Kripto para piyasası yeni ve heyecan verici projelerin pazara girmesi için pek çok fırsat oluşturdu. Cardano ve coin'i de bunlardan biri. Sizin için ADA coin rehberi hazırladık!
Cardano'nun kullandığı teknoloji tamamen yeni olduğundan size bilmeniz gereken her şey hakkında kapsamlı bir ADA coin rehberi hazırlayalım dedik. Öncelikle Cardano ve ADA coin nedir, şirketin hedefleri neler gibi sorulara cevap vereceğiz.
Sonrasında gerçek örneklerle teknolojinin nasıl çalıştığına göz atacağız ve Cardano'nun avantajlarını/dezavantajlarını inceleyeceğiz. Böylelikle ADA'nın neden önemli olduğunu anlayacaksınız.
ADA satın almadan önce Coinbase gibi güvenilir bir kripto para borsası seçtiğinizden ve token'larınızı güvenli bir cüzdanda sakladığınızdan emin olun. Ledger Nano S ve Trezor cüzdanları ADA Coin rehberi için tavsiye edebileceğimiz cüzdanlar arasında.
Hadi daha fazla vakit kaybetmeden Cardano projesinin nasıl başladığına ve "ADA coin nedir?" sorusuna bir bakalım.
BTC satın almak için en güvenli yeri mi arıyorsunuz? Aşağıda en güvenli platform olarak onaylanmış en iyi kripto para borsalarını bir araya getirdim.
İyi Yönler
- Muhteşem ekip
- Ucuz ve hızlı işlemler
- Ölçekleme sınırı yok
Kötü Yönler
- Blockchain hala geliştiriliyor
- Cüzdanda süregelen sorunlar var
İçindekiler
Cardano'nun Tarihi
Cardano projesi 2015'te başladı. Geliştirilmesinde sorumlu olan şirketin adı Input-Output Hong Kong (IOHK). Şirket BitShares ve Ethereum'un kurucu ortağı Charles Hoskinson tarafından yönetiliyor.
Cardano'nun hedefi Ethereum gibi eski blockchain'lerden çok daha hızlı bir blockchain oluşturmak. Böylelikle daha fazla işlem yapacak, daha ucuz ve hızlı işlemler gerçekleştirecek.
Charles Hoskinson Cardano'nun üçüncü nesil blockchain olduğuna inanıyor. Bitcoin birinci ve Ethereum ikinci nesil. Bu yüzden eski blockchain'leri kopyalamak yerine IOHK kendi yeni blockchain'ini oluşturdu.
"ADA coin nedir?" sorusuna yanıt arayan bazı insanlar Cardano ve ADA'nın aynı olduğunu düşünüyor. Halbuki aralarında ufak bir fark var. Cardano insanların para alıp göndermesine olanak sağlayan blockchain. ADA coin ise kripto para biriminin adı.
Ripple da aynı şekilde karıştırılıyor. Ripple blockchain'in adıyken XRP kripto para biriminin adı.
ADA coin rehberi içerisinde incelediğimiz Cardano blockchain'i Ethereum blockchain'i gibi insanların akıllı kontratlar oluşturabilmesini sağlıyor. Akıllı kontratlar iki veya daha fazla kişinin üçüncü parti gerektirmeden anlaşma yapmasına olanak sunuyor. Önceden belirlenmiş koşullar yerine getirildiğinde her şey otomatik olarak gerçekleştiriliyor.
Diğer pek çok blockchain'e benzer olarak Cardano da merkezi olmayan bir yapıya sahip. Yani tek bir otorite tarafından kontrol edilmiyor. İşlemler ve akıllı kontratlar işlem gücü katkısında bulunan topluluk tarafından onaylanıyor. Ancak Cardano'da işler Bitcoin ve Ethereum'dan farklı yürüyor (ADA coin rehberi yazımızın sonraki bölümlerinde bu konuya döneceğiz).
