Soğuk Cüzdan Nedir? Sıcak Cüzdan Nedir?
"Sıcak cüzdan" ve "soğuk cüzdan" ifadeleri kripo para cüzdanlarını sınıflandırmak için kullanılır. Merak etmeyin sıcaklık farkıyla alakalı değil. Peki sıcak ve soğuk cüzdan nedir?
Sıcak cüzdanlar dijital kripto para cüzdanlarıdır. Soğuk cüzdanlar ise içinde kripto saklanan fiziksel cihazlardır. Daha pek çok cüzdan türü olmasına rağmen en poğüler olanlar sıcak ve soğuk cüzdan seçenekleridir.
Sıcak cüzdanlar iki seçenek arasındaki daha popüler olandır. Bunun birkaç sebebi var. Soğuk cüzdan seçenekleri içerisinde gezinirken bu konuya da değineceğiz. Soğuk cüzdanların neden daha iyi olduğunu ortaya koymaya çalışacağım.
Sıcak ve soğuk cüzdanların arasındaki ana farklarla ilgili kısa bir özet:
| Sıcak Cüzdan |
Soğuk Cüzdan |
| Online |
Offline |
| Ücretsiz (çoğu zaman) |
$50-$250 |
| Ortalama olarak güvenli (hack'e karşı savunmasız) |
Çok güvenli (uzaktan hack'lenemez) |
| Kripto para birimlerinin çoğunu saklıyor |
Sınılır çeşitlilikte kripto para birimi saklıyor |
| Borsalara hızlı erişim (tarayıcı eklentileriyle daha da hızlı) |
Borsaya erişim için ekstra adımlar gerekiyor (cihazınızı bilgisayara bağlamak gibi) |
| Day trading için muhteşem |
Uzun vadeli HODL için muhteşem |
Hadi başlayalım, sıcak cüzdan nedir?
Sıcak Cüzdanlar
Dijital kripto para cüzdanları Bitcoin'in ortaya çıkışından bu yana var. Online ve masaüstü cüzdanlar olarak iki türde bulunuyorlar. Mobil cüzdanlar mobilliklerinden doları dijital sayılıyorlar. Muhtemelen hibrit cüzdan olarak sınıflandırılabilirler.
Dijital cüzdanların sahip olduğu iki dev avantaj herhangi bir kripto para birimini saklayabilme yetisi ve ücretsiz olmaları.
İlk olarak "tüm kripto paraları saklayabilme" kısmına bakarım. "Sıcak-soğuk cüzdan" tartışmasında bu özellik dijital cüzdan taraftarları tarafından sıkça dile getiriliyor.
Bir kripto para birimi yaratıldığında ve ICO gerçekleştirildiğinde saklayacak bir yere sahip oluncaya kadar fonksiyonel değildir. Kriptoyu oluşturan kişiler genellikle cüzdanı da birlikte geliştirir.
Çeşitli iyi bilinen ve daha ana akım olan kripto para birimleri (Bitcoin, Ethereum veya XRP) pek çok dijital cüzdan seçeneğin sahip. Her biri farklı özelliklere ve kişiselleştirme seçeneklerine sahip. Yeni veya daha az bilinen kriptolar genellikle alım satım gibi temel özelliklere sahip tek bir cüzdana sahip oluyor.
Sıcak - soğuk cüzdan seçenekleri karşılaştırmasında anahtar nokta bu. Pek çok kişi farklı, ana akım olmayan kripto coin'leri saklıyor veya saklamak istiyor ancak soğuk cüzdan seçeneği yoksa bunu gerçekleştiremiyorlar.
Başka bir büyük faktör de sıcak cüzdanların genellikle ücretsiz olması. Size ve ihtiyaçlarınıza uyan bir tane bulup kayıt olup ücretsiz kullanmaya başlayabilirsiniz. Soğuk cüzdan seçenekleri bu açıdan sıkıntılı. Cihazlar ücretli olduğundan popülerlikleri ve kullanılmaları daha az. Her iki cüzdan seçeneği de ücretsiz olsaydı nasıl olurdu yorumunda bulunmak çok zor.
Soğuk Cüzdanlar
Daha önce de bahsettiğim üzere soğuk cüzdanlar fiziksel kripto para saklama amacıyla oluşturulmuş özel tasarım cihazlardır. Bazı soğuk cüzdan türlerinden bahsedelim:
- Donanım cüzdanı. "Soğuk cüzdan" dendiğinde çoğu kişinin aklına gelen bu türdür ve en yaygın kullanılanıdır. Donanım cüzdanları, özel anahtarlarınızı saklayan küçük USB flash sürücü benzeri cihazlardır. (Yazımızda odaklanacağım tür bu)
- Kağıt cüzdan. Aslında tam olarak kulağa geldiği gibi;- üzerinde özel ve genel anahtarlarınızın basılı olduğu bir kağıdınız vardır ve cüzdanınız olarak işlev görür. Kağıt cüzdanınızı yalnızca başkalarından değil, aynı zamanda herhangi bir hasardan da güvenli bir şekilde ve erişilemeyecek bir yerde saklamanız gerekir. Bu tür bir cüzdan oldukça eski moda, değil mi?
