileri aksini söylese de Stellar’ın Ripple’ın fork’u olduğunu düşünüyor. Gördüğünü gibi Stellar mı Ripple mı tartışması alevleniyor. Bakalım hangi coin alınmalı?
Not: Fork terimi yeni bir blockchain’in daha eski bir blockchain kodunu üzerinde geliştirmeler yaparak kullanması anlamına geliyor. En meşhur fork’lardan biri orijinal Bitcoin kodunu kullanan Bitcoin Cash’tir.
Lumens ise Stellar teknolojisiyle çalışan ve XLM olarak da anılan bir kripto para birimidir. Lumens yayınlandığından bu yana gayet iyi bir performans sergiledi. Şu anda ilk 10 kripto para birimi arasında yer alıyor.
Stellar bankalarda kullanılabilse de ekip protokolünü gelişen ülkelere göre hedefliyor. Ana fikir yoksul ülkelerdeki insanların ve şirketlerin gündelik hayatta Stellar kullanarak neredeyse hiçbir ücret ödemeden saniyeler içinde uluslararası para transferi yapabilmesi.
İşte size birinin Stellar ağını nasıl kullanabileceğine dair ufak bir örnek:
- John Arjantin’de yaşıyor ve gönderdiği kahveler için Kenya’daki Bob’a para göndermek istiyor.
- Normalde John’un yavaş ve pahalı olan SWIFT ağını kullanması gerek. Ancak bu sefer ödeme yapmak için Stellar Lumens kullanacak.
- John Arjantin Pesosunu Stellar aracılığıyla gönderiyor. Bu önce Lumens’e dönüştürülüyor sonra Kenya Şilinine dönüştürülüyor.
- İşte hemen hemen hiçbir ücret alınmadan saniyeler içinde tamamlanıyor.
Stellar protokolü eğer yeterince aktivite varsa iki farklı itibari paranın doğrudan alım satımını yapabiliyor. Ancak eğer bu mümkün değilse köprü olarak Lumens kullanılıyor.
Artık Stellar Lumens nedir sorusuna da cevabınız var! Şimdi “Hangi Coin Alınmalı?” rehberimde gelelim ana benzerliklere!
En Sevilen Bulgular
Alakalı konular hakkında kapsamlı bilgi mi arıyorsunuz? Sizin için benzer yazılar topladık. Göz atın!
Hangi Coin Alınmalı: Stellar mı Ripple mı? - Ana Benzerlikler
Hangi coin alınmalı sorusuna cevap bulmadan önce bu iki kripo para birimi arasındaki benzerlikleri ve farkları incelemek gerekiyor. Daha önce de belirttiğim gibi iki blockchain’in de kodu neredeyse aynı. Bu yüzden bazen ayırması güç bulunuyor.
Öncelikle Bitcoin’in aksine (insanlar işlemlerin onaylanması için ekstra bilgisayar gücü sağlıyor) Stellar da Ripple da madencilerden faydalanmıyor. Teknolojisi öyle işlemiyor.
Bitcoin’de herhangi bir kişi cihazına istemci indirerek madencilik yapabilir. Karşılığında da yeni coin’lerle ödüllendirilir. Sisteme katılan her bir bilgisayara nod adı verilir. Nodlar Bitcoin ağının çalışmasını sağlar bu yüzden Bitcoin ağı merkezi değildir.
Lumens ve XRP merkezi olmasa da herkesi nod olarak görev almasına izin vermiyorlar. Şu anda Stellar ve Ripple’ın ardındaki geliştiriciler farklı sunuculardaki kendi nodlarını kullanıyor. Ayrıca bu teknolojiyi kullanan bankalar ve özel kuruluşlar da nod çalıştırıyor.
Stellar ve Ripple arasındaki ikinci benzerlik her ikisinin de işlem doğrulamak için dağıtık hesap defteri kullanması. Yani işlemler sadece birkaç saniye sürüyor ve bir sentten daha az ücret alınıyor.
Her iki protokol da bir coin’den çok az bir fiyata bunu gerçekleştiriyor: 0.0001 XPR ve 0.0001 XLM.
