Ethereum’a yatırım yaptınız ve geleceği nasıl merak mı ediyorsunuz? Yoksa satın alacaksınız da doğru zaman mı diye düşünüyorsunuz? Doğru yere geldiniz! Ethereum geleceği hakkında hazırladığımız bu yazıda size bilmeniz gereken her şeyi anlatacağım!
Ethereum fiyatının 2017’de neredeyse %10000 arttığını biliyor muydunuz?
Ethereum geleceği rehberimizde Ethereum nedir kısaca anlatıp genel olarak fiyatını etkileyen şeylere bakacağız.
Sonrasında Ethereum ekibinin ölçeklenebilirlik sorunlarını çözmek için üzerinde çalıştığı bazı potansiyel çözümlerden bahsedeceğim. Son olarak popüler fiyat tahminlerini üzerinde durup iyi bir yatırım olup olmadığı konusunda kendi fikrimi söyleyeceğim.
Hadi ne bekliyorsunuz? Gelin Ethereum nedir öğrenelim!
Ethereum konusunda yeterli bilgiye sahip olduğunuzu düşünüyorsanız sonraki bölüme geçebilirsiniz!
Did you know?
Kriptoyla daha zeki ve daha zengin mi olmak istiyorsunuz?
Abone Olun - Her hafta yeni açıklayıcı kripto videoları yayınlıyoruz!
What is Polygon in Crypto? (Animated Explainer)
İçindekiler
Ethereum Nedir?
Ethereum, 2015 yılında öncü geliştirici Vitalik Buterin tarafından kuruldu. Şu anda kripto para birimleri dünyasının en değerli ikinci coin’i.
İnsanların üçüncü parti gerektirmeksizin anlaşma yapabilmesini sağlayan akıllı kontrat teknolojisini oluşturan ilk blockchain projesi Ethereum’dur. Bir programlama dili içeren ilk blockchain de budur.
Ethereum ayrıca merkezi olmayan uygulamalara (dApp’ler) da ev sahipliği yapabilir. Bu uygulamalar herhangi bir kontrol merkezine sahip olmadan çalışır, bu yüzden adil ve saydamdır. Ethereum’da geliştirilen en başarılı dApp’lerden biri CryptoKitties’dir. Bu platform insanlara sanal kediler alıp satmayı hatta büyütmeyi sağlar!
Tüm bunların yanı sıra Ethereum’un Ether isimli kendine ait bir kripto para birimi mevcut. Bitcoin gibi Ethereum da size cüzdanlar arasında coin alıp yollama imkanı sunar. Bir işlem ortalama 16 saniye sürer. Blockchain’in gerçekleştirebileceği maksimum işlem sayısı saniyede 15’tir.
Yine Bitcoin’de olduğu gibi Ethereum blockchain de Proof-of-Work isimli (daha sonra ayrıntılı açıklayacağım) bir oy birliği mekanizması kullanır. Ölçeklenebilirlik sorunlarından dolayı bu mekanizmayı değiştirmeye çalışıyorlar.
Ethereum blockchain’i kullanıcısına ERC-20 token’ları adlı yeni token üretme olanağı da sunar.
Ethereum projesi hakkında bilgi sahibi olduğunuza göre Ethereum geleceği rehberimin bir sonraki bölümünde platformun ölçeklenebilirlik sorunlarına bir bakacağız.
Ethereum Geleceği
Ethereum blockchain’i kripto para birimleri sektöründe en popüler ikinci blockchain olsa da bazı ölçeklenebilirlik sorunlarına sahip (Ölçeklenebilirlik bir blockchain’in saniyede yapabileceği işlem sayısıdır).
Daha önce de söylediğim gibi Ethereum saniyede 15 işlem gerçekleştirebiliyor. Projenin ilk günlerinde çok fazla kişi kullanmadığından bu sorun yaratmıyordu. Ancak Ethereum popülerleştikçe Ethereum blockchain’in yüzleştiği en büyük sorun bu oldu.