- Ses cüzdanı. Bu kesinlikle kulağa ilginç geliyor (kelime oyunu amaçlı). Ses cüzdanları, özel anahtarlarınızı şifreleyip CD'lerde, USB flash sürücülerde veya vinil disklerde ses dosyaları olarak saklar ve daha sonra gizli kodları ortaya çıkarmak için bir spektroskop uygulaması veya gerçek bir spektroskop ile çözülebilir.
- Derin soğuk depolama. Bu tür, yukarıda belirtilen soğuk cüzdan türlerinden herhangi birinde ekstra bir güvenlik önlemi olarak kullanılabilir. Cüzdanınıza ulaşmayı zorlaştıran her türlü yaklaşım derin soğuk depolama olarak kabul edilir. Buna kağıt cüzdanınızı bir kasaya koyup yer altına gömmek, donanım cüzdanınızı çatınızda saklamak veya aklınıza gelebilecek diğer çılgın fikirler dahil.
Soğuk cüzdanların da sıcak cüzdanlar gibi avantajları ve dezavantajları var. Yakından inceleyelim.
Soğuk cüzdanların en büyük avantajlarından biri kriptonuzu yanınızda taşıyabilmeniz. Nereye giderseniz gidin sizinle. Cihaz hep cebinizde. Soğuk cüzdan genellikle küçük ve kompakt olur. Yani yanınızda taşımak için rahattır.
Ancak soğuk cüzdan da sıcakla karşılaştırıldığında bazı önemli dezavantajlara sahiptir.
Soğuk cüzdan genellikle pahalıdır. Normal bir soğuk cüzdanın fiyatı $100 civarıdır. Ne kadar kripto paraya sahip olduğunuza göre çok pahalı veya çok ucuz olabilir.
Soğuk cüzdanların başka bir dezavantajı da saklayabilecekleri kripto para çeşitliliğinin oldukça sınırlı olmasıdır. Dürüst olmak gerekirse soğuk cüzdanların çoğu sadece Bitcoin, Ethereum, Dash gibi piyasadaki ana kripto coin'leri destekler.
Bunun yanına pahalı olmak da eklenince soğuk cüzdan kullanımı gözden düşüyor.
Neden Soğuk Cüzdan Sıcak Cüzdandan Daha İyi?
Rehberimizi bu noktaya kadar okuduysanız muhtemelen "Soğuk cüzdanlar nasıl daha iyi olabilir?" diye merak ediyorsunuzdur. Soğuk cüzdanın daha iyi olmasını sağlayan tek bir sebep var:
Güvenlik.
Soğuk cüzdanlar kripto saklama konusunda güvenliğin yapıtaşıdır.
Karşılaştırmada şimdiye kadar bu kısmı özellikle ayrı tuttum. Sebebi de bu kadar önemli bir konunun kendine ait bir bölümü olmasını istememdi.
Sıcak cüzdanlar dünyadaki en korunmasız cüzdanlardır. Tüm dijital cüzdanlar güvenlik anahtarlarınızı ve kodlarınızı aynı sunucuda saklar. Bu da hack saldırılarına, dolandırıcılık teşebbüslerine ve diğer kötü niyetli eylemlere karşı inanılmaz savunmasız olduğu anlamına gelir.
Çoğu üst düzey sıcak cüzdan sitesi ve şirketi büyük güvenlik önemlerine sahip olsa da birikimleriniz bir tıkla tamamen yok olabilir.
Dijital kripto saklama konusunda göz önünde bulundurulabilecek tek bir seçenek var; sigorta. coinbase.com gibi siteler size %100 sigorta sağlar. Oldukça ender ve güven verici bir seçenektir.
Soğuk depolama cüzdanları ise girilmesi imkansız olmalarıyla nam salmışlardır. Kodlarınızın ufak bir cihazda bulunuyor olması rahatlık sunar. Üstelik bu cihazların bazıları güvenliğe o kadar önem verir ki cihazı virüslü (tuş kaydedici veya kötü amaçlı yazılım) bir bilgisayara taktığınızda bile güvende kalmaya devam eder.
Peki, soğuk bir cüzdan hacklenebilir mi? Hem evet hem hayır. Hayır, çünkü yukarıda açıklandığı gibi, çoğu soğuk cüzdan virüs bulaşmış bir bilgisayara takılsa bile hacklenemez.