Cardano'nun geliştirilmesi adına para toplamak için ekip ICO'su sırasında $63 milyon dolar bağış opladı. O zamandan bu yana ADA coin piyasa kapitalizasyonunda $33 milyar düzeyinde yüksekliklere çıktı!
Not: ICO ifadesi "Initial Coin Offering"in kısaltmasıdır. Kripto para şirketlerinin bağış toplama yoludur. Sadece 2018'in ilk üç ayında ICO'larda $6 milyar dolardan fazla para toplanmıştır!
Artık Cardano ve ADA coin nedir bildiğinize, planlarını öğrendiğinize göre gelin ADA coin rehberi yazımızın sonraki bölümünde çarkların nasıl döndüğüne bir bakalım.
Cardano Nasıl İşler?
Cardano blockchain'inin nasıl işlediğini anlamamız çok önemli. İki farklı katmana ayrılabilir:
- Anlaşma Katmanı: Anlaşma katmanı oluşuruldu ve tam hizmet vermekte. Bu kullanıcılara cüzdandan cüzdana ADA coin alıp gönderme olanağı sunuyor. Bu kullanıcıların birbirine Ethereum (ETH) gönderme şekline benzerdir.
- İşlem Katmanı: İşlem katmanı geliştirilmeye devam ediyor. Çıktığında kullanıcılara akıllı kontratlar oluşturma ve akıllı kontratlara girme olanağı sunacak.
ADA coin geleceği hakkında bilgi sahibi olmak isteyenlerin de dikkat etmesi gereken, daha önce ADA coin rehberi dahilinde dile getirdiğimiz farklılık bu şekilde. Diğer blockchainler tek bir katmanda işliyor. İki ayrı katman olması Cardano kullaıcılarına potansiyel avantajlar sağlıyor.
Öncelikle işlemsel katman Ethereum gibilerinden daha uyumlu. Çünkü farklı son kullanıcılar için ufak değişiklikler yapılabiliyor. Örneğin farklı ülkelerin kendi regülasyonları olduğundan Cardano söz konusu ülkenin yasalarına göre verinin nasıl saklanacağını ve erişilebileceğini değiştirebiliyor.
ADA coin rehberi dahilinde anlaşma ve işlem katmanlarını anlamanız için gelin ufak bir örnekle ele alalım.
- John'un mutfağın ışıklarını tamir ettirebilmek için bir elektrikçi tutması gerekiyor.
- John işlem katmanında saklanan bir akıllı kontrata giriyor.
- Kontratta (anlaşmada) elektrikçinin John'un ışıklarını tamir ettiği anda anlaşılan paranın gönderileceği yer alıyor.
- Koşul tamamlandığında akıllı kontrat anlaşma katmanına aktarılıyor. Sonucunda da elektrikçiye ADA kripto para birimiyle ödeme yapılıyor.
- Her şey tam otomatik olduğundan üçüncü partiye ihtiyaç duyulmuyor.
"ADA coin iyi mi?" sorusuna cevap bulmak adında anlaşma ve işlem katmanları arasındaki farkı öğrendiğinize göre gelin ADA coin rehberi yazımızın sonraki bölümünde işlemlerin nasıl onaylandığına bir göz atalım!
Biliyor Muydunuz?
Kripto Para Borsalarını Yan Yana Karşılaştırın
Tüm Kripto Para Borsaları benzer görünse de hepsi aynı DEĞİL!
Şu Anda Etkin Olan Güncel Teklifler:
CLAIM $30,000
Bybit Cyber Monday Offer
Complete simple tasks & get your $30,000 Bybit Cyber Monday reward! Don't forget to use code 43654 to claim it.
ADA Coin İşlemleri Nasıl Onaylanıyor?
Hatırlarsanız ADA coin rehberi yazımızın önceki bölümlerinde Cardano platformunun merkezi olmayan bir yapıya sahip olduğunu söylemiştik. Yani ağın üzerinde tek bir otoritenin kontrolü yok. Bu da ağın madenciler arafından işletildiği anlamına geliyor.