Ne kadar sınırlı olduğunu göstermek için şöyle anlatayım; söylenilenlere göre NEO blockchain’i (bu blockchain de akıllı kontrat gerçekleştirebiliyor) saniyede 10.000 işlem gerçekleştirebiliyor. Ethereum geliştiricileri ölçeklenebilirlik sorunlarını çözemezse organizasyonlar akıllı kontratlar ve dApp’ler için Ethereum yerine başka blockchain’leri kullanmayı düşünebilir. Eğer bu yaşanırsa Ethereum geleceği zora girer ve fiyatı düşer.
Gördüğünüz üzere bu konu inanılmaz derecede önemli.
Neyse ki Ethereum geliştiricileri sorunların tamamen farkında ve önemli değişikliler yapmayı planlıyorlar.
Proof-of-Stake (Casper)
Daha önce Ethereum’un blockchain’inin Proof-of-Work oybirliği mekanizmasını kullandığını söylemiştim. Teknik sorunlar yaşamalarının bir sebebi de bu, o yüzden ekip Proof-of-Stake sistemine geçmeyi düşünüyor.
Proof-of-Work’te oldukça zor yapbozların çözülmesi için madencilerin fazladan bilgisayar gücü kullanması gerekiyor. Kim en güçlü donanıma sahipse madencilik ödülünü kazanmaya en yakın kişi odur. Yapbozu herkes aynı anda çözmeye çalışır ve ilk çözüm bulan kazanır.
Proof-of-Stake farklıdır çünkü tüm madenciler aynı anda bir yapbozu çözmek için katılmaz. Birer birer çalışırlar. Rastgele seçilirler ancak seçilme şansına sahip olmak için belli bir miktar Ether “bahsinde” bulunurlar.
Doğrulayabilecekleri işlem sayısı bahis miktarına göre belirlenir. Eğer bir madenci 10 ETH bahis yaparsa 10 ETH değerinde işlem madenciliği yapabilir. Yani bahis olarak koydukların miktar kadar madencilik tamamlayana kadar devam edebilirler.
Proof-of-Stake’in Ethereum’a getirebileceği pek çok fayda var. İlki enerji verimliliği. Proof-of-Work ağı çok fazla miktarda elektriğe ihtiyaç duyar. Çünkü tüm madenciler aynı yapboz üzerinde çalışır. Böylece belli bir miktar işlem gücü ziyan edilir. Proof-of-Stake ise birer birer sistemiyle çalıştığından genel olarak çok daha az elektrik kullanılır.
Proof-of-Stake kullanılması Ethereum geleceği için merkezileşme riskini de azaltacak. Proof-of-Work madencilere kaynaklarını bir araya getirip madencilik ödülü alma şansını arttırma olanağı sunar. Buradaki sorun ufak bir grup insana ağ üzerinde fazla nüfus vermesi, özellikle de büyük madencilik havuzlarını yöneten kişilere. Proof-of-Stake ise bunun gerçekleşmesini zorlaştırıyor.
Ethereum geliştiricileri Proof-of-Work’ten Proof-of-Stake’e geçişi “Casper Project” olarak adlandırıyor. Proje Vlad Zamfir öncülüğünden sürdürülüyor.
Casper geliştirmesi ilk olarak 2017’nin ortasında duyurulsa da ekip hala üzerinde çalışıyor. 2018’de devreye girmesi bekleniyor.
Artık Casper projesi nedir biliyorsunuz. Ethereum geleceği rehberimin bir sonraki bölümünde “Plasma” geliştirmesinden bahsedeceğim.
Plasma
Plasma projesi ilk defa Ağustos 2017’de Vitalik Buterin tarafından duyuruldu. Ethereum’un ölçeklenebilirlik sorunlarını çözmek için geliştiriliyor. Plasma protokolü Ethereum blockchain’inin gereksiz veri işlemesini ortadan kaldırmasını sağlayacak. Bunu ana blockchain’in üzerine ikinci bir katmak oluşturarak gerçekleştirecek.