Evet, çünkü birinin cüzdanınızı ve seed kelimenizi fiziksel olarak çalma olasılığı vardır. Birisi cüzdanınıza sahipse, çeşitli teknikler kullanarak onu hacklemeyi deneyebilir (ancak birçok soğuk cüzdan bu tür durumlar için yerleşik korumaya sahiptir). Öte yandan, eğer birisi tohum cümlenize sahipse, yeni bir özel anahtar oluşturabilir.
Dolayısıyla buradan çıkarılacak ders, fiziksel cihazınızı ve tohum cümlenizi sizden başka kimsenin erişemeyeceği bir yerde tuttuğunuzdan emin olmaktır!
Uygun kripto cüzdanını ararken güvenlik bir numaralı önceliğiniz olmalı. Paranız yoksa en iyi ücretsiz cüzdansa sahip olmanız kaç yazar? En iyi soğuk cüzdan seçemekleri kesinlikle en güvenli olanlardır.
Tablo: Ledger Nano X ve Trezor Model T ana özellikler
Şöyle düşünün; diyelim ki $5000 dolarınız var. Karşınıza iki seçenek sunuluyor; paranızı ücretsiz saklama hizmeti sunan anvak sızılması kolay olan bir banka (daha önce böyle olaylar da yaşamış) hesabına yatırmak VEYA şöyle $100 ödeyip paranızın güvenliğinden emin olacağınız bir banka hesabına yatırmak. Ne demek istediğimi anladınız mı?
İşte bu yüzden soğuk cüzdanlar sıcak cüzdanlardan üstün. Kripto paranız soğuk cüzdandayken güvende hissedersiniz. Sıcak cüzdanda aynı hissi yaşayamazsınız.
Gelin en iyi soğuk cüzdan tercihlerine bir bakalım.
En İyi Soğuk Cüzdan Cihazları
Aşağıda yer alan liste özel bir sıraya sahip değildir.
Ledger Nano X, sektörün sunabileceği açık ara en iyi soğuk cüzdanlardan biridir. Sadece binlerce coini desteklemekle kalmaz, aynı zamanda NFT'lerinizi saklamanıza ve yönetmenize de olanak tanır.
Ledger Nano X en güçlü güvenlik önlemlerinden bazılarına sahiptir. Ayrıca, Bluetooth bağlantısının kullanılabilirliği ve Ledger Live uygulamasıyla uyumluluğu sayesinde Ledger Nano X, yalnızca uzun vadeli tutmak için değil (çoğu donanım cüzdanı gibi) aynı zamanda günlük ticaret için de harikadır. Ek olarak, en popüler borsalar ve dApp'ler ile uyumludur.
Ledger Nano X cüzdanının fiyatı yaklaşık $149 arasında değişiyor. Pahalı tarafta daha fazla olsa da, kesinlikle buna değer.
Trezor Model T, Ledger Nano X'in güçlü bir rakibidir.
Geniş dokunmatik ekranı, USB-C bağlantısı ve diğer gelişmiş teknik özellikleriyle şık bir tasarım sunuyor. Biraz daha hantal olsa da, yine de cebinize kolayca sığar. Ayrıca Trezor Model T, Advanced Shamir Backup ve FIDO2 & U2F kimlik doğrulama standartları dahil olmak üzere harika güvenlik önlemleri sunar.
Trezor Model T yaklaşık $219’dan satılıyor. Açıkçası, piyasadaki en uygun fiyatlı seçenek değil, ancak kesinlikle fiyatına değecek özellikler sunuyor.
Ledger Nano S Plus Ledger Nano X'e kıyasla daha kompakt, giriş seviyesi ve daha düşük maliyetli bir Ledger cüzdanıdır. Daha önce Ledger, Nano S modelini sunuyordu. Ancak, Ledger Nano S'in üretimi durduruldu ve Ledger Nano S Plus ile değiştirildi.
Ledger Nano S Plus, olağanüstü güvenlik önlemleri sunmanın yanı sıra 5.500'den fazla coin ve NFT'yi (evet, NFT'leri bile destekliyor) destekliyor. Ayrıca, Ledger cüzdanınızı kripto varlıklarını depolamaktan çok daha fazlası için kullanmanıza olanak tanıyan Ledger Live uygulaması ile uyumludur.
Ledger Nano S Plus şu anda yaklaşık $79’a satılıyor. Yine de fiyat etiketinin sizi yanıltmasına izin vermeyin; soğuk cüzdan endüstrisinde büyük bir isim.
2013 yılında piyasaya sürülen Trezor One, şimdiye kadar yapılmış ilk kripto para soğuk cüzdanıdır. Popüler görüşe göre, kripto para biriminizi saklamanın mümkün olan en güvenli yollarından biridir.