Dikkat edilmesi gereken şey iki projenin de değerinin düşük tutmak istemedi. Aksi takdirde global ödeme sistemi olmak için pahalı kaçabilirler.
Stellar ve Ripple arasındaki başka bir benzerlik de coin tedariğinin geliştiriciler tarafından kontrol edilmesi. Bitcoin’in aksine yeni coinler maksimum tedariğe kulaşana dek ağa derece derece dağıtılıyor. Stellar ve Ripple istedikleri zaman sirkülasyonu arttırabilir.
Not: Sirkülasyon konusunda coin tedariği ve coin’ler arasında bir fark var. Örneğin Ripple’ın toplam tedariği 10 milyar ancak sirkülasyonda bulunan coin miktarı 40 milyar. Ripple ekibi geri kalan 60 milyarı elinde tutuyor.
“Hangi coin alınmalı?” diye düşündüklerinde bazı insanlar her iki projeyi de sevmeyebiliyor çünkü fazla merkezi olduklarını (tek bir kuruluş tarafından kontrol edildiğini) düşünüyorlar.
Bazı benzerlikleri şöyle bir özetleyelim:
- Jed McCaleb her ikisinin de kurucu ortağı
- Madenciliğe izin verilmiyor, sadece özel nodlar
- Her ikisi de dağıtık hesap defteri teknolojisini (DLT) kullanıyor
- Anında ve ücretsiz işlemler
- Uluslararası para transferleri için mükemmel
- Geliştiriciler sirkülasyon tedariğini kontrol ediyor
“Hangi Coin Alınmalı?” rehberimizde ana benzerliklerden bazıları böyle. Şimdi gelelim ana farklılıklara!
Hangi Coin Alınmalı: Stellar mı Ripple mı? - Ana Farklılıklar
Daha önce de bahsetiğimiz üzere Stellar ve Ripple’ın ardındaki teknolojiler çok benzer. Ancak farklılıklar da mevcut. Stellar mı Ripple mı, hangi coin alınmalı savaşı başlasın!
Öncelikle Jed McCaleb’in neden Ripple’dan ayrılıp Stellar’ı kurduğunu anlamak çok önemli. Bankasızlara yardım etmek gibi bir tutkusu var. Yoksul ülkelerde herkesin gündelik finansal hizmetlere erişimi bulunmuyor.
McCaleb pek çok kez ihtiyacı olanlara ücretsiz Lumens bağışladı. Gelecek planları arasında bu da yer alıyor. Bu yüzden Stellar kendisini “Kar İçin Olmayan Kuruluş” olarak tanımlıyor.
Hangi coin alınmalı sorusunda ana fark burada ortaya çıkıyor. Ripple’da durum farklı. Hedef kitlesi sınır ötesi para transferi gerçekleştiren bankalar. Bunu da bankalara ve finansal kuruluşlara teknoloji sağlayarak gerçekleştiriyolar. Bir kere kullanmaya başladılar mı mevcut likidite sorununu çözmek için XRP alacaklarını da umuyorlar.
Bir diğer ana farklılık nodların oybirliği modeliyle ilgili. Oybirliği modeli işlemleri üçüncü parti gerektirmeden doğrulayan ve onaylayan teknolojidir. Pek çok farklı oybirliği türü vardır. En popüler olanlar Proof-of-Work (Bitcoin tarafından kullanılır) ve Proof-of-Stake (Dash tarafından kullanılır).
Stellar ve Ripple ikisi de kullanmaz. Stellar “Stellar Consensus Protocol” kullanırken Ripple ise “Proof-of-Correctness” kullanır.
Hatırlarsanız hem Stellar hem de Ripple geliştiricilerinin piyasaya istedikleri zaman coin sürebileceklerini söylemiştim. Tedarik kısmında ufak bir farklılık mevcut. Stellar ekibi her yıl Lumens coin tedariğini gerçek para gibi %1 enflasyon ekleyeceklerini açıkladı.