Akıllı kontratlar yapılmaya edilebilecek ancak sadece kontrat tamamlandığında blockchain’de yer alacak. Böylelikle blockchain’in işlem onaylamak için gereken bilgisayar gücü miktarını azaltacak ve daha fazla hafıza alanı olacak.
Plasma protokolü işlem hızlarını da arttıracak. Bu da ağa sistemi yavaşlatmadan dApp’lere ev sahipliği yapma olasılığını sağlayacak.
Plasma geliştirmesi hala erken aşamalarında bu yüzden ne zaman Ethereum blockchain’ine geleceğini bilmiyoruz.
Ethereum geleceği yazımın bir sonraki bölümünde Ethereum tarafından düşünülen başka bir seçeneği ele alacağız.
Sharding
Plasma protokolünde olduğu gibi Sharding de ölçeklenebilirlik sorunlarını çözmek için geliştiriliyor. Sharding nedir ne işe yarar öğrenmeden önce gelin ne olduğuna bir bakalım.
Şu anda Ethereum blockchain’ine bağlı olan her nodun giren her işlemi onaylaması gerekiyor. Örneğin bir sonraki blokta onaylanması gereken 4000 işlem varsa her nod tüm işlemleri onaylamak zorunda.
Güvenlik için oldukça iyi olsa da ağın bağlı olan nodlar kadar hızlı olabileceği anlamına geliyor.
Sharding’de durum farklı. Bir kere kurulduktan sonra ağ daha ufak parçalara bölünmecek, her birine shard adı verilecek. Her bir shard farklı işlem geçmişine sahip olacak, böylelikle her nod bağımsız çalışabilecek. Bunun Ethereum blockchain’de gerçekleştirilebilecek işlem sayısını kayda değer şekilde arttırması bekleniyor çünkün her işlem için her nodun doğrulaması gerekmiyor.
Şöyle örneklendirelim; bir evi temizleyen bir grup çalışan olduğunu düşünün. Şimdiki Ethereum blockchain’ininde çalışanlar grubundan her kişi ayrı ayrı her odayı temizliyor.
Yani her çalışanın banyoyu, mutfağı, yemek odasını ve tüm odaları temizlemesi gerekiyor. Bu verimli mi? Kesinlikle değil! Sharding protokolüyle her işçiye temizlemesi için bir oda veriliyor. Böylelikle işlerini çok daha hızlı tamamlayabiliyorlar!
Vitalik Buterin ilk katman (Sharding) ve ikinci katman (Plasma) çözümlerinin yan yana kurulabileceğini dile getirdi. Buterin ayrıca Sharding’in tek başına Ethereum’un ölçeklenebilirlik limitini en az 100 kat arttırabileceğini söylüyor. Plasma eklenince Ethereum saniyede onbinlerce işlem tamamlayabilir!
Sharding ve Plasma hakkında bilgi sahibi olduğunuza göre Ethereum geleceği rehberimizin bir sonraki bölümü olan Raiden’a geçiyoruz!
Did you know?
Kriptoyla daha zeki ve daha zengin mi olmak istiyorsunuz?
Abone Olun - Her hafta yeni açıklayıcı kripto videoları yayınlıyoruz!
What is a MetaMask Wallet? (And How to Use it - Animated)
- İyi bilinen bir kripto borsası
- Alım satım yapılabilecek 500'den fazla farklı kripto para birimi
- İki faktörlü kimlik doğrulama
- 100'den fazla farklı kripto para birimi
- Güçlü güvenlik
- Düşük para çekme ücretleri
- Çok düşük işlem ücretleri
- Olağanüstü işlevsellik
- Mobil ticaret uygulaması
- Çok rekabetçi işlem ücretleri
- Sezgisel mobil uygulama
- 100 kata kadar kaldıraç
- Güvenli ve güvenilir
- Düşük ücretler
- İyi sayıda itibari para birimi kabul ediliyor
- Saygın borsa
- Birden fazla itibari para çeşidi kabul ediliyor
- Nispeten düşük alım satım ücreleri
Raiden
Raiden projesi (veya Raiden Ağı) Ethereum ekibinden olmayan üçüncü parti bir organizasyon tarafından oluşturuluyor. Ana fikir ödeme işlemlerini “chain dışı” gerçekleştirmek. Yani işlemlerin tüm blockchain tarafından işlenmesi ve onaylanması gerekmeyecek.