Trezor oldukça küçük ve kompakttır, bu da onu taşımayı kolaylaştırır. Şirket, mümkün olan en yüksek güvenlik seviyesini korumak için donanımını sürekli olarak güncellemektedir.
Trezor yaklaşık $69 fiyatla satılmaktadır. Her şey düşünüldüğünde, harika bir fiyat ve kalite oranına sahip.
KeepKey dört soğuk cüzdan içerisinde en modaya uygun olan olarak üne sahip. Diğer iki seçenekten biraz daha ağır. Bazıları için iyi bazıları için kötü bir şey olabilir bu.
KeepKey dört seçenek arasında en genç ikinci seçenek. Yani deneyim açısından daha kırk fırın ekmek yemesi gerek. Ancak listede olmasının tabii ki sebebi var. Çok genç olup soğuk cüzdan seçenekleri arasında yer almayı başarabiliyor.
KeepKey'in fiyatı $49 civarında. Dört seçenek arasında en pahalı olan seçenek bu olsa da Trezor ve Ledger'da yer almayan bazı ek özelliklere sahip.
CoolWallet S yükselişte olan bir soğuk cüzdan. Dünyanın ilk mobil cüzdanı. Yani kripto paranızı offline olarak saklarken her şeye mobil uygulama üzerinden erişilebiliyor.
CoolWallet S'in fiyatı $99. İkisini birden almak isterseniz fiyatı $178. Sunduğu şeyler açısından gerçekten muhteşem bir fiyata sahip!
CoolWallet S nispeten genç olsa da (seçenekler arasında en genç olan) oldukça güvenilir ve kullanıcı dostu olduğunu kanıtlamış durumda. Aklınızda bulunsun; CoolWallet Pro adlı geliştirilmiş bir CoolWallet S versiyonu da var.
Soğuk Cüzdan Seçmek
Artık sıcak - soğuk cüzdan nedir ve aralarındaki avantajlar - dezavantajlar neler öğrendiğinize göre kendiniz için doğru cüzdanıseçmek adına kriterlerinizi belirleyebilir durumdasınız.
Tekrar tekrar söylemiş olacağım ancak önemli olduğundan yine altını çizmek istiyorum; kripto cüzdan seçerken güvenlik bir numaralı önceliğiniz olmalı. Kriptonuzun güvenliğini sağlayacak başka bir şey yok. İyi bir cüzdan bunu sorunsuz bir şekilde halledebilir.
Tablo: Ledger Nano X ve Trezor Model T fiyat seçenekleri
Seçtiğiniz cüzdanın zor kullanıma sahip olmadığından emin olun. Bazı cüzdanların öğrenme eğrisi diktir. Arayüzdeki tüm ayarlar ve seçenekler bazen en büyük kripto uzmanlarını bile sıkar. Kullanıcı dostu, ulaşılabilir ve anlaşılabilir arayüze sahip pek çok cüzdan var. Vakit ayırıp kendinize en uygun olanı seçin.
Düşünmeniz gereken başka bir konu da rahatlık. Olabildiğince fazla kriptoya sahip olmak (ve ileride satmak) isteyen kişilerdenseniz erişmesi inanılmaz kolay cüzdanlara ihtiyacınız olmayacaktır. Çok fazla işlem yapmayı planlıyorsanız o zaman cüzdanınız kolay erişimli olmalı.
Soğuk cüzdanlar konusunda boyut ve kompaktlık seçimizde rol oynayacaktır. Belki cebinizde ağır şeyler taşımak hoşunuza gitmiyordur? Ufak, hafif bir şeye ihtiyacınız vardır? Kişiden kişiye değişen bir durum.
Birikimlerinizi bölmeyi unutmayın. Diyelim ki soğuk cüzdanınızda bir miktar Bitcoin var. Bir yandan ufak bir miktar da dijital cüzdanınızda saklayın. Böylelikle erişim ve rahatlık açısından kolay olacaktır.
Son Sözler
Soğuk - sıcak cüzdan tartışmasına farklı bir bakış açısı sunduğumuz bu yazıda her iki tarafın da avantajlarına ve dezavantajlarına göz attık. En iyi soğuk cüzdan seçeneklerini inceledi ve uygun kripto cüzdanı bulmak için ana kriterlerden bahsettik. Burada öğrendiklerinizi kullanmayı unutmayın. Size yıllarca hizmet edecek bir cüzdan seçin!
Soğuk cüzdan satın almaya karar verirseniz internette araştırma yapmaktan çekinmeyin. Rehberimizde sadece dört ana donanım cüzdanına göz attık. Piyasada çok daha fazlası var! Size en uygun olanla karşılaşabilirsiniz.
Hemen karar vermek istiyorsanız Ledger Nano X ve Trezor Model T seçeneklerinden birini seçebilirsiniz.