Örneğin ABD Merkez Bankası daha fazla Dolar basar, bu da enflasyonu arttırır. Bir para biriminde enflasyon artarsa sirkülasyonda olan para miktarı arttığından değer düşer.
Ripple’ın XRP coin’i ise deflasyonel. Bunun sebebi işlem ücretini yakmaya karar vermeleri. Yani zamanlar sirkülasyondaki para miktarı azalacak.
Not: Coin’lerin yakılması demek asla ulaşılamayacak bir cüzdan adresine gönderileceği anlamına gelir. İşte bu yüzden özel anahtarlar bulunmaz. Yani coin’ler asla harcanamaz.
Stellar mı Ripple mı tartışmasında insanların konuştuğu başka bir konu da Ripple’ın Stellar’dan daha merkezi olması. Jed McCaleb Stellar’ı kurmak için Ripple’dan ayrıldığında Ripple ekibi ona ati XPR coin’lerini dondurdu. Olay hala çözümlenmese de bu Ripple’ın merkezi olmayan bir projeye kıyasla daha çok kontrole sahip olduğunu gösteriyor. Bu yüzden bazı insanlar Ripple yerine Stellar seçiyor.
| Stellar | Ripple | |
| Projenin Hedefi | Yoksul, banka hizmeti almaya ülkelere yardım etmek | Sınır ötesi yavaş ve pahalı para gönderme sorununu ortadan kaldırmak için bankalara ve finansal kurumlara destek sunmak |
| Oybirliği Modeli | Stellar Consensus Protocol | Proof-of-Correctness |
| Tedarik | Enflasyonist (yılda %1 ) | Deflasyonist (İşlem ücretlerini yaktı) |
| Kontrol | Daha az merkezi olarak görülüyor | Daha çok merkezi olarak görülüyor |
İkisi arasındaki ana farkları da konuştuğumuza göre gelin bir de projelerin ardındaki ekipleri ele alalım!
Stellar mı Ripple mı: Ekipler
Stellar Lumens asıl kurucuları olan Jed McCaleb ve Joyce Kim tarafından yönetiliyor. McCaleb internet teknolojileri dünyasında çok deneyimli. Pek çok projeye imza attı ve yenilerine de imza atıyor. Geçmişi ilk eşler arası müzik paylaşım platformu olan eDonkey’le başlıyor.
Sonrasında ilk Bitcoin borsalarından biri olan MT. Gox’u kurdu. Bir zamanlar bu borsada tüm Bitcoin işlemlerinin %70’i gerçekleşiyordu. McCaleb MT. Gox’u sattıktan sonra Ripple’ı kurdu.
Ripple projesi ve XRP coin’i Ripple Labs isimli bir ana firma tarafından yönetiliyor. İlk açıldığında Opencoin olan bu firmanın adı 2015 yılında Ripple Labs olarak değiştirildi. Genel merkezi San Francisco, Kaliforniya’da olan bu firmada 150’dan fazla çalışan görev alıyor!
Ripple CEO’su Brad Garlinghouse iş dünyasında oldukça tecrübeli. Daha önce AOL ve Yahoo gibi şirketlerde görev almıştı. Garlinghouse Ripple’ın medya yüzü ve ABD’de pek çok kez televizyona çıktı. Projenin kurucu ortağı olan Chris Larsen ise şu anda şirketin Başkanı, yani büyük bir etkiye sahip.
Nihayetinde Stellar ve Ripple’ın ekipleri çok güçlü kişilerden oluşuyor. Bir projeye yatırım yaparken göz önünde bulundurulması gereken önemli şeylerde biri de bu. Ancak Ripple Labs Stellar’dan daha kurumsal olarak görülüyor. Ekipleri daha büyük ve çok daha fazla özel yatırım aldılar. Ancak bu Stellar’ı hızla ilk 10 kripto para birimi arasında yer almaktan alıkoymadı!