İşleme dahil olan iki tarafın oybirliği sağlaması yeterli olacak. Anlaşmaya girmek taraflar Ethereum protokolü üzerinde sadece kendilerinin kullanabileceği bir “kanal” açabilecek.
Kullanıcıların sadece Raiden platformu dışında token harcamak istediklerinde “chain üzerine” dönmesi gerekecek.
İlginç bir şekilde Vitalik Buterin Raiden projesi hakkında negatif konuştu, özellikle de ICO gerçekleştirme sebepleri hakkında. Buterin neden bir token oluşturulması ve para toplanması gerektiğini sorguladı. Yine de Raiden 33 milyon $’dan fazla topladı.
Artık Ethereum blockchain’ine yapılabilecek ana proje gelişmeleri hakkında bilgi sahibi olduğunuza göre Ethereum geleceği rehberimizin bir sonraki bölümünde bazı olası Ethereum tahminlerine göz atacağız.
En Sevilen Bulgular
Alakalı konular hakkında kapsamlı bilgi mi arıyorsunuz? Sizin için benzer yazılar topladık. Göz atın!
Ethereum Geleceği Fiyat Tahminleri
Yukarıda bahsettiğimiz çözümlerden herhangi bir başarılı bir şekilde gerçekleştirilirse Ethereum’un fiyatı yükselecektir.
Bunun sebebi ağda saniyede 15 işlem gerçekleştirilse bile hala sektörde ikinci en değerli kripto para birimi olarak yer almasıdır. Saniyede binlerce işlem gerçekleştirebilmeye başladığında ne kadar başarılı olabileceğini düşünün.
Şimdi şu anda yapılan bazı Ethereum tahminleri hakkında konuşmak istiyorum. Karşılaştığım ilk popüler Ethereum tahmini Profit Confidential’dan Gaurav Iyer’in yaptığı tahmin. Iyer, Ethereum’un ölçeklenebilirlik sorunlarının fiyatın artmasına engel olacağını düşünüyor. Ancak sorun çözülürse 2023’da fiyatın 1500$’a ulaşabileceğine inanıyor.
Ethereum’un ulaşabildiği en yüksek fiyat Ocak 2018’de 1377$ olmuştu. Eğer Iyer’in Ethereum geleceği tahmini doğruysa yeni bir rekor yaşanması gerekiyor.
Karşılaştığım başka tahminlerden biri de Investing Haven’dan. Önceki arz talep verilerine göre teknik analiz kullandıkları için biraz farklı bir yaklaşım içerisindeler.
Investing Haven’a göre Ethereum fiyatı 2023 yılında 1000$’a ulaşacak. Teknik olarak pozitif bir tahmin olsa da (çünkü Haziran 2018 fiyatından çok daha yüksek), oldukça ölçülü bir yaklaşım. Çünkü Ethereum’un Ocak 2018’deki rekorunu geçmiş olmuyor, yani yavaş bir büyüme bekliyorlar.
Üçüncü Ethereum geleceği tahmini için WalletInvestor’a baktım. Siteye göre Ethereum fiyatı Haziran 2023’da 1221$’a ulaşacak. Rekorun biraz altında. Maalesef WalletInvestor bu tahmini neye göre yaptığını belirtmediğinden bunu analiz etmek zor.
Karşılaştığım son Ethereum fiyat tahmini LongForecast’ten. 2023 için ilginç bir bakış açısına sahipler. Analiz ekibine göre Ethereum 2023’a 363$’dan başlasa da yıl boyunca yükselip 841$’la seneyi kapatacak.