Ancak Cardano "Ouroboros" adlı farklı bir model kullanıyor. Nasıl çalıştığını anlamadan önce izin verin Bitcoin gibi diğer blockchain'lerin nasıl farklı olduğunu anlatayım.
Bitcoin "Proof-of-Work" adlı bir oybirliği modeli kullanıyor. Bir işlemi doğrulanmak adına madenciler gerçekten zor yapbozları çözmek için işlem güçlerini kullanıyor. Matematiksel bir denkleme benzer ancak o kadar zor ki bir insanın çözmesi mümkün değil!
Yapbozu ilk hangi madenci çözerse Bitcoin'le yapılan ödemeyi o kazanıyor! Proof-of-Work'le ilgili sorun yapbozların gittikçe daha daha karmaşıklaşması, madencilerin de bu yüzden çok daha fazla elektrik kullanması gerekiyor.
Aralık 2017'de Bitcoin Proof-of-Work madencilerinin tüm İrlanda'dan daha fazla elektrik kullandığı rapor edildi! Hiç ekonomik değil, değil mi?
Cardano ağı işlemlerini Proof-of-Stake adlı bir oybirliği mekanizması kullanarak onaylıyor:
- İşlemlerin oynaylanmasına yardımcı olmak isteyen kişilere onaylayıcı deniyor.
- Onaylayıcılar ADA coin'lerinin bazılarını dondurmak zorunda. Buna "Stake" deniyor.
- Onaylayıcı bir işlemin doğrulanmasına yardımcı olduğunda ödül olarak ek ADA kripto para birimi alıyor.
- Stake ne kadar yüksek olursa onaylayıcının ödül alma şansı da artıyor!
- Alınan coin'in miktarı ne kadar "stake" ettkilerine göre değişiyor.
ADA coin rehberi ile keşfettiğinizin bu sistem Proof-of-Work sisteminden hem daha verimli hem de daha çevre dostu. Çünkü daha az elektriğe ihtiyaç duyuyor. Bu yüzden işlem ücretleri de daha ucuz.
Başka Proof-of-Stake blockchain'ler olsa da Cardano ekibi hiçbirinin onaylayıcı seçiminde gerçekte rastgele bir yöntem sunmadığını dile getiriyor. İşte bu yüzden Proof-of-Stake modelinin üzerinde Ourobos protokolü yer alıyor. Böylelikle herkes ödül kazanmak için adil şansa sahip oluyor.
Zaman zaman bu "The Honest Majority" ile anılıyor. Yani insanların blockchain'de büyük bir stake'i varsa (diyelim ki çok fazla ADA coin'e sahip) ağın güvende, dengeli ve dürüst kalması için sebepleri olduğu anlamına geliyor.
ADA coin rehberi ile işlemlerin nasıl onaylandığını öğrendiğinize göre gelin çalışma konusunda ADA coin iyi mi ona bakalım!
Cardano Ölçeklenebilir mi?
Piyasada çok fazla farklı blockchain var. Her birini eşsiz yapan şeyleri anlamak önemli. Bir projenin ne kadar iyi performans gösterdiğine karar verirken göz önünde bulundurulması gereken en önemli şeylerden biri ölçeklenebilirlik.
Kripto para birimleri piyasasında ölçeklenebilirlik bir blockchain'de aynı zaman diliminde ne kadar işlem gerçekleştirilebileceği anlamına geliyor. Normalde bu "saniye başına işlem" ile ifade ediliyor.
Blockchain ve Ethereum gibi eski blockchain'ler ölçeklenebilirlik konusunda büyük sorunlara sahip. Tek seferde gerçekleştirebilecekleri işlem sayısı oldukça sınırlı. Bitcoin sadece 7 işlem gerçekleştirebilirken Ethereum maksimum 15 gerçekleştirebiliyor. "ADA Coin iyi mi?" diye sorulduğunda Cardano'nun öne çıktığı konulardan biri de bu.