“Hangi Coin Alınmalı?” rehberimi buraya kadar okuduysanız artık iki projenin nasıl çalıştığını, benzerlikleri ve farklılıklarını biliyorsunuz. “Hangi Coin Alınmalı?” rehberimin bir sonraki bölümünde şimdiye kadarki performanslarına göz atacağız…
Stellar mı Ripple mı: Şu Anki Piyasa Konumları
Lumens artık çok milyar dolarlı bir coin. Aralık 2017’de 13 milyar $’ı gördüler. Şimdiye kadarki en etkileyici başarıları IBM’le kurdukları ortaklık.
Mart 2018’de başlayan bu ortaklıkla IBM Güney Pasifik’te bankalar arasında kolaylıkla para aktarımı gerçekleştirebilecek. Başarılı olursa diğer bölgelere genişlemesi de bekleniyor!
Stellar Lumens IBM gibi birkaç ortaklık daha kurarsa değeri yükselmeye devam edebilir.
Nisan 2018 ayında Ripple en değerli üçüncü kripto para birimi olarak yer alıyor. Ethereum’un çok gerisinde ancak Bitcoin Cash’in de baya önünde! 2017’nin son bölümünde kısa süreliğine Ripple Ethereum’un 2 numaralı coin tahtına oturdu, ama sonra geriledi.
İki yıldır sürmekte olan bir projeden beklenileceği gibi Ripple daha da büyük ortaklıklara imza attı. Dağıtık hesap defteri teknolojisini UBS ve Santander dahil olmak üzere 100’den fazla bankada test ettiler!
XRP’in değerini arttıracak en önemli şey sınır ötesi para gönderimi gerçekleştiren bankalar. Şu anda Ripple teknolojisi XRP’ye ihtiyaç duymuyor ancak bankalar likiditeye ihtiyaç duyduklarında faydalı olabiliyor.
Bunun sebebi bankalar kendi başlarına farklı bir para birimiyle alım satım yaptıklarında para göndermek istedikleri ülkede noter hesabı açmaları gerekiyor. Bu oldukça zahmetli çünkü bankalar bulundurdukları her noter hesabında para bulundurmaları gerekiyor. XRP bu sorunu çözebildiğinden bankalar o yöne kayabilir.
En Trend Bulgular
Kripto Para Borsalarıyla alakalı kapsamlı yazılarımızı, rehberlerimizi ve eğitici yazılarımızı inceleyin. Bilgi sahibi olun ve buna göre karar verin!
Son Sözler
“Hangi Coin Alınmalı?” rehberimin sonuna geldik! Baştan sona okuduysanız artık projelerin nasıl işlediğini ve pek çok farklı şeyi biliyorsunuz demektir!
Stellar mı Ripple mı tartışmasındaki ana benzerlikleri ve farklılıkları ayrıntılı bir şekilde anlattım. Artık her iki platformun da benzer teknolojiyi kullanmasına rağmen farklı maceralar peşinde olduğunu biliyorsunuz. Peki asıl soru şu; hangisi sizce daha iyi? Hangisi alınmalı?
Her iki coin’in de fiyat grafiklerine bakarsanız değerlerdeki değişimlerin oldukça benzer olduğunu göreceksiniz. Yani yatırımcılar karar veremedikleri için ikisine de yatırım yapıyor. Gördüğünüz gibi bu sorunun cevabını vermek çok zor. Kişisel tercihlere kalıyor.
Nihayetinde hem Lumens hem de XRP çok iyi iş çıkardı. Stellar ve Ripple teknolojileri bazı önemli ortaklıklara imza attı.
Herhangi birine yatırım yapmaya karar verdiniz mi? Verdiyseniz tercihiniz hangisi? Belki de karar veremediniz ve ikisine de yatırım yapacaksınız. Bize yorumlarda yazın!
Bu sitede yayınlanan içerik herhangi bir finans, yatırım, alım satım veya başka bir türde tavsiye verme amacı taşımaz. BitDegree.org herhangi bir kripto para türünü almanız, satmanız veya saklamanız için sizi desteklemez ya da tavsiyede bulunmaz. Finansal yatırım kararları vermeden önce finans danışmanınıza danışın.
Makale Uzmanları ve Analistleri Hakkında