LongForecast’in bu tahmini neye göre yaptığı, 2023’a neden düşük başladığını ve devamında neye göre yükseldiğini belirtmemesi üzücü.
Ethereum fiyatının 2023 ve sonrasında nasıl olacağını düşünüyorsunuz? Yukarıdaki analizlere katılıyor musunuz? Ethereum geleceği rehberimin son bölümünde size gelecekle ilgili kendi fikirlerimden bahsedeceğim.
Ethereum Geleceği Hakkındaki Görüşlerim
Ethereum geleceği hakkında fikir belirtmeden önce şunu belirtmek isterim; asla sadece fiyat tahminlerine göre kripto para yatırımı yapmayın. Ethereum tahminlerinin görüşlerden başka bir şey olduğunu unutmayın.
Eğer hep doğru olsalardı herkes zengin olurdu! Yatırım yapmaya karar vermeden önce yapmanız gereken en önemli şey kendi araştırmanızı gerçekleştirmeniz.
Şimdi size kısaca Ethereum geleceği hakkındaki kendi fikirlerimden bahsetmek istiyorum. Ethereum’un ölçeklenebilirlik seviyelerini geliştirebileceğini düşünüyorum.
Şu andaki saniyede 15 işlem yeterince iyi değil.
Pek çok akıllı kontrat platformu çok daha iyi performanslar sergileyebiliyor. Ethereum sorunlarını hemen çözmezse rakip blockchain’lere kaybedebilir.
Yine de unutmamak lazım ki Ethereum projesi üzerinde sektörün en iyi geliştiricileri çalışıyor. Bence hem Proof-of-Stake’e geçecekler hem de Sharding ve Plasma protokollerini uygulamaya koyacaklar. Bunları gerçekleştirdiklerinde fiyatın büyük ölçüde artacağını düşünüyorum.
2018 tüm kripto para birimleri sektörü için zorlu bir dönem. Bitcoin değer kaybettikçe diğer coin’ler de genellikle onu takip ediyor.
Her şeyi hesaba kattığımızda Ethereum blockchain’inin akıllı kontrat sektörünü domine etmeye devam edecek çok iyi bir proje olduğunu düşünüyorum. 2023 ilginç bir yıl olacak bu yüzden geliştirme süreçlerini yakından takip etmek için Ethereum haberlerini kaçırmamanızı tavsiye ederim.
En Trend Bulgular
Kripto Para Borsalarıyla alakalı kapsamlı yazılarımızı, rehberlerimizi ve eğitici yazılarımızı inceleyin. Bilgi sahibi olun ve buna göre karar verin!
Son Sözler
Ethereum geleceği rehberinin sonuna geldik. Baştan sona okuduysanız artık proje nedir öğrendiniz. Proof-of-Work ve ölçeklenebilirlik sorunları hakkında da bilgi sahibisiniz.
Ethereum ekibinin yakın gelecekte uygulamayı düşündükleri planlar ve bu planların blockchain’i geliştirmeye nasıl yardımcı olacağı hakkında konuştuk. Sonrasında da Bazı Ethereum geleceği üzerine yapılan tahminlerinden bahsettim ve kendi fikirlerimi belirttim.
Size neler olacak? Proof-of-Stake, Plasma ve Sharding kombinasyonunun Ethereum’un ölçeklenebilirlik sorunlarını çözebileceğini düşünüyor musunuz? Gerçekleşirse fiyat ne kadar artar?
Ethereum’un akıllı kontrat alanında bazı güçlü rakipleri var ama bunu uygulayan ilk ve orijinal proje olduğu için her zaman piyasasının lideri olacağını düşünüyorum. Yine de gerekli değişiklikleri gerçekleştirmek için fazla zaman harcamamaları gerekiyor.
Yorumlar bölümünde düşüncelerinizi görmek isteriz!
Makale Uzmanları ve Analistleri Hakkında