Bitcoin blockchain'inde işlemler onaylandığında sonsuza kadar açık bir defterde kalıyor. Yani zamanla blockchain defteri giderek büyüyor.
Buradaki sorun ağdaki her bir madencinin her bir işlemin bir kopyasını saklamak zorunda olması. Bu da ölçeklenebilirlik sorunlarına neden oluyor.
Cardano ise işleme dahil olan kişilerle alakası olmayan verileri ayırarak işleri farklı bir biçimde gerçekleştirecek şekilde oluşturulmuş bir blockchain. Örneğin John Sue'a 100 ADA coin yolladığında işleme sadece iki kişi dahil oluyor.
Sonuç olarak onaylayıcılar para hareketliliğinin doğrulanmasına yardımcı olurken sadece işlemle alakalı verileri saklıyor, tüm blockchain'i değil!
Geliştirici ekip "Sharding" adlı bir protokol eklemeyi de hedefliyor. Böylelikle ağı daha fazla kişi kullandıkça saniye başına işlem sayısı da artacak.
Cardano 2017'nin sonunda blockchain'in saniyede 257 işlem gerçekleşirmesini sağlayan bir test gerçekleştirdi. Bitcoin ve Ethereum'dan çok daha fazla. Ancak uzun dönemde hedef bunu saniyede onbinlerce işleme çıkarmak.
Daedalus Cüzdanı
ADA coin geleceği hakkında bilgi alıp satın almaya karar verdikten sonra sıra ADA coin'lerinizi saklamaya geliyor. Cardano'nun Daedalus adlı resmi bir cüzdanı var. Ancak kripto para topluluğundan Daedalus cüzdanın çok fazla soruna sahip olduğunu dile getiren pek çok kişi mevcut. Ağa bağlanamama, blokların eşleşememesi ve işlemleri alıcıya ulaşmaması gibi şeyler sorunların arasında yer alıyor.
En güvenli ve güvenilir cüzdanı arıyorsanız ADA coin rehberi olarak Ledger Nano S ve Trezor'a göz atmanızı tavsiye ederiz. Offline cüzdanlar olduğundan varlıklarınız her zaman güvende kalıyor.
ADA Coin geleceği ve ölçeklenebilirlik planları hakkında bilgi edindiğinize göre ADA coin rehberi yazımızın bir sonraki bölümünde ne için kullanıldığına ve nasıl kötüye kullanılabildiğine bakacağız!
Cardano Nasıl Kullanılır ve Nasıl Kötüye Kullanılabilir?
ADA coin, Bitcoin gibi global ödeme sistemi olarak kullanılabilir. Ancak ADA coin rehberi yazımızda daha önce de belirttiğim üzere Bitcoin saniyede sadece 7 işlem gerçekleştirebiliyor. Saniyede 7 işlemle hayatta kalabilecek bir global ödeme sistemi yok. Visa tek başına saniyede ortalama 1667 işlem gerçekleştiriyor!
Cardano ekibi saniyede "onbinlerce" hedefine ulaşabilirse ağ muhteşem bir ödeme sistemine dönüşebilir.
ADA coin'in ikinci işlevi insanlara akıllı kontratlar ve dApp'ler (merkezi olmayan uygulamalar) oluşturma olanağı sunmak. Şirketler, devletler veya bireyler tarafından kullanılabilir.
Cardano akıllı kontratların global hale gelmesini sağlarsa ölçeklenebilirlik sorunlarını çözmesi gerekiyor.
Cardano hedeflerine ulaşabilirse teknolojisi günlük uygulamalar için mükemmel hale gelebilir. Çünkü insanların hacklemesi imkansız olacak, uygulamalar asla offline olmayacaktır. Yani gizli bilgiler gizli kalacak!
Suç Faaliyeti
Cardano gibi işleyen blockchain platformları anonim suçlar işlemenin tam yeri (bu bir tavsiye edildir).
Peki neden?
ADA coin gönderdiğinizde veya aldığınızda gerçek kimliğinizi açığa çıkarmanız gerekmiyor.
İnsanların gördüğü tek şey kişisel cüzdan adresiniz oluyor, o da şuna benziyor:
Ae2tdPwUPEZKmwoy3AU3cXb5Chnasj6mvVNxV1H11997q3VW5ihbSfQwGpm
İnsanlara anonim olarak para göndermek ve almak platform'un para aklamak ve vergi kaçırmak için kullanılabileceği potansiyeline sahip olduğu anlamına geliyor. Sebebi de işleme kimin dahil olduğu öğrenmenin imkansıza yakın olması.
Ayrıca insanların ödeme bilgileri göstermeden internetten yasadışı ürünler ve hizmetler satmasına olanak sunuyor.
Cardano ekibi kullanıcılara karar verdikleri takdirde metadata paylaşmalarına olanak sunacak bir protokol üzerinde çalışıyor. Metadata şu şekilde belli bilgileri taşıyor:
- X neye kripto para harcadı?
- X kime coin verdi?
- X ADA coin'e nasıl sahip oldu?
Yukarıdaki protokol bankaların Cardano blockchain'ini kullanmasına olanak sağlıyor.
ADA Kripto Para Biriminin Avantajları ve Dezavantajları
Avantajlar
- Muhteşem geliştirici ekip. Kurucu BitShares ve Etheruem gibi başarılı projelerde yer almış.
- Birden fazla katmana sahip ilk blockchain olacak (anlaşma ve işlem katmanı).
- Ölçekleme sınırı yok. Blockchain'i daha fazla insan kullandıkça daha fazla işlem gerçekleştirilebilecek.
- ADA kripto para hızlı ve ucuz işlemler sunuyor.
- Cardano’nun oybirliği mekanizması eski blockchainlerden daha çevre dostu ve adil.
Dezavantajlar
- Blockchain hala geliştirilmeye devam ediyor buyüzden Cardano'nun bazı iddiaları teorik.
- Ripple, Stellar Lumens ve NEO gibi diğer blockchain'ler zaten saniyede 1000'den fazla işlem gerçekleştirebiliyor.
- Şu anda maksimum ölçeklenebilirlik saniyede sadece 257 işlemle sınırlı.
- Resmi cüzdanıyla ilgili devam eden sorunlar var.
Biliyor Muydunuz?
Kripto Para Borsalarını Yan Yana Karşılaştırın
Tüm Kripto Para Borsaları benzer görünse de hepsi aynı DEĞİL!
Son Sözler
ADA coin rehberi yazımızın sonuna geldiniz!
Umarım bu Cardano ve ADA rehberi merak ettiğiniz her şeyi öğrenmenize yardımcı olmuştur.
ADA coin satın almak istiyorsanız Coinbase'e göz atmanızı tavsiye ederim. Kolaylıkla ADA alıp satmanızı sağlayacaktır. Şirketin kendi cüzdanı olmasına rağmen Ledger Nano S ve Trezor gibi daha güvenli cüzdanları tercih etmelisiniz.
ADA coin satın almak için birkaç basit adım:
1. Güvenilir bir kripto para cüzdanı bulun (Ledger Nano S ve Trezor tavsiye edilir).
2. Coinbase'e üye olun.
3. Coinbase'den ADA coin satın alın.
4. ADA coin'leri cüzdanınız aktarım.
Umarım yardımcı olmuştur!
Bu sitede yayınlanan içerik herhangi bir finans, yatırım, alım satım veya başka bir türde tavsiye verme amacı taşımaz. BitDegree.org herhangi bir kripto para türünü almanız, satmanız veya saklamanız için sizi desteklemez ya da tavsiyede bulunmaz. Finansal yatırım kararları vermeden önce finans danışmanınıza danışın.